'Soldaat ende Zeemanschap' - Nederlands-Russisch Archief Centrum

III: 1714-1718
Eindelijk de Finse kust
Na het proces werd weer met man en macht aan het onderhoud
en de opbouw van de vloot gewerkt. Het wegsturen van de viceadmiraal
Cruys en de kapitein-commandeur Rees zal een
merkbare invloed hebben gehad. De Tsaar had al gauw een
tekort aan ervaren commanderende officieren op de vloot. In een
brief aan de Staten-Generaal schreef De Bie; ‘Op Croonslot
zijnde heeft Zijne Czaarse Majesteit de genade gehad voor de
onlangs door het gehouden crijgsrecht gedegradeerde kapiteincommandeur
Scheltinga in sijn vorige rang en bedieninge te
herstellen.’ 226 De kapitein-commandeur was blijkbaar te
waardevol om zijn talenten te verspillen. Iemand met verstand van zaken moest de
verantwoordelijkheid dragen voor de opbouw van de vloot.
In maart werden 60 nieuwe galeien te water gelaten. Drie nieuwe linieschepen die in
Engeland waren gekocht kwamen aan in Riga. Een vierde dat in St. Petersburg was gebouwd
ging voor anker bij Kroonslot. In mei waren 20 Russische linieschepen en bijna 200 galeien
gereed voor de strijd. Daarnaast was De Tsaar in onderhandeling met Frederik IV van
Denemarken om een eskader schepen te leveren voor de strijd tegen Zweden. 227
Terwijl vice-admiraal Cruys vanuit Kazan smeekbrieven schreef om weer in actieve
dienst te worden hersteld, voerde kapitein-commandeur Scheltinga het bevel over de vloot bij
Kotlin. 228 De Tsaar had bevel gegeven om alle vaartuigen en officieren nabij Kotlin onder
bevel te plaatsen van Scheltinga. 229 Er heerste op dat moment grote wanorde op de vloot. Het
toewijzen van bemanningen aan schepen verliep erg langzaam. Om deze reden vroeg
Scheltinga aan Apraksin alle onder- en opperofficieren van de scheepsgardisten 230 , onder zijn
bevel te plaatsen zodat hij deze persoonlijk kon verdelen over de schepen. Veel schepen
waren op dat moment vastgevroren in het ijs, waardoor er veel onderhoudswerk was. Helaas
was er eveneens een tekort aan materiaal en scheepsbouwers. 231
Vanwege het tekort aan vaklui om de schepen te onderhouden stuurde Apraksin
majoor Fumkov met een aantal scheepsgardisten naar Kotlin. Scheltinga was
verantwoordelijk voor de behuizing van deze soldaten. 232 Daarnaast rekende de kapiteincommandeur
op een lichting van 19.000 matrozen die eventueel tot bootsmansmaat
gepromoveerd konden worden. Scheltinga uitte zijn bezorgdheid door te vermeldden dat hij
de vloot wegens het tekort aan manschap niet op orde zou kunnen brengen. Naast
manschappen vroeg hij de generaal-admiraal om masten, boegsprieten en stengen naar
Kroonslot te sturen. 233
Galei Prinzip
In maart was er een schampavie vastgevroren in het ijs. Deze schepen vielen niet
onder het bevel van Scheltinga en hij ondernam dan ook niets om het schip los te krijgen.
226
De Bie, 20 maart/ 9april 1714 ordinaris, ARA 21 toegang 1.01.04 inv. nr. 7367II. 34.
227
P.A. Krotov, De slag bij Hangö in 1714 (St. Petersburg 1996)237.
228
RGVAMF Fond 233, inv. 1, zaak 76; brieven van Cruys aan Apraksin (Kazan 2 juli, 3 juli, eind oktober O.S.)
2-4.
229
No. 744; Brief van Apraksin aan Scheltinga (11 maart 1714 O.S.), Bronnen behelzende de geschiedenis van
de Russische vloot I, ministerie van maritieme zaken (St. Petersburg 1865) 467.
230
Soldaten die dienst deden op de schepen.
231
No. 746; Brief van Scheltinga aan Apraksin (Kotlin 13 maart 1714 O.S.), Bronnen behelzende de
geschiedenis van de Russische vloot I, ministerie van maritieme zaken (St. Petersburg 1865) 467.
232
No. 749; Brief van Apraksin aan Scheltinga (14 maart 1714 O.S.), Bronnen behelzende de geschiedenis van
de Russische vloot I, ministerie van maritieme zaken (St. Petersburg 1865) 469.
233
RGVAMF Fond 233, inv. 1, zaak 76; brief van Scheltinga aan Apraksin (Ritzaard 15 maart 1714 O.S.)10-11.
49