Download rapport - Biax Consult

More documents

Recommendations

Info

BIAXiaal 185 263.10 NIEUWE TIJDIn 1637 is tijdens de tachtigjarige oorlog onder leiding van prins Frederik Hendrik doorhet Staatse leger een verdedigingslinie rond Breda aangelegd. Het op Steenakkeraangetroffen legerkamp maakte daar deel van uit. 16 Bij het archeologisch onderzoek in2001 zijn vier waterputten aangetroffen. Van drie waterputten is het hout onderzocht. Hethout van de beschoeiing van de waterputten was deels bewaard gebleven en wordt hiernaper waterput besproken.3.10.1 Steenakker 2001 waterput (contextnr. 5-25)De beschoeiing van deze waterput bestond uit duigen van een tonput. Er zijn tien duigenvoor onderzoek verzameld. De basisgegevens van de duigen staan in bijlage 6.De duigen waren gemaakt uit in segmenten gekloofde stammen van eik. De segmentenwaren vervolgens zodanig bewerkt dat duigen van gelijke dikte overbleven die aan deuiteinden smaller waren dan in het midden. De duigen waren vrij sterk verweerd. Aanslechts één duig konden enkele waarnemingen worden gedaan. Tussen 3,5 en 4 cm van debasis van deze duig was aan de binnenzijde over de volledige breedte een groef gemaakt.De groef waren rechthoekig van vorm, gemiddeld 0,5 cm breed en 0,3 cm diep. Aan debinnenzijde was de duig aan de basis over 1,5 cm schuin afgewerkt. De gebruikelijkebewerkingssporen waardoor de duigen rond de groeven dunner zijn, ontbraken op de hieronderzochte duig.De duigen werden met houten hoepels bijeengehouden. Voor de hoepels zijn 3 tot 4jaar oude wilgentakken met een diameter van 1,5 tot 3 cm gebruikt. De takken lijken inhet najaar of de winter te zijn geoogst. Vervolgens zijn ze gespleten en tot hoepelsverwerkt.3.10.2 Steenakker 2001 waterput (contextnr. 6-13)De beschoeiing van deze zeventiende-eeuwse waterput bestond uit twee boven elkaargeplaatste tonnen. De bovenste ton was aan de bovenzijde verweerd, maar de onderstewas nog puntgaaf. De metrische gegevens staan in bijlage 6.De tonnen waren van eikenhout gemaakt. De duigen waren ca. 78 cm lang. Ook dezeduigen waren gemaakt uit in segmenten gekloofde stammen van eik. De segmenten warenvervolgens zodanig bewerkt dat duigen van gelijke dikte overbleven die aan de uiteindensmaller waren dan in het midden. Op 4 à 5 cm van de uiteinden waren v-vormige groevengemaakt, die ca. 0,5 cm breed en 0,3 cm diep waren.De duigen werden op vier plaatsen met hoepels bijeen gehouden. De hoepels bevondenzich aan boven- en onderzijde van de tonnen en op eenderde van de boven- en onderzijde.Alle onderzochte hoepels waren van wilgentakken, die in twee helften gespleten waren.Op één van de duigen van de onderste ton was aan de buitenzijde een merktekengemaakt, dat nog het meeste lijkt op een r in spiegelbeeld (zie figuur 10a).In allebei de tonnen was een duig met een spongat aanwezig. Het gat bevond zich inhet breedste deel (in het midden) van de betreffende duig en had een diameter van ruim 9cm. Het lijkt erop dat het gat in de duig is gesneden, want hoewel het gat in totaal rond isbestaat het uit een tiental facetten. In het spongat van beide