Medium / Jaargang 26 / #02 / April 2013

‘Even wennen’
Dat royaltyverslaggeving inderdaad een andere tak van sport
is, onderschrijft Antoin Peeters, sinds een jaar Koninklijk
Huisverslaggever voor RTL. Het opgeven van zijn baan als
‘gewone’ journalist voor royaltyverslaggever is een wereld
van verschil, stelt hij op de website van RTL Nieuws. Peeters:
‘‘Voorlopig voelt het vooral nog een tikkeltje ongemakkelijk
en is er altijd gedoe. Gedoe met regeltjes, afspraken, protocol.
Dingen die niet kunnen, zeg maar. En dat is ronduit wennen. Als
‘gewone’ verslaggever ben ik dat niet gewend. Dan ga je recht op
je doel af. Je stelt vragen aan mensen die je vragen wilt stellen en
ook nog eens álle vragen die je wilt stellen. Je staat er nooit bij
stil, maar ik ga het bijna zien als een voorrecht.’’ Wennen doet het
volgens Peeters nooit: de kritische houding die hij als journalist
had blijft, waardoor hij moet balanceren. Balanceren tussen de
kritische houding en de regeltjes. Maar, zo sluit Peeters alsnog
vrolijk af: ‘‘Dat maakt deze nieuwe functie razend interessant’’.
Geen pers, wel toegankelijk
Drie jaar voor het instellen van de Mediacode probeerden de
Oranjes en de journalisten elkaar nog te vinden in de Vereniging
Verslaggevers Koninklijk Huis. De leden van de club, bestaande
uit ‘erkende Koninklijk Huis journalisten’, hielden zo nu en
dan informele gesprekken met Willem-Alexander en Maxima.
Hoogtepunt was een ontmoeting in 2003, waarbij het koninklijk
paar aan hen meedeelde dat Maxima in verwachting was van ‘de
eerste A’. De laatste jaren waren er amper ontmoetingen tussen
de leden en de Koninklijke familie. Vorig jaar besloot de RVD na
verloop van tijd dat er voortaan geen gesprekken meer zouden
plaatsvinden tussen het echtpaar en de Vereniging Verslaggevers
Koninklijk Huis. De RVD vindt het exclusieve contact ‘niet meer
van deze tijd’.
Ondertussen stelt het Koninklijk Huis zich steeds toegankelijker
op ten opzichte van de burger. Met een eigen Youtube-kanaal,
Twitteraccount en, jawel, een eigen Koninklijk Huis app willen
de Oranjes (lees: de RVD) de Nederlanders zelf informeren.
De journalist als doorgeefluik naar het publiek wordt hiermee
overgeslagen. Ook hebben de Oranjes een eigen cameraploeg in
dienst, die hen filmt tijdens publieke optredens. Kortom, Willem-
Alexander en Maxima nemen liever het heft in eigen handen.
De Koninklijk Huis journalist is al met al erg beperkt in zijn of
haar journalistieke functie – voor zover er sprake kan zijn van
echte journalistiek. De praktijk komt vaak neer op een koninklijk
toneelstukje: de mediamomenten zijn immers door de RVD al
vastgelegd. De discussie of een Mediacode wenselijk is mag
eigenlijk niet naar de achtergrond verdwijnen en zou met de komst
van een nieuwe koning weer onder de aandacht moeten komen.
Een nieuw persbeleid?
Vorig jaar nog, ten tijde van het ongeluk van prins Friso, botste
Willem-Alexander opnieuw met de pers. ‘‘Heb je dan geen enkel
respect?’’ riep de prins tegen een journalist nadat hij met de
kinderen het hotel verliet, zo meldde de Volkskrant. In zijn nieuwe
rol als koning zal Willem-Alexander nog meer in de belangstelling
staan. Een nieuw tijdperk in vele opzichten, maar waarschijnlijk
niet in dat van de omgang met de pers. De prins was altijd al
erg terughoudend naar de pers toe en zal dat in zijn nieuwe rol
ook wel blijven. Het is Willem-Alexander zelf die, al dan niet
‘getraumatiseerd’, al jarenlang actie onderneemt om de privacy
van zijn familie te waarborgen. En dat voor een publiek figuur, in
een tijdperk waarin media belangrijker zijn dan ooit. De nieuwe
koning wil dichtbij het volk komen te staan, en het liefst ietsje
verder van de pers.
‘‘NOOIT WIST JE OF JE DOOR EEN
TELELENS WERD BESPIED’’
‘DOOR DE KOMST VAN MEDIAGIGANT
RUPERT MURDOCH GAAT ER ONGETWIJFELD
WAT VERANDEREN IN NEDERLAND’
april 2013 | medium - 21