'FLEXIBEL VLAGGENSCHIP' WIL WERELDZEE OP

More documents

Recommendations

Info

‘flexibel Vlaggenschip’ Veranderende marktomstandigheden en telkens scherpere milieu-eisen maken het voor Shell Pernis nodig zich te oriënteren op een nieuwe rol: die van ‘fl exibel vlaggenschip’ met klanten over de hele wereld inplaats van alleen in West-Europa. • TeKST piet de wit • illuSTraTie Zoltan korai • foTo’S ernst bode • hoewel zij al meer dan een eeuw oud is en hoort tot de allergrootste van de Shell Groep, zit de raffi naderij Pernis momenteel toch in haar ‘proeftijd’. Waarin bewezen moet worden dat het complex operationeel tot de wereldtop behoort. Bij slagen volgt een reeks investeringen die Pernis moet laten groeien van een heel grote raffi naderij voor de West-Europese markt tot een net zo grote raffi naderij, maar dan met schonere producten voor een klantenkring over de hele wereld. Zoals gebruikelijk heeft ook dit project een fonkelende werktitel, Flexible Flagship. Pernis moet voor Europa het fl exibel vlaggenschip worden van de Shell-raffi nagevloot. Maar wat is nieuw hier? Is Pernis eigenlijk niet al vijftien jaar onafgebroken bezig zichzelf te vernieuwen? General manager van Shell Nederland Raffi naderij (SNR) Hans van Scherpenzeel: “Je kan ook zeggen dat een goede raffi naderij zich altijd verjongt, om bij te blijven bij een telkens veranderende toekomst. De grote constante is een continue aanscherping van de milieueisen, zowel bij onze emissies als bij productspecifi caties. Waar nu bijkomt dat onze afzetmarkten beginnen te veranderen.” Van Scherpenzeel heeft het dan vooral over Duitsland, traditioneel de grootste markt voor Pernis. Al fl ink wat jaren daalt daar de benzineverkoop, momenteel zelfs in een tempo van 5-7 procent in een jaar. Van Scherpenzeel kent de Duitse markt als zijn broekzak, hij was er jarenlang raffi nagedirecteur. “De accijnsverhoudingen in Duitsland zijn zodanig dat diesel de eerste keuze is geworden voor personenauto’s. Het omslagpunt ligt er op iets van 15.000 kilometer.” En: “De dieselomzet in Duitsland groeit weliswaar, maar omdat nieuwe dieselauto’s relatief zuinig zijn, toch met weinig meer dan één procent per jaar. Het gevolg is dat Shell in Duitsland inmiddels genoeg benzine maakt om het zon-
“pernis heeft tot nu toe altijd oostwaarts gekeken [...] we gaan nu ook zeewaarts kijken met grote tankschepen.” 9 - mei / juni 2008 - Shell venSter wil wereldzee op der importen te kunnen stellen. Wel is er een grote vraag naar importen van diesel en gasolie/huisbrandolie.” Unieke strategische positie In Nederland, de tweede afzetmarkt van Shell Pernis, is het beeld minder extreem. Hier ligt het omslagpunt diesel/benzine voor personenauto’s op zo’n 35.000 km. Omdat auto’s gemiddeld zuiniger worden is hier de benzinevraag vrijwel stabiel terwijl - vooral door de grote expansie van het wegtransport - de dieselmarkt van 2006 op 2007 nog toenam met twee procent. Alle traditionele markten bij elkaar opgeteld heeft Shell Pernis inmiddels een structureel overschot aan benzine. “Een deel kunnen we wegwerken door minder nafta [ruwe benzine] om te zetten in motorbenzine en die nafta te verkopen aan de chemische industrie, zoals Shell Moerdijk. Maar zelfs dan houden we benzine over waarvoor we nieuwe markten moeten vinden”, aldus de raffi naderijdirecteur. “De aandeelhouders hebben namelijk in principe besloten om Pernis niet te laten krimpen en er een regionale speler van te maken, maar om groot te blijven, zodat de economies of scale benut kunnen worden. Ook wordt geïnvesteerd in meer fl exibiliteit met behoud van een sterke integratie met de chemiefabrieken op Pernis en Moerdijk.” Een van de investeringsplannen van Flexible Flagship is daarom de bouw van pijpleidingen, opslagtanks en menginstallaties voor producten op het Shell-complex Europoort, momenteel alleen de aanvoerhaven voor tankers met ruwe olie. Het stelt de raffi naderij in staat om grote hoeveelheden benzine zodanig te mengen (blenden) dat de partijen voldoen aan de zeer uiteenlopende specifi caties die wereldwijd worden gehanteerd, en om die benzines ook met grote tankers - 60.000 ton en groter - te kunnen transporteren. Van Scherpenzeel: “Daarmee krijgt Pernis een unieke strategische positie want er is bijna geen Europese raffi naderij die direct grote producttankers kan beladen. Wij koppelen zo lage productiekosten aan lage transportkosten, wat markten bereikbaar maakt als