Verslag van het seminarie "De dienstencheques: springplank of ...

3. PANEL 1 : KWALITEIT VAN DE ARBEID, JOBCREATIE
3.1. PRESENTATIES PANELLEDEN
Eric Buyssens (directeur studiedienst ABVV-Brussel)
Hij spreekt tegelijkertijd als kritische observator van de arbeidsmarkt, als
beheerder van verschillende dienstenchequeprojecten (PWA-initiatieven) en,
bijkomend, als klant.
Hij kan zich grotendeels vinden in het beeld dat in het verslag wordt
geschetst, en dat zowel positieve als negatieve elementen bevat.
Voor hem is het duidelijk dat we hier te maken hebben met de belangrijkste
maatregel inzake netto-jobcreatie voor laaggeschoolde werknemers die de
jongste jaren is genomen. Dat noopt ons ertoe des te meer aandacht te
schenken aan deze nieuwe vorm van werkgelegenheid die werknemers, en
vooral werkneemsters, in armoede en bestaansonzekerheid drijft. In zijn
uiteenzetting concentreert hij zich op drie punten die belangrijk zijn voor een
vakbond.
Als PWA-beheerder stelt hij vast dat wanneer hij dienstencheques en
tewerkstellingsmaatregelen combineert (ACTIVA, SINE), middelen gaat
zoeken in de sociale economie en een dynamisch management voert, het
makkelijk is een ruime financiële marge te genereren. Hij is in alle geval altijd
redelijk verbaasd wanneer hij in de raden van bestuur de jaarlijkse winsten
ziet, waarmee de werkgelegenheid kan worden geconsolideerd en de lonen
kunnen worden verhoogd. Het gaat, in alle geval voor sociale
economieprojecten die een zekere kwaliteit van het werk garanderen, wel
degelijk om een langdurige tewerkstellingsmaatregel. Hij vindt evenwel niet
dat er kan worden gesproken van een overgangsmaatregel of van een
springplank naar andere vormen van werk. De beheerders van sociale
ondernemingen moeten dus voor alles nagaan hoe die werknemers – en
voornamelijk werkneemsters – zich duurzaam kunnen schikken in dit type werk
en daar een behoorlijk beroepsstatuut uit kunnen putten.
Het stelsel zelf heeft iets fundamenteel pervers. Door dit stelsel te creëren met
zware overheidssteun is overgestapt van een traditionele financiering van het
aanbod van diensten aan gezinnen die onderhevig was aan duidelijke
organisatienormen – wat altijd de regel is geweest bij het financieringsbeleid
van openbare diensten en non-profitdiensten – naar een stelsel waarbij de
vraag rechtstreeks wordt gefinancierd, zonder dat er ook maar een enkele
bijzondere voorwaarde wordt opgelegd aan de manier waarop de dienst
wordt verstrekt. Op die manier creëert men een echte vrije dienstenmarkt.
Door zijn interventie te beperken tot het privé-bedrijf dat de dienstencheques
uitgeeft, vereenvoudigt de overheid de subsidiëringsmodaliteiten van
13