De casus Inburgering en Nationaliteitswetgeving

de casus inburgering en nationaliteitswetgeving: iconen van nationale identiteit
die de immigratie in goede banen zou kunnen leiden. Deze toenemende spanning
tussen ‘norm en feit’ werd in de jaren ’70 uit de weg gegaan door de mogelijkheden
van retourmigratie te benadrukken (Grielen 1997: 13). Lucassen en Penninx schrij-
ven hier het volgende over:
18
“er was duidelijk sprake van een ‘fictie van tijdelijkheid’ over het verblijf van al
deze migranten, die diep (...) in het opvangbeleid geworteld was” (Lucassen en
Penninx 1994: 147).
op dezelfde pagina maken deze auteurs bovendien melding van het navolgende:
“Steeds weer moest benadrukt (...) worden dat het om groepen ging die een
aparte, tijdelijke positie in de samenleving innamen, maar wier toekomst
elders zou liggen.” (Lucassen en Penninx 1994: 147).
in de literatuur en in beleidskringen wordt de publicatie van het WRR- rapport
Etnische minderheden uit 1979 vaak als een omslagpunt aangemerkt, dat een
belangrijke aanzet heeft gegeven voor een andere denk- en zienswijze. in dit rap-
port wordt geconcludeerd dat migranten zich blijvend in nederland hebben geves-
tigd en niet zullen terugkeren naar hun land van oorsprong. De tijdelijkheidsfictie
wordt daarmee verlaten. om te voorkomen dat migranten zich tot een etnische
minderheid ontwikkelen, beveelt de Raad de regering aan om een integratie gericht
beleid te voeren (zie o.a. WRR 1979: XViii-XiX, 170-171). in het jaar daarop, in
1980 kondigt de overheid een algemeen minderhedenbeleid aan.
1.5 1980-1989: heT minderhedenbeleid onTsTaaT
in het begin van de jaren ’80 vindt gezinshereniging nog steeds vaak plaats. Aan het
einde van de jaren ’80 wordt deze vorm van migratie minder en komt migratie in
het kader van gezinsvorming sterk op: (tweede generatie) migranten in nederland
halen een huwelijkspartner uit het land van herkomst hier naar toe (zie ook Hooghiemstra
2003). Dit betreffen voornamelijk Turken en Marokkanen. Verder heeft
nederland sinds medio jaren ’80 een sterke groei van het aantallen vluchtelingen
gekend. in de eerste helft van de jaren ’80 bestaat er ook een breed politiek draagvlak
voor een nieuw minderhedenbeleid; de visie dat voor minderheden een gelijkwaardige
plaats in de samenleving dient te worden ingeruimd, domineert. na 1983,
toen de centrum Partij bij tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen in Almere voor
9 procent van de stemmen goed bleek te zijn en een jaar ervoor bij Kamerverkiezingen
een zetel wist binnen te slepen, ontstaan er aanzienlijke tegenkrachten tegen
xenofobe politieke bewegingen en tegen ongelijke behandeling in het algemeen