de Amerikaanse oostkust, het Middellandse-Zeegebied, Afrika en zelfs het Verre Oosten. Pernis heeft tot nu toe altijd oostwaarts gekeken, met transport via pijpleidingen en binnenschepen, en nu gaan we ook zeewaarts kijken met grote tankschepen.” Een andere verandering op de Duitse markt betreft de overgang uiterlijk per 1 januari 2009 naar huisbrandolie met een zwavelgehalte van maximaal 50 ppm (parts per million) tegen nu nog 1.000 ppm. Duitsland kent nog steeds een belangrijke afzet in huisbrandolie, een ‘zusje’ van diesel uit de familie van de middendestillaten. Omdat Shell Pernis de Duitse markt van middendestillaten wil behouden, betekent dit de noodzaak om te investeren in extra ontzwavelingscapaciteit, een ander onderdeel van het Flexible Flagship project. Maatwerk in massa Met haar verwerkingscapaciteit van dagelijks ruim 400.000 vaten ruwe olie is Shell Pernis een van de grootste raffi naderijen in Europa, en traditioneel opmerkelijk fl exibel aan de ruwe-oliekant. Het complex verwerkt jaarlijks zo’n 50 tot 70 verschillende soorten ruwe olie, veel daarvan zwaar en zwavelrijk. Hierdoor is deze ‘diep complexe raffi naderij’ in staat te leven op een relatief goedkope voeding. Van Scherpenzeel: “Doel is om ook aan de productenkant meer fl exibel te worden. ‘Maatwerk in massa’ moeten we kunnen leveren. Als we onze benzine over de hele wereld willen verkopen moeten we de zeer uiteenlopende specifi caties kunnen maken die op de diverse markten worden gevraagd. In bijvoorbeeld de Verenigde Staten verschillen de specifi caties per staat, soms zelfs per stad. Bovendien veranderen de specifi caties regelmatig, bijvoorbeeld door de wettelijk vereiste toevoegingen van biocomponenten.” Een voorbeeld van de toenemende complexiteit is het effect van de groeiende hoeveelheid ethanol (gemaakt van bijvoorbeeld tarwe, maïs of suikerriet) die in steeds meer landen aan benzine moet worden toegevoegd. Ethanol heeft een hoge dampspanning die, om de automotor rustig te laten lopen, verlaagd moet worden door het wegnemen van lichte componenten uit de aardolie. Die lichte componenten vormen dan weer een goede voeding voor de stoomkrakers van de bulkchemie. Van Scherpenzeel: “Een ander onderdeel van de voorgenomen investeringen in Flexible Flagship is dan ook om een nog nauwere relatie te leggen tussen de raffi naderij en de chemie, de zogeheten oil/chemical interface. Wij leveren nu al ruim tien procent van onze productie aan de chemie, dat zal verder groeien.” Daadwerkelijk sleutelen Voordat het interne groene licht wordt gegeven voor de investeringen in Flexible Flagship, moet Pernis eerst bewijzen operationeel tot de wereldtop te behoren. “De afgelopen jaren is het complex daarin achterop geraakt”, erkent Van Scherpenzeel. “We hebben te hoge onderhoudskosten en een te lage beschikbaarheid van fabrieken en installaties door storingen. Dit jaar moeten we laten zien dat we het vereiste niveau van operational excellence hebben bereikt. Dat betekent de hoogste standaards voor, in deze volgorde, veiligheid en milieu, productkwaliteit, betrouwbaarheid van fabrieken, kostenbeheersing, energieverbruik en raffi nagemarge. Bovendien moeten de twee grote geplande onderhoudsstops van dit jaar foutloos, dus op tijd en binnen budget, worden uitgevoerd.” Is dit niet in tegenspraak met elkaar, te hoge onderhoudskosten en gelijktijdig teveel storingen? “We zitten volgens internationale benchmarking exercities hoog met onze kosten en scoren te laag in effi ciëntie”, legt Van Scherpenzeel hier uit. “Anders gezegd, we krijgen te weinig waar voor ons onder-
Page 1 and 2: DE AANLOOP WAS MISSCHIEN WAT LANG,
Page 3 and 4: shell biedt ruim $2 miljard Voor ex
Page 5 and 6: een LNG-terminal die wordt gebouwd
Page 7: “Amsterdam en Den Haag hebben inm
Page 11 and 12: grote schepen, grote co 2-uitstoot
Page 13 and 14: joen ton capaciteit erbij in 2012,
Page 15 and 16: en gesloten, proberen elk de eigen
Page 17 and 18: shell wil in een snel veranderende
Page 19 and 20: issue. Als men inziet dat het bijdr
Page 21 and 22: n Sla meer gas op als strategische
Page 23 and 24: Alweer een zekerheid overboord? Het
Page 25 and 26: de potentie heeft om in een opwelli
Page 27 and 28: ‘tien procent biobrandstoffen in
Page 29 and 30: arjan Nieuwstraten vindt dat mensen
Page 31 and 32: e r t e G e n A A n dat in de hele

'FLEXIBEL VLAGGENSCHIP' WIL WERELDZEE OP

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?