afst.bundel 8 MEI 07 - Technische Universiteit Eindhoven

afstudeerbundel faculteit bouwkunde
W.H. Poelstra
De ontwikkeling van marktconforme
R&D huisvesting
Afstudeerrichting
Construction Management & Engineering
Afstudeercommissie
Prof. dr. ir. B. de Vries
Ir. H.A.J.A. Appel - Meulenbroek
Ing. T.J.G. de Haas
Datum afstuderen
29 januari 2008
Samenvatting
Door de toenemende focus op kennis en innovatie als essentiële
factoren voor economisch succes is er meer aandacht voor
Research een Development (R&D). Het onderzoek is gespitst op
de vraag of de ontwikkeling van R&D gebouwen door projectontwikkelaars
gedaan kan worden. Hiervoor is er gekeken naar
welke karakteristieken van R&D gebouwen bepalend zijn voor
de marktconformiteit van deze gebouwen en welke marktconforme
waarden hierbij horen. Daarnaast is er een exploratief onderzoek
gedaan naar de gebruikers en de volumes in vierkante
meters van de mogelijke markt voor dit soort gebouwen.
Trefwoorden
R&D
Commercieel vastgoed
Technostarters
Gebouwkenmerken
Marktonderzoek
Door de globalisering van de wereldeconomie en de daarmee
gepaard gaande verschuiving van het economische zwaartepunt
richting het oosten, wordt het steeds belangrijker om innovatieve
producten en processen te ontwikkelen. In het Lissabon
akkoord van 2000 werd de doelstelling geformuleerd om van de
Europese Unie in 2010 de meest competitieve en dynamische
kenniseconomie van de wereld te maken.
In dit akkoord staat onder meer dat in ieder land Onderzoek &
Ontwikkeling, oftewel R&D, minimaal 3% van het Bruto
Binnenlands Product zou moeten gaan uitmaken. Hier zou 2/3
moeten gefinancierd worden door investeringen vanuit de privésector
en 1/3 door overheidsuitgaven.
Doordat er meer aandacht is voor R&D ontstaan er nieuwe
marktperspectieven voor het ontwikkelen van een huisvesting
hiervoor. Er worden meer bedrijven opgericht met een hightech
karakter, dat wil zeggen dat ze een significant deel van hun
middelen aan R&D besteden, en eveneens worden er gebieden
ontwikkeld waar bedrijven, universiteiten en onderzoeksinstellingen
bij elkaar zitten en nauw samenwerken.
Dit zijn de zogenaamde kennisclusters of science parks.
Het onderzoek richt zich op de beantwoording van de vraag of
vastgoedontwikkelaars een rol kunnen spelen bij de ontwikkeling
van R&D huisvesting en of hier een (gunstig) rendement
bij te behalen valt. Waarden voor gebouwkarakteristieken die
bepalend zijn in hoeverre een R&D gebouw voldoet aan de
marktvraag, dus marktconform is, worden in dit onderzoek
geïnventariseerd aan de hand van een aantal cases.
Het gaat hierbij vooral om dimensies en installatietechnische
specificaties. Er wordt een vergelijking gemaakt met kantoorgebouwen
omdat deze markt grotendeels commercieel is en dus
bij uitstek marktconform. Aan de hand hiervan wordt er een
marktconform gebouwprofiel gedefinieerd voor R&D.
Voor beleggers in vastgoed is het voornamelijk belangrijk om te
weten welk rendement er behaald kan worden op een investe-
40