De maatschappelijke betekenis van doorvoer - SEO Economisch ...

i
Executive summary
Dit rapport bevat een second opinion over de TNO Inro studie “De maatschappelijke
betekenis van doorvoer”. We beantwoorden de vraag of met deze studie een volledig en
betrouwbaar beeld wordt gegeven van de maatschappelijke betekenis van doorvoer. Daartoe
evalueren we de onderzoeksmethoden en signaleren we eventuele tekortkomingen.
Het TNO Inro rapport richt zich met name op “zuivere doorvoer”: doorvoer met
overlading. Dit zijn alle goederen die afkomstig zijn van en bestemd zijn voor het
buitenland, maar wel op Nederlands grondgebied worden overgeslagen en vervoerd zonder
van eigenaar te wisselen.
Cijfers over doorvoer
Het TNO Inro rapport bevat een groot aantal relevante cijfers en andere informatie over de
doorvoer. Daarmee zijn belangrijke economische gegevens over de doorvoer op een
adequate en beleidsrelevante wijze in beeld gebracht.
De belangrijkste conclusie die uit deze informatie kan worden getrokken is dat het (macro-)
economische belang van doorvoer niet zeer groot lijkt te zijn. Daarbij dient echter te worden
aangetekend dat het TNO Inro onderzoek niet volledig in kaart brengt welke relaties de
doorvoer met andere bedrijvigheid heeft. Voor Nederland zijn vooral achterwaartse relaties
(toeleveranciers, kennis) en relaties met andere havenactiviteiten van belang. Voor West-
Europa zijn met name de voorwaartse relaties (met afnemers) belangrijk. Hierdoor ontstaat
ook weer een belang voor Nederland.
Analyse van de maatschappelijke kosten en baten aan de hand van twee beleidsmaatregelen
De TNO Inro studie analyseert een tonkilometerheffing en een (fictieve) quotering van de
doorvoer. Het doel van deze analyse is niet om aanbevelingen over dergelijke maatregelen te
doen, maar om de maatschappelijke betekenis van de doorvoer in beeld te brengen.
Het onderzoek naar de tonkilometerheffing is voor het grootste deel gebaseerd op een
expert opinion. Deze analyse is correct uitgevoerd, maar naar onze mening is een meer
uitvoerige analyse vereist om de effecten goed in beeld te krijgen.
De analyse van quotering is uitgevoerd met het ruimtelijk algemeen evenwichtsmodel
RAEM. Op basis van deze analyse is vervolgens een beknopte kosten-batenanalyse
opgesteld. Zowel bij het formuleren van de maatregel, als binnen RAEM en in de kostenbatenanalyse
zijn daarbij veronderstellingen gemaakt die bepalend zijn voor de uitkomsten.
De meeste van deze veronderstellingen zijn verdedigbaar, maar andere keuzes zijn ook