DE ZONDAG IN PLAATS VAN DE SABBAT Ds. L ... - Gekrookte Riet

geheiligd. Ten slotte wordt als vrucht van de onderhouding van de rustdag genoemd, dat we
zo vorderen in de heiligmaking, dat we ook de andere dagen van onze boze werken rusten.
Maar nu komt de andere partij. Zij begint met de Duitse tekst. Daar staat: „Am Feiertage”.
Dus zo iets van feestdag. De Latijnse tekst heeft „festus diebus” dus: op de feestdagen.
Daarnaar willen zij onze Catechismus uitleggen. Want in die andere uitgaven is het
duidelijk, dat niet uitsluitend aan de zondag is gedacht en aan de sabbat, die ook nog voor
deze tijd zou gelden, maar wordt het gebod opgevat als een aanwijzing voor de feestdagen
der kerk. Het vierde gebod zou dan zeggen: vier de feestdagen der kerk. Wat zeggen nu de
eersten?
Zij zeggen dat niet de Duitse of de Latijnse, maar de Hollandse tekst van de Catechismus in
onze kerk is aangenomen en dat is niet zo maar gebeurd. Wacht even zegt nu de tweede
partij. Hebt u er wel erg in, dat er in het antwoord staat „inzonderheid”? Dus hier zijn de
feestdagen en de rustdagen geboden. Maar wij durven toch niet te zeggen, dat de feestdagen
van God zijn geboden? En als wij dat niet van de feestdagen zeggen, dan ook niet van de
zondag.
Wij voelen ons helemaal niet verslagen, zeggen de eersten. Weet u wel wat „inzonderheid”
wil zeggen? Dat betekent: het eigenlijke en allervoornaamste van het vierde gebod, dat waar
het direct om gaat, heeft betrekking op de zondag. De zondag is de tijd van de
godsdienstoefening. Maar tegelijk spreidt dit gebod z’n vleugel ook uit over een boete- en
bededag, een dankdag en dergelijke. Vanwege de verplichting die een christen heeft om op
de dag des Heeren tot de gemeente Gods te komen, is hij daartoe ook op werkdagen
gehouden, als de gelegenheid niet ontbreekt.
Maar dan hebben we nog wat, zegt de tweede partij. Het vierde gebod zegt alleen, dat we
God op een zekere tijd moeten dienen. De kerk stelt de dag vast. Nu moeten wij geloven,
dat God ons gebiedt op die dag naar de kerk te gaan. Het is als met het Avondmaal. Christus
heeft het geboden, maar niet de tijd -bepaald. De kerk bepaalt de tijd. Wij moeten komen als
op een bevel van Christus.
De eerste partij antwoordt hierop, dat dit strijdt tegen de tekst van de Catechismus. Dit
leerboek zegt, dat een bepaalde dag nl. de sabbat is aangewezen. Die sabbat is voor ons de
zondag dat is de rustdag. Het vierde gebod verplicht ons op die dag.
Nog eens komt de tweede partij naar voren. U spreekt over werk, zeggen zij. Weet u wel
wat voor werk bedoeld is? Het is een rustdag van boze werken. Wij moeten alle dagen van
onze boze werken vieren en de eeuwige sabbat in dit leven beginnen. Dat is onze rustdag.
Nee, zeggen nu weer de eersten. Dan zouden we elke dag naarstiglijk tot de gemeente Gods
moeten komen en hier is toch klaarblijkelijk een rustdag, die onderscheiden is van de andere
dagen. Die eeuwige sabbat hier beginnen, dat is mooi, maar het is een vrucht van de viering
van de wekelijkse sabbat. Ho nu eens, zeggen weer de bestrijders van de goddelijke
grondslag van de zondag, de Catechismus spreekt helemaal niet van die uiterlijke en strenge
rust, die gij voorstaat. Dan antwoorden de eersten met te verwijzen naar de verschillende
synodebesluiten, waarin de overheid werd aangespoord, om voor een goede zondagsrust
zorg te dragen. Uit dit kort overzicht van dit ene puntje uit het grote gesprek over de zondag
kunnen we zien met welk een indringende ernst, dit gesprek is gevoerd. Het is niet altijd
makkelijk met het verstand te beredeneren, wat de intuïtie onmiddellijk grijpt. Als de
zondag een menselijke inzetting is, vervalt de eis tot rust en heiliging van de zondag. Dan
wordt het een levensvorm, waar ieder voor zich vrij tegenover staat.
Maar op deze wijze is er over zondag 38 een gesprek gevoerd.
42