SEV-ADVIES INZAKE WATERWONEN - Nova

Belangrijke randvoorwaarden voor het toelaten van wonen in watergebieden of gebieden met
overstromingsrisico dienen in de ruimtelijke plannen te worden geregeld: het maximale en minimale waterpeil,
het waterbergend vermogen, de waterafvoercapaciteit en de waterkwaliteit.
Belangrijk hierbij is de inbreng van de waterbeheerder middels een (ontwerp) Peilbesluit. De maximale
peilfluctuatie in het plangebied is van belang voor de beoordeling van peilbestendige bouwplannen maar ook
voor de kwaliteit en waardeontwikkeling van het woonmilieu. Ook het aangeven van de kans op overstroming
of wateroverlast (frequentie) hoort in de toelichting bij het bestemmingsplan thuis. Het mag niet zo zijn dat
risico’s worden afgewenteld op gebruikers en eigenaren.
Aanbeveling 6: Aan provincies en gemeenten adviseert de SEV om de dubbelfunctie waterwonen
planologisch te regelen in structuur- en bestemmingsplannen. Hierbij behoort de inbreng van waterbeheerders
inzake peilfluctuatie (Peilbesluit) en waterkwaliteit (Watertoets). Aan IPO, VNG en Unie van Waterschappen
wordt geadviseerd om een gezamenlijke commissie in te stellen die het planologisch proces inzake
waterwonen uitwerkt.
In de fase van bouwvergunning en gronduitgifte heeft het waterwonen eveneens enkele bijzondere aspecten.
Voor het overige dienen geen andere eisen te worden gesteld dan bij de ‘droge’ woningbouw conform de
(Model) Bouwverordening en het Bouwbesluit. Wel kan gelden dat op andere wijze aan de prestatie-eis kan
worden voldaan, bijvoorbeeld bij brandveiligheid. Voor een landelijk uniforme interpretatie van de geldende
eisen in het geval van waterwonen door gemeentelijke diensten is het van belang dat VROM en VNG met een
gezamenlijke handreiking komen. (NB VROM inspectie Zuid heeft reeds initiatief hiertoe genomen).
Aanbeveling 7: Advies aan VROM (inspectie) en VNG om een handreiking uit te geven inzake toepassing van
Bouwbesluit en Model Bouwverordening in geval van toetsing van bouwplannen voor waterwonen.
Daarnaast is helderheid gewenst over de eigendomssituatie en onderhoudsplicht bij uitgifte van waterkavels
en over de infrastructuur. De SEV-pilotgemeenten hebben hiermee al ervaring opgedaan. Er zijn verschillende
keuzen mogelijk:
• gronduitgifte in erfpacht of in eigendom: in de erfpacht- of uitgiftebepalingen dient bij drijvende
woningen het waterbeheer onder de drijflichamen en het oeverbeheer te worden geregeld, voor
zover dit niet reeds geregeld is in de legger op grond van de Waterschapswet;
• bij uitgifte in eigendom dient te worden aangegeven in welke situaties een Vereniging van Eigenaren
verplicht is, namelijk indien de woningen uitsluitend bereikbaar zijn via een private infrastructuur
(steigers e.d. bij een Marina).
Van belang is ook dat helderheid wordt geschapen over de kostenverdeling voor de planexploitatie bij dubbel
grondgebruik (waterberging en woningbouw). Ook de waterbeheerder heeft immers een zakelijk belang bij het
scheppen van seizoens- en piekbergingscapaciteit.
Tenslotte is het van belang om zoveel mogelijk uniformiteit aan te brengen in de eisen die gelden bij
calamiteiten die specifiek gelden bij vormen van waterwonen. Een model ontruimingsplan in geval van
inundatie van het plangebied naar Hamburgs voorbeeld is aan te bevelen voor gebieden met verhoogd
overstromingsrisico.
10