'FLEXIBEL VLAGGENSCHIP' WIL WERELDZEE OP

More documents

Recommendations

Info

Voorbij is de tijd dat de markt uitmaakte welke brandstoffen werden gebruikt voor elektriciteitsopwekking, tegenwoordig is de brandstofmix een politieke keuze. Als karikatuur getekend: gaat een land voor maximale inzet van koffieboonschillen of van kernenergie? Gelijktijdig kan de politiek zich niet geheel en al onttrekken aan de tucht van de markt, het moet technisch en economisch immers wel realistisch blijven. Zoveel koffieboonschillen zijn er nu ook weer niet op de wereld en andere als duurzaam geafficheerde systemen blijken bij nader inzicht niet echt duurzaam te zijn (zoals eerstegeneratie biobrandstoffen) of ze zijn vooralsnog te duur, zoals wind op zee en zonnecellen. Uiteindelijk betaalt de consument, via directe heffingen of zijn verplicht sponsorschap van het nationale belastingsysteem, de prijs voor de politieke keuze van de brandstofmix, en ook dat helpt politici om het walletje enigszins bij het schuurtje te laten. Als een land over eigen energiebronnen beschikt, of dat nu relatief schoon aardgas is of een CO 2-pakhuis als steen- en bruinkool, is het bovendien haast onvermijdelijk dat deze bron maximaal wordt benut - regionale werkgelegenheid immers, en in toenemende mate ook nationale voorzieningszekerheid. Daarom verschilt de Nederlandse brandstofmix nogal van die van bijvoorbeeld de buren Duitsland, België en Frankrijk. In 2005 werd in ons land ruim 61 procent van de elektriciteit opgewekt met aardgas. In Duitsland kwam 48 procent uit het verbranden van steenkool en bruinkool. In de Bel- 20 - mei / juni 2008 - Shell venSter koffie of uranium in de energiemix? hoe gaat nederland in de toekomst zijn elektriciteit opwekken, met aardgas, kolen, wind of kernenergie of ook koffieboonschillen? De Algemene energieraad ziet de energiemix niet zo snel veranderen, in geen geval voor 2020. • TeKST hans lagendaal • illuSTraTie cover mechanics/moker • gische mix was kernenergie dominant met 55 procent. Wat nog weer in de schaduw stond van 78 procent nucleair in Frankrijk. Nederland CO 2-intensief De brandstofmix in een land heeft dus oorzaken, maar ook gevolgen. In haar studie ‘Brandstofmix in beweging’ *), laat de Algemene Energieraad (AER) zien dat van de vier hiervoor genoemde landen Nederland veruit de hoogste elektriciteitsprijzen kent voor huishoudens. Bij industrieprijzen is de afstand minder groot, gevolg van het feit dat bij ons de kleingebruiker in feite de grootgebruiker subsidieert. Een ander gevolg, dat zich niet laat wegsubsidiëren, is dat de Nederlandse elektriciteitsproductie, ondanks het grote aandeel daarin van aardgas, CO 2intensief is. In 2004, zo zegt de AER op basis van informatie van strategieraadgever Roland Berger, was de Nederlandse brandstofmix verantwoordelijk voor een CO 2-emissie van 468 kilo per opgewekte megawattuur. Zelfs Duitsland lag lager (456 kilo) ondanks het grote kolenaandeel; in de Duitse brandstofmix zat immers ook 28 procent kernenergie. De CO 2-productie van Frankrijk lag op slechts 73 kilo per opgewekte MWh - naast kernenergie heeft het land flink wat waterkracht. Wind plus spaarbekken De Energieraad, die regering en parlement adviseert, heeft in ‘Brandstofmix in beweging’ een sobere boodschap richting politiek: tot 2020, het magische ijkjaar voor alle huidige nationale en Europese klimaat- en energie-ambities, valt de Nederlandse brandstofmix nog maar beperkt te beïnvloeden. Door een aantal redenen: n Langjarige contracten voor met voorkeursbrandstoffen opgewekte elektriciteit zijn niet mogelijk door de EU-regelgeving die verhindert om langjarig de benodigde transportcapaciteit vast te leggen. n Weliswaar groeit tot 2020 (overigens ook daarna) het elektriciteitsgebruik (met netto 1 procent per jaar) maar de daarvoor benodigde capaciteit staat er al, of is al gedekt met goedgekeurde nieuwbouwplannen. Toch wil de Nederlandse overheid dat in 2020 20 procent van de totale nationale energiehuishouding, waaronder ook het transport en huishoudens vallen, duurzaam is. Omdat de Energieraad een vermoeden heeft dat niet elke sector dat percentage kan halen (individuele consumenten zijn heel wat minder goed en snel te sturen dan elektriciteitsproducenten die vergunningen nodig hebben) is ook gekeken of de elektriciteitssector in 2020 misschien 40 procent duurzaam zou kunnen zijn, ter compensatie van het