Wetenschapswinkels worden opgestart in Vlaanderen

In de jaren 1990 lijkt de verspreiding van het wetenschapswinkelconcept exponentieel te zijn
gegroeid. Belangrijk hierin is de toegenomen snelheid en het gemak waarmee nu
internationale contacten gelegd worden via het internet. Met name het Loka Instituut in
Amherst MA 193 is hierin actief. 194 Het idee van dit nationaal Community Research netwerk
ontstond in het begin van 1995, nadat Dick Sclove, stichter van het Loka Instituut, de
Nederlandse wetenschapswinkels beschreef in zijn boek Democracy and Technology en in
een artikel in The Chronicle of Higher Education. 195 Na inventarisatie bleek dat al een
behoorlijk aantal onderzoeks- en informatiecentra bestonden in de VS, die min of meer te
vergelijken waren met wetenschapswinkels, maar die onafhankelijk van de Nederlandse
winkels ontstaan zijn.
Deze Community Based Research Centres (CBR’s) in de Verenigde Staten vertonen een
aantal belangrijke verschillen met wetenschapswinkels. Ze hebben een hogere mate van
participerend onderzoek en minder binding met universiteiten. 196 De vertegenwoordiging van
de samenleving in de bestuursraden van de centra is veel groter dan het geval is bij de
Nederlandse winkels. In vele gevallen hebben de basisorganisaties bij het starten van CBR
centra een belangrijke rol gespeeld. Dit is anders dan bij de Europese situatie. Daar
speelden wetenschappers en studenten een belangrijkere rol. 75% van deze CBR centra zijn
verbonden aan universiteiten. 197 Toch zijn er in de VS ook voorbeelden van
wetenschapswinkels die aanleunen bij het Nederlandse voorbeeld. 198 Wanneer we kijken
hoe een aantal CBR centra zijn opgestart, dan zien we dat een relatief grote rol was
weggelegd voor publieke fondsen en liefdadigheidsinstellingen, vooral dan in vergelijking met
de Europese situatie. 199
4.2.3.5. Canada
Na een werkbezoek, aan de Nederlandse nationale wetenschapswinkelbijeenkomst 200 , en
een studie van de Humanities and Social Sciences Federation (een beroepsvereniging) in
1995-1996, besloot het overheidsorgaan Social Sciences and Humanities Research Council
193
Het Loka Instituut houdt zich bezig met openbare aangelegenheden, onderzoek en voorspraak. Het instituut is
sterk begaan met de sociale effecten van wetenschap en technologie. Een interuniversitair comité werd opgericht
met daarin ervaren personeel van verscheidene Nederlandse wetenschapswinkels, die bereid waren, via het
internet hun expertise aangaande het organiseren van succesvolle wetenschapswinkels, te delen. (Zie: LÜRSEN,
MULDER en FARKAS. Op. Cit., p. 162)
194
LÜRSEN, MULDER en FARKAS. Op. Cit., p. 162
195
ROUSH (W.). ‘U.S. Joins “Science Shop” Movement’. In: Science, 2 augustus 1996, vol. 273, p. 572
196
LÜRSEN, MULDER en FARKAS. Op. Cit., p. 162
197
GNAIGER en MARTIN. Op. Cit., p. 53
198
MULDER, AUF DER HEYDE, GOFFER en TEODOSIU. Op. Cit., p. 60
199
Ibidem, p. 11
200
MULDER, AUF DER HEYDE, GOFFER en TEODOSIU. Op. Cit., p. 63
51