Download rapport - Biax Consult

More documents

Recommendations

Info

ColofonTitel:BIAXiaal 185Van waterkuil naar waterput. Het hout van Breda-West van 1500 voor tot 1637 na Chr.Auteur:Laura I. KooistraOpdrachtgever:Beleidsbureau Cultureel Erfgoed van de gemeente BredaISSN: 1568-2285©BIAX Consult, Zaandam, 2004Correspondentie adres:BIAX ConsultHogendijk 1341506 AL Zaandamtel: 075 – 61 61 010fax: 075 – 61 49 980e-mail: BIAX@BIAX.nl
BIAXiaal 185 11. InleidingVoorafgaande aan de aanleg van industrieterreinen tussen het NAC-stadion en het stationBreda Prinsenbeek is door het Beleidsbureau Cultureel Erfgoed van de gemeente Bredaeen gebied van ca. 40 ha onderzocht (Breda-West). Het onderzoek stond onder leidingvan G. van den Eijnde en is uitgevoerd tussen 1995 en 2002. Er zijn sporen aangetroffenuit de Bronstijd, IJzertijd, Romeinse tijd, vroege Middeleeuwen en de zeventiende eeuw.De sporen waren deels afgedekt door een cultuurdek (ook wel esdek genoemd) datwaarschijnlijk dateerde uit het eind van de Middeleeuwen of de Nieuwe tijd. 1 Er zijnzowel bewoningssporen – huisplaatsen, waterputten, water- en afvalkuilen, haardenenzovoort – als grafmonumenten en verdedigingswerken (zeventiende eeuw)aangetroffen. 2Breda-West maakt deel uit van het Zuidnederlandse dekzandlandschap en ligt tenwesten van de rivier de Mark. Kenmerkend voor het gebied is een viertal vrij kleinedekzandruggen, die door beekdalen van elkaar zijn gescheiden. De namen van dedekzandruggen zijn Emerakker, Huifakker, Moskes en Steenakker.Als opgravingen voorafgaan aan grote infrastructurele werken, dan heeft datdocumentatie van het archeologisch erfgoed tot doel. Over Breda-West was inarcheologisch opzicht nagenoeg niets bekend. Daarom is het onderzoek grootschaligaangepakt en lag de nadruk op het verzamelen van zoveel mogelijk informatie over debewoningsgeschiedenis. Speciale aandacht ging daarbij uit naar de interactie tussen mensen landschap.Veel van de bouwconstructies uit de prehistorie, de Romeinse tijd en Middeleeuwenwaren van hout gemaakt. In archeologisch onderzoek is informatie over bouwconstructiesvaak een belangrijk onderdeel bij de reconstructie van de bewoningsgeschiedenis. Vragendie daarbij een rol spelen, zijn onder andere: hoe zijn gebouwen gemaakt, hoe stevig zijndie en hoe lang konden ze functioneren. Houttechnologische kennis, bijvoorbeeld over dein constructies gebruikte houtsoorten, de gebruikte boomonderdelen en de gemaakteverbindingen, kan bijdragen aan de beantwoording van deze vragen. In het geval vanBreda-West is daarom gekozen voor het verzamelen van zoveel mogelijk constructiehout.Niet alleen hierom is het houtonderzoek uitgevoerd. Een tweede reden is dat de herkomstvan het constructie- en ander gebruikshout informatie oplevert over de interactie tussenmens en landschap, het speciale onderzoeksthema van Breda-West.In de gematigde klimaatszone waartoe Nederland behoort, vergaat hout na verloop vantijd en rest er van houten constructies meestal niets meer dan verkleuringen in de grond.Dat was ook het geval bij het onderzoek in Breda-West. Alleen het hout van debeschoeiingen van waterputten en uit de vullingen van waterputten en waterkuilen isbewaard gebleven, mits het permanent in het grondwater heeft gelegen.In archeologisch opzicht is hout een kwetsbare materiaalgroep. Het is over hetalgemeen minder stevig dan het ogenschijnlijk lijkt en eenmaal uit de waterverzadigde,koele en zuurstofarme bodem, vergaat het in rap tempo als het niet wordt geconserveerd.Hout dat verteert, verliest zijn morfologische kenmerken en kan daardoor niet meer opsoort worden gedetermineerd. Ook kortdurende opslag kan fataal zijn en resulteren inverlies aan morfologische informatie en informatie op het gebied van bewerkings- engebruikssporen. Daar komt bij dat het bij houtonderzoek vaak gaat om grote stukken endat neemt, ook in tijdelijke opslag, relatief veel ruimte in. Daarom is in het onderzoek vanBreda-West het hout al tijdens de opgravingscampagnes beschreven en gedetermineerd.Uiteindelijk is van 41 waterputten en 11 waterkuilen hout onderzocht.1 Spek 1999, 29.2 In Brandenburgh et al. 2002 zijn de eerste onderzoeksresultaten gepresenteerd. Medio 2004 komthet standaardrapport uit.
Page 1: BIAXiaal185Van waterkuil naar water
Page 5 and 6: BIAXiaal 185 3en veldata gegeven. D
Page 7 and 8: BIAXiaal 185 53. Resultaten3.1 CONS
Page 9 and 10: BIAXiaal 185 7a. b.Figuur 2Breda-We
Page 11 and 12: BIAXiaal 185 9met daarop verschille
Page 13: BIAXiaal 185 1112108aantal takken64
Page 16 and 17: BIAXiaal 185 14a.b.c.Figuur 5 Breda
Page 18 and 19: BIAXiaal 185 163.6.4 Huifakker 2000
Page 20 and 21: BIAXiaal 185 18voor het vlechtwerk
Page 22 and 23: BIAXiaal 185 20a. b.Figuur 9 Breda-
Page 24 and 25: BIAXiaal 185 22en kleine fragmenten
Page 26 and 27: BIAXiaal 185 243.8.7 Steenakker 200
Page 28 and 29: BIAXiaal 185 263.10 NIEUWE TIJDIn 1
Page 30 and 31: BIAXiaal 185 28
Page 32 and 33: BIAXiaal 185 30Tabel 2Breda-West: o
Page 34 and 35: BIAXiaal 185 32Tabel 4Breda-West: d
Page 36 and 37: BIAXiaal 185 34wand van de stamdele
Page 38 and 39: BIAXiaal 185 3616141210aantal86420B
Page 44 and 45: Bijlage 1Breda-West: overzicht in a
Page 46 and 47: BIAXiaal 185: Bijlage 1, 2 van 2opg
Page 48 and 49: stamcodesI hele stam XI tangentiale
Page 50 and 51: opgraving contextnr. vondstnr. volg
Page 52 and 53:
opgraving contextnr. vondstnr. volg
Page 54 and 55:
BIAXiaal 185: Bijlage 3, 1 van10opg
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
BIAXiaal 185 bijschrift bijlage 4Bi
Page 66 and 67:
BIAXiaal 185: Bijlage 4, 2 van 2opg
Page 68 and 69:
BIAXiaal 185: Bijlage 5, 1 van 14op
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
BIAXiaal 185: Bijlage 5, 11 van 14o
Page 80 and 81:
BIAXiaal 185: Bijlage 5, 13 van 14o
Page 82 and 83:
BIAXiaal 185 bijschrift bijlage 6Bi
Page 84:
BIAXiaal 185: Bijlage 6, 2 van 2con
show all

Download rapport - Biax Consult

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?