afst.bundel 8 MEI 07 - Technische Universiteit Eindhoven

More documents

Recommendations

Info

L.L.Soons SHED2.0 De Timmerfabriek als kunstbroedplaats Afstudeerrichting Architecture Afstudeercommissie Ir. M.H.P.M. Willems Prof. ir. R.H. van Zuuk Dr. J.C.T. Voorthuis Datum afstuderen 26 februari 2008 afstudeerbundel faculteit bouwkunde 44 Samenvatting Hoe kan er binnen een bestaand gebouw met behulp van geprefabriceerde elementen en minimale aanpassingen een woonwerk- en ontmoetingsplaats voor beginnende kunstenaars gecreëerd worden? Een product is bij de herbestemming van de Timmerfabriek ingezet om te kunnen beantwoorden aan het tijdelijke karakter van het wonen. Een doorstroming van gebruikers en het verlangen naar individualiteit binnen het collectief vragen om een flexibele benadering van de atelierwoning. Een kast, die door elke kunstenaar naar eigen wens met de benodigde functies ingevuld kan worden en de vrije gebruiksruimte die daardoor vrijkomt, maakt het voor de kunstenaar mogelijk een maatpak met behulp van confectie samen te stellen. Trefwoorden Mode Herbestemming Product en architectuur Kunst Kader Generieke ruimte Afbeelding 1 Stedenbouwkundige situatie Timmerfabriek Afbeelding 4 Tentoonstellingsroute bepaald aan de hand van kenmerkende karakteristieken van Timmerfabriek Als ‘het wonen’ voorop wordt gesteld, moet er aandacht zijn voor tijdelijkheid, identiteit en daarmee samenhangend flexibiliteit. Enerzijds wordt er gestreefd naar een woning als maatpak, anderzijds naar prefabricage en standaardisatie. De woningbouw zou zich een voorbeeld aan de mode, waar de consument met confectie een maatpak kan creëren, moeten nemen. Een bouwsysteem geeft een universele oplossing voor elke onbekende gebruiker en levert flexibiliteit op, echter identiteit en context ontbreken; belangrijke ingrediënten voor het creëren van een maatpak. Product en architectuur lijken niet samen te gaan. Met het loskoppelen van deze is in dit afstudeerproject een poging gedaan deze te verenigen. Kan een product, dat veranderlijk van aard is, ingezet worden bij het maken van architectuur die juist permanent is? Hoe kan er binnen een bestaand gebouw met behulp van geprefabriceerde elementen en minimale aanpassingen een woonwerk- en ontmoetingsplaats voor beginnende kunstenaars gecreëerd worden? “A house is not a car” 1, met de titel van zijn onderzoek zegt ir. M.H.P.M. Willems het al; een woning kan niet met een auto vergeleken worden. Toch werd deze vergelijking gemaakt naar aanleiding van de ontwikkelingen in de auto-industrie in de twintigste Eeuw. Het efficiënte produceren en assembleren wilde men in de bouwindustrie volgen, toch is dit in de woningbouw nooit een succes gebleken. Het loskoppelen van product en architectuur heeft een onderscheid tussen een permanent en veranderend onderdeel, tussen tijdelijkheid en tijdloosheid, oud en nieuw, uniformiteit en identiteit opgeleverd. Een product is binnen een bestaand gebouw ingezet om te kunnen beantwoorden aan het tijdelijke karakter van het wonen. Een product is ingezet om een industrieel erfgoed opnieuw te laten functioneren. De Timmerfabriek (1905) in Maastricht is een industrieel erfgoed van de Sphinx; een fabriek waar men glas en aardewerk fabriceerde. In dit gebouw, dat een visitekaartje voor het hele Sphinxterrein was, werden kisten getimmerd om producten te vervoeren en op te slaan. De Timmerfabriek, gelegen aan de binnenhaven ‘t Bassin en onderdeel van het herbestemmingplan Belvédère, schrijft een culturele invulling van deze voor. Kunst wordt ingezet om het industrieel erfgoed te behouden en zal van betekenis zijn voor zijn omgeving. Met de herbestemming van de Timmerfabriek tot kunstbroedplaats zal de levendigheid, bedrijvigheid en creativiteit in het gebied aan ’t Bassin teruggebracht worden.
Afbeelding 2 De Timmerfabriek aan de Boschstraat Afbeelding 3 Tentoonstellingsroute en dienende elementen in de Timmerfabriek afstudeerbundel faculteit bouwkunde Afbeelding 5 Begane grond; route en dienende elementen Kunstenaars van verschillende disciplines worden in de Timmerfabriek samengebracht. De beginnende kunstenaar die een kunstopleiding heeft afgerond, krijgt zo de mogelijkheid zich, binnen het collectief, individueel verder te ontwikkelen. Hij mag voor een periode van één jaar gebruik maken van de aangeboden collectieve faciliteiten (werkplaatsen, lezingruimten en begeleidingen) en de individuele atelierwoning. Met name de ontmoetingen met andere kunstenaars en het kunnen tentoonstellen van product en proces zal