4160-De eindeloze ether -boekje - De Ingenieur

88
van exclusieve diensten. Het is vergelijkbaar met de supermarkt die in de schappen
eigen merken introduceert. Met deze ‘verticale binding’ proberen ze hun netwerk
voor de consument zo aantrekkelijk mogelijk te maken.
Het is de vraag hoe duurzaam zo’n strategie kan zijn. Om aantrekkelijk te blijven zal
het netwerk steeds meer diensten willen aanbieden en het netwerk dus open moeten
stellen voor derden, wat het tegelijkertijd steeds lastiger maakt om er toch greep op
te houden. Anderzijds hebben de aanbieders van diensten en content er geen belang
bij om zich tot exclusieve domein van één telecom-operator te beperken: zij zullen
hun diensten bij alle operators willen aanbieden, waardoor hun exclusiviteit verdwijnt.
Er zijn ook telecom-operators die zich meer als een open platform opstellen
en daarop andere dienstaanbieders toegang geven. Voor die diensten moet dan apart
worden betaald, waarbij de telecom-operator als incassobureau optreedt en vooral
verdient aan het dataverkeer dat die dienst extra oproept.
Er tekenen zich ook andere bewegingen af die uitgaan van het idee van een lappendeken
van technologieën en netwerken die gezamenlijk een connected omgeving
vormen. Denk aan het voorstel (zie hoofdstuk 5) om Amsterdam uit te rusten met
een grote dichtheid van hotspots. Wie Amsterdam via de snelweg binnenrijdt is
eerst verbonden via UMTS, en schakelt in de stad vervolgens via Wifi en de hotspot
over op de verbinding via het glasvezelnetwerk. In zo’n omgeving is er niet één
bepaalde dominante netwerktechnologie, maar bestaat de kracht van het totale netwerk
uit de specifieke functionaliteit van en de goede communicatie tussen de verschillende
netwerken. In zo’n model krijgen de telecom-operators, de beheerders
van het vaste net en de producenten van de randapparatuur onderling een heel
andere positie dan vanuit het klassieke beeld van het naast elkaar bestaan van een
mobieltje voor de UMTS, het kabel- of ADSL-modem voor de pc en een set-top
box voor het digitale tv-signaal. De exclusiviteit van kanalen verdwijnt: tv kan via
breedband, telefoneren via het vast internet, en randapparaten kunnen onderling
verbinding maken, bijvoorbeeld een iPod rechtstreeks via een hotspot met de
muziekserver. Op die manier ontstaat er een grote diversiteit aan kanalen waarlangs
de gebruiker toegang heeft tot de uiteenlopende informatiediensten en het mediaaanbod.
De ervaring leert dat de betrokken spelers elkaar niet onbaatzuchtig de bal zullen
toespelen. Als het maar even kan zullen ze hun marktpositie gebruiken om de eigen
positie zo veel mogelijk te beschermen en die ten koste van andere uit te breiden.
Voorbeelden uit het verleden zijn er te over, en dat zal in de toekomst ook niet
anders gaan. Bij de ontwikkeling van een alomvattend breedbandnetwerk hebben
de verschillende spelers elkaar nodig, maar ze zullen elkaar ook tot het uiterste