Deelrapport 2: De weg naar Haren - Universiteit Twente

Het aantal uitnodigingen speelt in deze fase op twee manieren een rol. Allereerst door de suggestievewerking die er van uitgaat. Het grootste deel van de genodigden zou immers niet eens overwegenom naar Project X Haren te gaan. Omdat veel mensen de uitnodiging gewoon negeren(in plaats van expliciet af te wijzen) staan ze nog wel in de lijst genodigden en tellen ze gewoon ‘mee’met die 24.000. Uitnodigingen zijn in deze fase als hagel waarmee geschoten wordt: als er maargenoeg mensen worden uitgenodigd, zijn er vanzelf mensen die op “deelnemen” klikken en mensendie hun vrienden weer uitnodigen, waardoor het feestje uiteindelijk een behoorlijke omvang kankrijgen. Omdat iemand op Facebook al snel 300 vrienden heeft kan dit snel oplopen. Daarnaast is dedrempel om te participeren (door op “deelnemen” te klikken) hier buitengewoon laag. Dat heeft temaken met hoe Facebook is ingericht. Het heeft voor een genodigde nauwelijks consequenties omop deelnemen te klikken omdat het geen enkele verplichting of verwachting schept (zoals bij eenprivéfeestje het geval zou zijn). Van de mensen die aangaven dat ze zouden deelnemen is ook slechtseen heel klein deel daadwerkelijk naar Haren gegaan.Figuur 3.2 | Eén druk op de knop en je doet mee3.2 Het ontwerp en de instellingen van FacebookHoe kan zoiets gebeuren? Voor en na ‘Haren’ is door menigeen met de beschuldigende vingergewezen naar Facebook dat zo ingericht zou zijn dat dit soort keuzes bij instellingen snel grotegevolgen kunnen hebben. Facebook en veel van zijn gebruikers maken geen scherp onderscheidtussen publiek en privaat. De meeste toepassingen binnen Facebook zijn gericht op vrienden.Gebruikers moeten zelf grenzen stellen door de privacy-instellingen te veranderen De standaardvan berichten is de brede categorie ‘vrienden’. Daarbinnen en daarbuiten schermen veel Facebookgebruikershun persoonlijke profielen en berichten niet of nauwelijks af van andereFacebook-gebruikers.Hoewel in het ontwerp van Facebook elementen zitten die de snelle verspreiding van feestjes zoalsProject X Haren kunnen faciliteren, zijn in het verleden regelmatig soortgelijke feestjes of flashmobsgeorganiseerd via andere kanalen dan Facebook. In dit rapport leggen we de nadruk op Facebookomdat de mobilisatie voor Project X op Facebook begon.Sociale netwerksites hebben een vijftal structurele kenmerken 10 die in de online mobilisatie voorHaren, en het mogelijke onderzoek hiernaar - zonder deze kenmerken hadden wij dit deel van hetrapport niet kunnen schrijven - grote gevolgen hebben:• Persistentie (berichten blijven staan en worden zelden verwijderd)• Repliceerbaarheid (berichten zijn makkelijk te kopiëren en door te sturen)• Schaalbaarheid (zichtbaarheid van berichten op een grote schaal)• Zoekbaarheid (alle berichten en hun afzenders kunnen worden opgezocht)• Semi-publiek zijn (veel berichten zijn zowel interpersoonlijk als publiek).10De eerste vier zijn terug te vinden in Danah Boyd (2011). ‘Social Network Sites as Networked Publics’, In Zizi Papacharissi (ed.)A Networked Self. London,New York: Routledge. De vijfde is door ons toegevoegd.COMMISSIE ‘PROJECT X’ HAREN | 18