van grote betekenis voor de kunstenaar zijn. Het verblijf in de Timmerfabriek wordt dan ook beschouwd als een kans voor de kunstenaar. De doorstroming van gebruikers, maar ook het verlangen naar individualiteit binnen het collectief, vraagt voor een flexibele benadering van de atelierwoning. Gebaseerd op de theorie van Bernard Leupen2; kader en generieke ruimte, is er een onderscheid gemaakt in een permanent en veranderend onderdeel. Het kader dat bestaat uit de bestaande draagconstructie; de stalen kolommen- en balkenstructuur en de bakstenen gevel, is het permanente deel. De tentoonstellingsroute, die de bezoeker door het gebouw gaat leiden, maar ook de scheiding tussen bezoeker en kunstenaar definieert, is ontworpen aan de hand van de bestaande karakteristieken van de Timmerfabriek. Deze route sluit op een eigen manier aan op de rationele structuur, maakt gebruik van de bestaande vides en stuurt de blik van de bezoeker, waarbij de aandacht wordt gevestigd op de “hoogtepunten” van de Timmerfabriek. De tweede laag wordt gevormd door de dienende elementen. Deze zijn toegevoegd om alle nieuwe functies, nodig om de Timmerfabriek als kunstbroedplaats te laten functioneren, onder te brengen. Door het clusteren van deze functies, nemen deze zo min mogelijk ruimte van de Timmerfabriek in beslag en definiëren deze de vrije gebruiksruimte voor de kunstenaar. Afbeelding 6 De atelierwoning met dienend element Op begane grond zijn deze elementen ingezet om de verschillende werkplaatsen in te delen. Op de eerste verdieping, waar zich de atelierwoningen bevinden, werken ze woningscheidend, waardoor elke kunstenaar een woning krijgt met een “eigen” travee van het sheddak. Het dienende element dat is vormgegeven als een stalen frame, biedt ruimte aan de individuele wensen van de kunstenaar. Deze is als een kast die flexibel en op eenvoudige wijze door de kunstenaar met standaard elementen ingevuld kan worden. Zowel de keuken, de douche als het bed kunnen binnen dit frame opgenomen worden. Een schuifsysteem van stalen persrooster-panelen sluit deze zone af en definieert deze als zich repeterende en herkenbare elementen. Ze zorgen voor een industrieel karakter en filteren het zicht op de achterliggende, noodzakelijke functies. Daarnaast maken ze snelle en eenvoudige bevestigingen mogelijk, voor het ophangen van een schilderij of jas. De achterliggende functies zijn te gebruiken na het verschuiven van panelen, dat plaats kan vinden door het openvouwen van twee panelen. Flexibiliteit en identiteit komen tot uiting in de vrije gebruiksruimten en de mogelijkheid het stalen frame naar eigen wens in te vullen. De kunstenaar kan met behulp van confectie een maatpak creëren. “De kunstenaars zijn zelf verantwoordelijk voor de chaos die ik op het einde wil zien.” [Beecroft, V.3] In zijn shed, kan de kunstenaar doen en laten wat hij wil, net als in het kleine schuurtje achter in de tuin... [1] Willems, M.H.P.M. (2004) A house is not a car . Eindhoven; Technische Universiteit [2] Leupen, B. (2002) Kader en generieke ruimte; een onderzoek naar de veranderbare woning op basis van het permanente. Rotterdam; 010 Publishers [3] Vermassen, J. (2005) Tableau Vivant op hoge hakken, Vanessa Beecroft. Snoecks 05. pag.224-233 45
Page 1 and 2: ouwkunde Ing. D.A. Bommeljé Ing. J
Page 3 and 4: L.L.Soons SHED2.0 44 De Timmerfabri
Page 5 and 6: afstudeerbundel faculteit bouwkunde
Page 11 and 12: Afbeelding 2 Ontwerpvoorstel op bou
Page 13 and 14: Afbeelding 1 General business organ
Page 17 and 18: Afbeelding 2 Gebruikers Interface g
Page 19 and 20: Afbeelding 2 Parameter Scheme: Fill
Page 21 and 22: Afbeelding 2 Resultaten Europese ho
Page 23 and 24: Afbeelding 2 Maquette; bovenaanzich
Page 27 and 28: Begrippen uit de speltheorie en ond
Page 31 and 32: Afbeelding 2 Analyse projectniveau:
Page 33 and 34: Afbeelding 2 Principe klimaatontwer
Page 35 and 36: Afbeelding 3 Mesh van het Koning Bo
Page 37 and 38: Afbeelding 2 Plan of the station ar
Page 39 and 40: ing. Een belangrijke methode hiervo
Page 41: Figure 2 Mixing range of Dynamic Li
Page 45 and 46: Figure 2 Model rectangular building
Page 47 and 48: Afbeelding 2 Bezweken hoge wandligg
Page 49 and 50: Afbeelding 2 Staafdiagrammen van he
Page 51 and 52: Afbeelding 2 Negenpoot gezien vanaf
Page 53 and 54: Afbeelding 2 Plattegrond tweede ver
Page 55 and 56: Afbeelding 2 Concept architectuur A
Page 57 and 58: Afbeelding 1 afstudeerbundel facult

afst.bundel 8 MEI 07 - Technische Universiteit Eindhoven

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?