Lees hier het volledige artikel in pdf-bestand. - VKW

spaargelden voor de in moeilijkheden geraakte Middenkredietkas van de Belgische Boerenbond
en de Bank van de Arbeid van de Socialistische Partij. Even later volgde het KB nr. 42 van 15
december 1934 over 'de controle op de private spaarkassen en de ondernemingen, die zonder
depositobanken te zijn, gelddeposito's ontvangen'. Deze wet, waarvan de ratio legis eveneens de
bescherming van het spaarwezen was, maakte een onderscheid tussen enerzijds de spaarkassen
of ondernemingen die gebruik maken van het woord ‘sparen’ of die door het uitgeven van
spaarboekjes zouden kunnen worden verward met deze uitgegeven door de Algemene Spaar- en
Lijfrentekas (ASLK) en anderzijds ondernemingen, die zonder depositobanken te zijn, toch
deposito's in geld ontvangen tegen uitkering van interesten (art. 1). Deze laatste categorie was in
feite ingevoerd om tegemoet te komen aan de coöperatieve vennootschappen, zeg maar voor de
politiek afhankelijke spaarkassen, later beter bekend als Bacob, Cera en Codep. 10
De koninklijke stoet van de KB's
Slordig wetgevend werk lijkt wel van alle tijden te zijn. Al vlug volgde het KB nr. 157 van 10
april 1935, dat, aldus het Verslag aan de Koning, nodig was om 'den uitleg van den tekst voor alle betwistingen te beveiligen of een louter materieel verzuim te
verhelpen'. Daarop volgde nog de wijziging met het KB nr. 185 van 9 juli 1935, dat o.m. in haar
artikel 60, de coöperatieve vennootschappen verbood verder te blijven werken als 'bank'. Ten
slotte verfijnde het KB nr. 270 van 30 maart 1936 de bepaling inzake het voorrecht van de
spaargelden, bepaalde het KB nr. 299 van 31 maart 1936 dat het om een bijzonder voorrecht
ging dat eveneens van toepassing was op de zgn. depositokassen en wijzigde het KB nr. 73 van
30 november 1939 het controlereglement. Van een wettendiarree gesproken!
'Private Spaarkas' en 'sparen' 11
De bijzonderste bepalingen van het KB nr. 42 betreffen de wettelijke bescherming van de naam
'spaarkas' en het woord 'sparen' in al zijn samenstellingen. Vandaar dat banken in de toekomst
nog enkel 'depositoboekjes' zouden uitgeven en spaarkassen 'spaarboekjes'. De spaarbanken
moesten achter hun maatschappelijke benaming 'private spaarkas' vermelden opdat het grote
publiek gewaarschuwd zou zijn en hen niet zou verwarren met de staatsspaarkas, de ASLK. De
privésector betekende onveilig, de parastatale veilig want werkzaam 'onder staatswaarborg'.
Vervolgens werd een bijzonder wettelijk voorrecht voor de spaarders ingesteld. Hierdoor
genoten de spaarders in geval van faillissement een voorrecht op alle activa van de spaarkas
vóór alle andere gewone schuldeisers. Dit had voor gevolg dat strenge beleggingsvoorschriften
voor de gelden op spaarboekjes werden voorgeschreven. Dit bijzonder voorrecht zal eerst met
het KB nr. 11 van 18 april 1967 uitgebreid worden tot kasbons en obligaties. Ten slotte werd de
taak van het Centraal Bureau voor de Kleine Spaarders uitgebreid tot speciaal
controleorganisme van alle ondernemingen die onder het KB nr. 42 vielen. Met de wet van 30
juni 1975 zal het CBKS worden vervangen door de Bankcommissie, die in het begin van de
XXIste eeuw werd omgedoopt in de Commissie voor Bank-, Financie- en Assurantiewezen.
10 Van Molle, L., 'Spaar- en leengilden onder de hoede van de Middenkredietkas - 1982-1934', in, Van der
Wee, H. (red.), o.c., 2002, blz. 161; Goossens, M., 'De heropstanding van het spaar- en kredietwezen in
de schoot van de Boerenbond - 1935-1967', in, Van der Wee, H. (red.), o.c., 2002, blz. 180;
Vanthemsche, G., 'Van regionale spaarkassen naar coop-deposito's', in, Witte, E., De Preter, R., o.c.,
1989, blz. 245.
11 (Van Put, A.), De Belgische Spaarkas. Van hypotheekbedrijf tot spaarbank, Bijlage bij Jaarverslag
HBK - 1968, 24 blz.
5