Wetenschapswinkels worden opgestart in Vlaanderen

aan individuen, maar aan maatschappelijke organisaties. Desondanks mogen deze Franse
wetswinkels beschouwd worden als de eerste vormen van wetenschapswinkels, die het
Nederlandse voorbeeld nog voorafgaan. 70
Wetenschapswinkels zoals we ze vandaag kennen, zijn een uitvloeisel van de geest van mei
’68 en Nederland wordt beschouwd als het vaderland van dit fenomeen. De eerste
wetenschapswinkels in Nederland zagen het levenslicht in het begin van de jaren zeventig.
Kritisch academisch personeel en kritische studenten, die ideologisch gelinkt kunnen worden
aan de beweging van 1968, vormden de drijvende krachten achter deze winkels. De
oprichting van de eerste Nederlandse wetenschapswinkels viel samen met de start van het
‘project-based’ onderwijs aan de universiteiten en werd gevoed door een steeds groter
wordende milieubewustzijn in de samenleving. In minder dan tien jaar werden aan alle
Nederlandse universiteiten wetenschapswinkels opgericht. 71 Het uitgangspunt van de
winkels was: wetenschappelijke kennis en onderzoek beschikbaar stellen voor groepen in de
samenleving die hiervan tot op dat moment verstoken bleven. In 1983 werden de
Nederlandse wetenschapswinkels officieel erkend door de Minister van Onderwijs en
Wetenschappen. Hij stelde dat de winkels structureel versterkt dienden te worden omdat het
de enige instanties waren die expliciet trachten wetenschap ter beschikking te stellen van
kansarme groepen. We mogen dan ook stellen dat in Nederland de winkels bij hun
oorsprong vanuit democratisch perspectief noodzakelijk geacht werden. 72 Vandaag zijn er
nog zo een 33 wetenschapswinkels actief in Nederland. 73
Sinds haar ontwikkeling in het begin van de jaren zeventig, heeft het
wetenschapswinkelconcept zich verspreid over de rest van Europa en over een aantal niet-
Europese landen. Volgens Mulder, Auf der Heyde, Goffer en Teodosiu, deed deze
verspreiding zich voor in twee golven, op gang gebracht door publicaties van Ades in Nature
(1979), en Dickson in Science (1984). 74 Tijdens de eerste golf, in het begin van de jaren
tachtig, werden een aantal wetenschapswinkels opgestart in Australië, België, Denemarken,
Noord-Ierland, Frankrijk, Duistland en Oostenrijk. In een tweede golf, in het midden en op het
einde van de jaren negentig, volgden Engeland, Israël, Zuid-Korea, Maleisië, Nieuw-Zeeland,
Canada en Australië (opnieuw, nadat een eerste poging in de jaren tachtig mislukte). In die
70
MULDER, AUF DER HEYDE, GOFFER en TEODOSIU. Op. Cit., p. 19
71
LÜRSEN, MULDER en LIESHOUT. Op. Cit.,p. 209
72
SLIEDRECHT (I.) en VAN DER AVOIRD (T.). Cursus bemiddelingswerk. Tilburg, Wetenschapswinkel
Universiteit van Tilburg, 2001, p. 9
73
LÜRSEN, MULDER en LIESHOUT. Op. Cit.,p. 209
74
Het gaat hier om de volgende artikels: ADES (T.). ‘Holland’s science shops for ‘made-to-measure’ research’.
In: Nature, 1979, vol. 281, 18B10, p. 519-520 en DICKSON (D.). ‘’Science Shops’ Flourish in Europe’. In:
Science, 1984, vol. 23, pp. 1158-1160.
27