afst.bundel 8 MEI 07 - Technische Universiteit Eindhoven
afst.bundel 8 MEI 07 - Technische Universiteit Eindhoven
afst.bundel 8 MEI 07 - Technische Universiteit Eindhoven
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ing. K. Lodewijks<br />
Centrumgebieden in de postindustriële<br />
netwerkstad<br />
Stedelijkheid en publieke ruimte in de periferie<br />
Afstudeerrichting<br />
Stedebouw<br />
Afstudeercommissie<br />
Dr. ir. C.H. Doevendans<br />
Ir. R.A. Rutgers<br />
Drs. J.G.A. Van Zoest<br />
<strong>afst</strong>udeer<strong>bundel</strong> faculteit bouwkunde<br />
Datum <strong>afst</strong>uderen<br />
26 februari 2008<br />
Samenvatting<br />
De huidige stad is een netwerkstad, waar in de periferie nieuwe<br />
centrumgebieden met een (boven)stedelijke functie aanwezig<br />
zijn. Het project probeert antwoord te vinden op de vraag of er<br />
in deze nieuwe centrumgebieden ook stedelijke kwaliteiten<br />
kunnen ontstaan. Via een thematische analyse en een ontwerpstudie<br />
wordt beargumenteerd dat een nieuwe vorm van stedelijkheid<br />
in de periferie mogelijk is.<br />
Trefwoorden<br />
Perifere centrumgebieden<br />
Publiek domein<br />
Netwerkstad<br />
Stedelijkheid<br />
Openbare ruimte<br />
Afbeelding 1 Analyse projectniveau: verankering met stedelijke<br />
omgeving<br />
32<br />
In de postindustriële netwerkstad ontstaan in de periferie<br />
nieuwe centrumgebieden. Naast de binnenstad zijn dit in feite<br />
de eerste centrumgebieden die op bovenstedelijk schaalniveau<br />
een rol spelen. Een thematische analyse en een ontwerpstudie<br />
leveren argumenten aan voor de stelling dat er in deze gebieden<br />
sprake kan zijn van een nieuwe vorm van stedelijkheid en stedelijke<br />
kwaliteit.<br />
Afbeelding 3 Concept grootschalige volumes in een park<br />
Doel & probleemstelling<br />
De overgang naar de postindustriële samenleving leidt tot een<br />
andere wijze waarop de stad en haar openbare ruimte worden<br />
gebruikt. Steden worden netwerksteden, waarin het stadscentrum<br />
niet meer noodzakelijk de enige plaats voor stedelijke en<br />
publieke functies vormt. Ook in de periferie ontstaan centrumgebieden<br />
die op een bovenstedelijk schaalniveau een rol vervullen.<br />
De vraag rijst of er met deze nieuwe rol van de periferie ook<br />
een nieuwe vorm van stedelijke kwaliteit kan ontstaan.<br />
Methode<br />
Via een thematische analyse (figuur 1 en 2) en een ontwerpstudie<br />
(figuur 3 en 4) is vanuit twee invalshoeken naar een<br />
antwoord op die vraag gezocht. De thematische analyse is opgebouwd<br />
uit een literatuurverkenning en case studies.<br />
Door middel van de literatuurverkenning zijn de begrippen<br />
stedelijkheid, stedelijke openbare ruimte en de postindustriële<br />
stad onderzocht. Ook is concreter ingegaan op de ontwikkelingsgeschiedenis<br />
van centrumgebieden in Nederland en de actuele<br />
ontwikkelingen daarbij. De case studies zijn op twee schaalniveaus<br />
uitgevoerd: op stadsniveau en op projectniveau.<br />
De steden Amsterdam, Rotterdam en <strong>Eindhoven</strong> zijn bekeken<br />
op de ontwikkeling van hun centrumgebieden en de toekomstambities<br />
die daarvoor bestaan. Binnen die steden zijn op<br />
projectniveau vijf gebieden nader onderzocht, te weten Zuidas,<br />
ArenA Boulevard, Wilhelminapier, Alexandrium en Strijp S.<br />
Vanwege het betrekkelijk nieuwe verschijnsel van stedelijke<br />
centrumgebieden in de netwerkstad zijn veel van deze projecten<br />
nog niet uitgevoerd, ze zijn daarom onderzocht op hun ambitie<br />
en de stedenbouwkundige ontwerpuitgangspunten die zijn<br />
gehanteerd.<br />
Resultaten<br />
Stedelijke kwaliteiten en stedelijkheid zijn breed gebruikte<br />
begrippen, die op uiteenlopende omgevingen, van oude binnensteden<br />
tot Manhattanachtige omgevingen, van toepassing zijn.
Change language