De casus Inburgering en Nationaliteitswetgeving

noTen
de casus nationaliteitswetgeving
1 Hoewel de begrippen ‘nationaliteit’ en ‘staatsburgerschap’ strikt genomen niet als synoniemen kunnen
worden beschouwd, komen deze in de praktijk doorgaans wel met elkaar overeen. in het hiernavolgende
zullen deze termen dan ook door elkaar heen worden gebruikt.
2 Dit geldt voor het peiljaar 2001 binnen het onderzoek van Böcker et. al. Zij merken overigens op dat
hierbij wel grote verschillen bestaan tussen de nationaliteiten. Het aandeel van de naturalisaties met
behoud van de nationaliteit van het land van oorsprong varieerde in 2001 tussen 7 procent (irakezen)
en 100 procent (o.a. Turken en Marokkanen). in het gros van de gevallen blijkt de verklaring hiervoor
in de nationaliteitswetgeving van het land van herkomst te liggen (Böcker et al 2005: 162).
3 Het gehele politieke debat, maar ook het debat in de media, die beide een duidelijke ‘spierballentaal’
vertoonden, wordt op een heldere wijze beschreven door Baukje Prins in haar boek ‘Voorbij de
onschuld. Het debat over integratie in Nederland’, Prins 2005. Zie verder eveneens Prins, Het lef om
taboes te doorbreken. nieuw realisme in het nederlandse debat over multiculturalisme, in: Migrantenstudies
2002, nr. 4: 241-254.
4 Sterk refereerde in dit verband aan het boek van Karima ouchan, getiteld ‘Nooit geschreven boek aan
mijn vader’. in dit boek beschrijft de jonge ouchan, in nederland opgegroeid, hoe zij door haar vader
werd achtergelaten in een klein, geïsoleerd, dorp in het Rifgebergte van Marokko. Kamerlid Sterk
postuleerde dat vader ouchan zijn dochter ondanks haar nederlandse paspoort kon achterlaten. De
nederlandse ambassade in het verre Rabat kon als gevolg van het feit dat zij ook over de Marokkaanse
nationaliteit beschikte volgens dit kamerlid weinig aan haar penibele situatie veranderen.
5 Saillant detail in dit verband is dat er reeds vanaf 1925 in het parlement werd aangedrongen op
‘bescherming tegen de haremsfeer’, De Hart 2003: 88-89.
6 Straatsburg 6 mei 1963, Trb. 1994, 265. Aan dit verdrag van de Raad van Europa ter beperking van
meervoudige nationaliteit ligt het uitgangspunt ten grondslag dat de keuze voor een nieuwe nationaliteit
de afstand van de oorspronkelijke nationaliteit met zich meebrengt. Het door het koninkrijk in
2002 goedgekeurde Europees nationaliteitsverdrag (EnV) vervangt tussen Verdragsstaten het verdrag
uit 1963 en werkt de mogelijkheden tot beperking verder uit. Het verdrag laat de verdragsluitende
staten het recht te kiezen tussen behoud van de oorspronkelijke nationaliteit en beperking van meervoudige
nationaliteit, binnen door het verdrag getrokken grenzen.
145