Lees hier het volledige artikel in pdf-bestand. - VKW

Besluit
Voor wanneer de heruitvinding van de spaarbanken?
De spaarbanksector werd op professionele wijze geliquideerd en als kind met het badwater
uitgegoten. Hiermede kwam een einde aan de vrij korte, maar prachtige geschiedenis van de
Belgische spaarbanken. Het was een mooie tijd waarin hun specialisatie, het gezinssparen,
gedragen door een kleinschalige aanpak, een lokale gebondenheid en een sterk persoonlijk
contact met de spaarder, hun handelsmerk was en hen onderscheidde van de commerciële
banken.
Het volstaat niet de ondergang van de Belgische spaarbankwereld toe te wijzen aan de 'geest
van de tijd' of aan de 'globalisatie- en mondialiseringgolf'. Misschien volstaat het haar
ondergang toe te wijzen aan de fabel van de 'onzichtbare hand'. De materiële dingen haalden de
bovenhand op het menselijke denken. Ook de middeleeuwse mens wist dat, maar deze wist
bovendien, zoals Ruusbroec eraan herinnert, dat de mens in 'vrede' moet leven met de dingen.
Precies dit vredige, rustige denken ontbrak bij de toen genomen holder-de-bolder-beslissingen
door de grote spaarbanken. Het kan niet worden ontkend dat leidende figuren uit de ACVkringen
aan de basis liggen van de verdwijning van de Belgische spaarbanken.
Het verbaast dat weinigen toen niet begrepen dat het einde van het verhaal niet zou worden
krachtige, grote spaarbanken, trouw blijvend aan hun traditie als spaarbank, maar dat ze zouden
verdwijnen binnen het spinnenweb dat de commerciële banken hen hadden gespannen. Op
minder dan tien jaar zou ook BAC, ondertussen omgedoopt tot Bacob, verdwijnen binnen de
bankgroep Dexia of het vroegere parastatale Gemeentekrediet.
Een mooie droom was voorbij. Zoals centralisatie decentralisatie 'uitvindt', specialisatie
despecialisatie, regulering deregulering, zullen straks vermoedelijk de commerciële banken
terug de spaarbank 'uitvinden'. Het valt dan te hopen dat deze vlugger dan hun voorgangers
zullen inzien dat coöperatief competitief gedrag meer bijdraagt tot de 'opbouw van een meer
leefbare wereld voor allen' en dus ook rendabeler is dan niet-coöperatief concurrentieel gedrag.
A. Van Put
(1994)
27