4160-De eindeloze ether -boekje - De Ingenieur

28
1.3 stand van zaken
Zoals uit het technische overzicht in de twee voorgaande paragrafen mag blijken
draait het in de telecommunicatie om standaarden. Bij de totstandkoming daarvan
zijn technische overwegingen niet per se doorslaggevend. Commerciële belangen
spelen vaak een veel grotere rol. Daarbij gaat het om de verdeling van de gebruikersmarkt,
maar ook om juridische afhankelijkheden, bijvoorbeeld omdat de octrooien
op bepaalde (deel)standaards in handen zijn bepaalde (groepen) bedrijven.
Het opmaken van een stand van technologische zaken gaat dan ook gepaard met
een analyse van het krachtenveld in de industrie. Industrie mag daarbij breed opgevat
worden. De belangrijkste spelers zijn: hardwareleveranciers, softwarefabrikanten,
telecomaanbieders, contentleveranciers en overheden.
Het interessante aan het huidige tijdsgewricht is dat drie werelden elkaar zeer
nadrukkelijk beginnen te naderen. Ten eerste zijn er de traditionele broadcasters van
radio en televisie die de overstap van analoog naar digitaal beginnen te maken en
dan te maken krijgen met de computerwereld, waar al verschillende standaards voor
het vastleggen en verzenden van beeld en geluid bestaan. In de tweede plaats zijn er
de telecombedrijven die weliswaar al langer geleden digitaal gegaan zijn, maar wier
wereld tot voor kort volkomen gescheiden was van televisie en radio en die bovendien
tot de ontdekking komen dat vanuit de computerwereld alternatieven ontstaan
voor hun core business, het verzorgen van directe spraakverbindingen. En ten derde
is er die computerwereld zelf die gewend is maagdelijk terrein te betreden en daar
zelf de standaards vast te stellen, maar nu te maken krijgt met grote, gevestigde partijen
die hun eigen belangen nastreven.
Een volledige stand van zaken in de telecomwereld geven is uiteraard onmogelijk.
Onderstaande beperkt zich dan ook tot de hoofdlijnen van de mobiele wereld en die
ontwikkelingen in de vaste en draadloze telecom die daarop van invloed zijn.
Stand van zaken wereldwijd
Wereldwijd gesproken is GSM momenteel de meest verspreide standaard voor
mobiele telecommunicate. Er is bereik in ruim tweehonderd landen en gebieden,
waaronder landen als Afghanistan, Irak en Somalië. In de meeste landen is het
bovendien de belangrijkste standaard. Hoewel GSM van oorsprong een Europese
standaard is, heeft het als voordeel dat het vanaf het begin een overlegproduct
geweest is waarin zoveel mogelijk marktspelers betrokken werden. Dat is de openheid
van de standaard ten goede gekomen. Dit in tegenstelling tot de tweede-generatiesystemen
afkomstig uit Japan (PDC) en de Verenigde Staten (cdmaOne), die
grotendeels het product zijn van één bedrijf, respectievelijk NTT en Qualcomm.
Bij de overgang van de tweede naar de derde generatie hebben de meeste PDC-netwerken,
net als het overgrote deel van de GSM-netwerken, gekozen voor UMTS.
Voor cdmaOne-netwerken ligt de overstap naar cdma2000 voor de hand. In de