achterblijven van anderen. De uitkomst is helder, het kan niet. Niet met de inzet van (veel) meer wind. Onder andere niet omdat dat leidt tot inpassingsproblemen in het netwerk. Meer wind kan alleen met de koppeling aan een grote opslagcapaciteit, zoals een bekken op de Noordzee. (Overigens heeft EZ-minister Van der Hoeven inmiddels, op grond van adviezen van TU Delft, ECN en Tennet, laten weten dat zo’n berging niet nodig is, de windparken zouden wel probleemloos ingepast kunnen worden in het net.) Biomassa bijstoken is volgens de AER evenmin de oplossing, dan moet in het biomassa-arme Nederland meer biomassa worden geïmporteerd dan op de markt beschikbaar is. Meer gebruik maken van warmtekrachtkoppeling (WKK, het samen produceren van stroom en warmte) is belangrijk, maar maakt die 40 procent evenmin bereikbaar. Is 30 procent reductie dan misschien haalbaar? Nee, zegt de AER, “dat lijkt alleen mogelijk indien tientallen miljoenen tonnen CO 2-rechten in het buitenland worden aangekocht. De vraag is of deze hoeveelheden beschikbaar zijn.” Opslag van gas én CO 2 De algemene doelstelling van het Nederlandse energiebeleid is in feite al sinds de oliecrisis van 1973 onveranderd: het gaat erom dat energie betaalbaar, betrouwbaar en schoon is, BBS. Ook het advies van de AER (dat kijkt naar 2040 omdat voor 2020 de kaarten in feite al zijn geschud) draait om BBS. De Raad constateert dat tot 2020 - en ook daarna - de elektriciteitsproductie van Nederland in belangrijke mate gebaseerd blijft op aardgas. Dat is een relatief schone brandstof (per opgewekte kWh elektriciteit de helft aan CO 2-emissies van steenkool) maar vanaf het moment dat de binnenlandse gasproductie fors gaat dalen, ongeveer 2012, ontstaat een geopolitiek bepaalde potentiële kwetsbaarheid bij ‘betrouwbaarheid’. Om die kwetsbaarheid te reduceren doet de AER drie aanbevelingen: n Probeer de binnenlandse gasreserve zo lang mogelijk te conserveren door nu al minder te produceren en meer te importeren.
n Sla meer gas op als strategische reserve in ondergrondse bergingen. n Maak keuzes voor de opslag van CO 2 in lege gasvelden en aquifers zonder dat daardoor de expansie van ondergrondse gasberging wordt gefrustreerd. De overheid moet serieus kijken of CO 2 uit Nederland in een groot Noors aquifer opgeslagen kan worden. De noodzaak om CO 2 op te bergen gaat groeien, een fl ink deel van de tussen nu en 2020 te bouwen nieuwe elektriciteitscentrales zal namelijk kolengestookt zijn. En in alle gevallen is er dan ook nog de economie van alle opties: CO 2berging kost naar schatting 35 tot 70 euro per ton, wat de kostprijs van een MWh elektriciteit uit een kolencentrale ophoogt met 25 tot 50 euro, “hetgeen aanzienlijk is”, aldus de AER, en dat mag als understatement worden geklassifi ceerd want in de huidige energiemix ligt de groothandelsprijs van een MWh in Nederland op 60-70 euro. Vandaar ook de laatste aanbeveling van de AER in zijn studie: “Indien meer duurzame productie niet haalbaar of betaalbaar is, en meer kolengestookte productie met CCS niet wenselijk of internationaal concurrerend is, moet in een toekomstige brandstofmix een verhoogd aandeel kernenergie serieus in ogenschouw worden genomen, zowel uit oogpunt van betaalbaarheid als van betrouwbaarheid en ook vanwege de verwaarloosbare CO 2-uitstoot en de beheersbare veiligheidsaspecten.” n *) ‘Brandstofmix in beweging, Op zoek naar een goede balans’. Algemene Energieraad. http://awas05.daelab.net/EnergieraadWebsite/Include/ElectosFileStreaming.asp?FileId=276 21 - mei / juni 2008 - Shell venSter
Page 1 and 2: DE AANLOOP WAS MISSCHIEN WAT LANG,
Page 3 and 4: shell biedt ruim $2 miljard Voor ex
Page 5 and 6: een LNG-terminal die wordt gebouwd
Page 7 and 8: “Amsterdam en Den Haag hebben inm
Page 9 and 10: “pernis heeft tot nu toe altijd o
Page 11 and 12: grote schepen, grote co 2-uitstoot
Page 13 and 14: joen ton capaciteit erbij in 2012,
Page 15 and 16: en gesloten, proberen elk de eigen
Page 17 and 18: shell wil in een snel veranderende
Page 19: issue. Als men inziet dat het bijdr
Page 23 and 24: Alweer een zekerheid overboord? Het
Page 25 and 26: de potentie heeft om in een opwelli
Page 27 and 28: ‘tien procent biobrandstoffen in
Page 29 and 30: arjan Nieuwstraten vindt dat mensen
Page 31 and 32: e r t e G e n A A n dat in de hele

'FLEXIBEL VLAGGENSCHIP' WIL WERELDZEE OP

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?