tonnen was een wilgenhoutenstop aanwezig. De stop in de bovenste ton was te verweerd om te beschrijven. De stopvan de onderste ton was 8,5 lang, 9 cm breed en 1,3 cm dik. In principe was dezecirkelrond, maar aan de zijkant was de stop vlak over 3,7 cm (figuur 10b). Uit de matenblijkt dat de stop eigenlijk net te klein was voor het gat. Toch is het niet ondenkbaar dathet hier gaat om de originele stop van de ton. De stop is namelijk mooi afgewerkt en past,weliswaar met wat speling, precies in het spongat. Door de vlakke zijkant was de stopook weer makkelijk te verwijderen.16 Brandenburgh et al. 2002, 151.
BIAXiaal 185 27b.a.Figuur 10Breda-West: reconstructietekening van a. een merkteken op een duig van Steenakker2001 (contextnr. 6-13, eik) en b. een stop van een ton van Steenakker 2001 (contextnr.6-13, wilg). Schaal a. is op ware grootte, b. is schaal 1:4. Tekening: L.I. Kooistra (BIAX<strong>Consult</strong>).Mocht het inderdaad gaan om een originele stop dan heeft er in de ton geen vloeistofgezeten. Wat er wel van origine in de tonnen is vervoerd, is onduidelijk.3.10.3 Steenakker 2001 waterput (contextnr. 29-33)Van deze waterput zijn 46 takken afkomstig van vlechtwerk gedetermineerd. Hetvlechtwerk lag niet meer in verband, zodat informatie over de vlechttechniek ontbreekt.Voor het vlechtwerk zijn diverse houtsoorten gebruikt, in volgorde van voorkomen zijndat els, wilg, sporkehout (Rhamnus frangula) en eik.
Page 1 and 2: BIAXiaal185Van waterkuil naar water
Page 3 and 4: BIAXiaal 185 11. InleidingVoorafgaa
Page 5 and 6: BIAXiaal 185 3en veldata gegeven. D
Page 7 and 8: BIAXiaal 185 53. Resultaten3.1 CONS
Page 9 and 10: BIAXiaal 185 7a. b.Figuur 2Breda-We
Page 11 and 12: BIAXiaal 185 9met daarop verschille
Page 13: BIAXiaal 185 1112108aantal takken64
Page 16 and 17: BIAXiaal 185 14a.b.c.Figuur 5 Breda
Page 18 and 19: BIAXiaal 185 163.6.4 Huifakker 2000
Page 20 and 21: BIAXiaal 185 18voor het vlechtwerk
Page 22 and 23: BIAXiaal 185 20a. b.Figuur 9 Breda-
Page 24 and 25: BIAXiaal 185 22en kleine fragmenten
Page 26 and 27: BIAXiaal 185 243.8.7 Steenakker 200
Page 30 and 31: BIAXiaal 185 28
Page 32 and 33: BIAXiaal 185 30Tabel 2Breda-West: o
Page 34 and 35: BIAXiaal 185 32Tabel 4Breda-West: d
Page 36 and 37: BIAXiaal 185 34wand van de stamdele
Page 38 and 39: BIAXiaal 185 3616141210aantal86420B
Page 44 and 45: Bijlage 1Breda-West: overzicht in a
Page 46 and 47: BIAXiaal 185: Bijlage 1, 2 van 2opg
Page 48 and 49: stamcodesI hele stam XI tangentiale
Page 50 and 51: opgraving contextnr. vondstnr. volg
Page 52 and 53: opgraving contextnr. vondstnr. volg
Page 54 and 55: BIAXiaal 185: Bijlage 3, 1 van10opg
Page 64 and 65: BIAXiaal 185 bijschrift bijlage 4Bi
Page 66 and 67: BIAXiaal 185: Bijlage 4, 2 van 2opg
Page 68 and 69: BIAXiaal 185: Bijlage 5, 1 van 14op
Page 78 and 79:
BIAXiaal 185: Bijlage 5, 11 van 14o
Page 80 and 81:
BIAXiaal 185: Bijlage 5, 13 van 14o
Page 82 and 83:
BIAXiaal 185 bijschrift bijlage 6Bi
Page 84:
BIAXiaal 185: Bijlage 6, 2 van 2con
show all

Download rapport - Biax Consult

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?