You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Verslag<br />
SPM Racing<br />
De nieuwste off-roadkoppeling van SPM is een<br />
driepuntskoppeling, maar dan anders. Het opvallendste<br />
is dat de koppeling helemaal compleet<br />
gebouwd wordt geleverd en in één keer op de<br />
motor gemonteerd kan worden, geen gepruts dus<br />
om de schoentjes met de veertjes op de pennetjes<br />
in de koppeling te schuiven. Het vliegwiel op deze<br />
koppeling is wel wat aan de grote kant, want met<br />
39 mm zal deze op de meeste moderne buggy's<br />
wel heel laag uitkomen. Een jaar of acht geleden<br />
stonden de motoren nog redelijk hoog van het<br />
chassis maar de laatste jaren wordt er alles aan<br />
gedaan om de motoren zo laag mogelijk bij de<br />
grond te krijgen voor een laag zwaartepunt van<br />
de wagen. Daarmee zijn ook het formaat van de<br />
vliegwielen gekrompen, omdat die anders gelijk<br />
komen met de onderkant van de bodemplaat of<br />
eronderuit steken. Opvallend op deze koppeling<br />
zijn de schoentjes die een halve centimeter korter<br />
zijn als gewoonlijk. Daardoor is er een kleinere<br />
hefboom en zullen de schoentjes minder snel naar<br />
buiten komen waardoor het aangrijppunt later<br />
plaats vindt. Hoewel de gebruikte veren maar 0,8<br />
mm dik zijn bewegen de koppelingsschoenen<br />
aanmerkelijk zwaarder naar buiten als bij normale<br />
langere schoentjes met een dikkere veer. Het<br />
moment van aangrijpen is dus, net als bij een<br />
koppeling met aluminium schoentjes, later maar<br />
door het gebruik van een koolstofcomposiet voor<br />
de schoentjes zal dat aangrijpingspunt vloeiender<br />
zijn als bij aluminium schoentjes. SPM levert met<br />
deze opbouw een koppeling die speciaal bedoeld<br />
is voor de krachtige motoren van tegenwoordig<br />
en combineert daarbij de het late aangrijpingspunt<br />
van aluminium schoentjes en het vloeiende<br />
karakter van koolstofschoentjes.<br />
SPM Racing<br />
Blade Racing<br />
De koppeling van Blade is totaal anders als een<br />
driepuntskoppeling en werkt met een centrale<br />
veer zoals dat ook gebeurt bij een on-road<br />
centaxkoppeling. Met als verschil dat de koppelingsschoentjes<br />
in de Blade koppeling alleen naar<br />
buiten bewegen en niet naar buiten en naar voren<br />
zoals bij een centax. Daardoor kan er toch een<br />
normale koppelingsklok gebruikt worden. De koppelingsklok<br />
wordt in twee versies geleverd, open<br />
en gesloten. De open versie staat meer koeling toe<br />
door een klok met koelgaten en een vliegwiel dat<br />
gewoon recht is aan de achterkant. De gesloten<br />
versie heeft een rand achter het vliegwiel die het<br />
voorste lager van de motor beschermd tegen vuil<br />
en een gesloten klok. De opbouw van de koppeling<br />
is redelijk eenvoudig. Als het vliegwiel op de<br />
motor zit worden daar vier schoentjes ingelegd,<br />
dan komt er een ronde plaat op die de schoentjes<br />
opsluit. De plaat wordt tegengehouden door<br />
een centrale veer die op zijn beurt weer vastgezet<br />
wordt met een stelring. De koppeling wordt<br />
geleverd met drie verschillende veren. Van zacht<br />
naar hard zijn dat een goudkleurige, staalkleurige<br />
en zwarte veer. De zachtste veer zou ik achterwege<br />
laten en beginnen met de staalkleurige als<br />
standaard of de zwarte veer bij een echt krachtige<br />
motor en veel grip. Het enige nadeel van deze<br />
opbouw is de stelring die je zonder het speciale<br />
tooltje van Blade maar lastig vast kunt zetten. Het<br />
beste gaat het nog met een tangetje met heel<br />
smalle bekjes, maar dan nog moet je oppassen dat<br />
je de boel niet beschadigd. Heel belangrijk bij het<br />
monteren is dat je wat borgmiddel gebruikt op de<br />
stelring anders trilt hij los en verloopt de koppeling<br />
tijdens het rijden.<br />
Blade Racing<br />
Ultimate Racing<br />
Vijf jaar geleden bracht Ultimate Racing hun<br />
eerste koppelingssysteem uit die op de wagen van<br />
Miguel Matias meereed naar de overwinning van<br />
het Europees Kampioenschap in 2003. De Compak<br />
koppeling van Ultimate is van die eerste koppeling<br />
afgeleid en voorzien van een veel kleiner vliegwiel<br />
dat slechts 34 mm in doorsnede is. Daardoor past<br />
de koppeling op vrijwel iedere hedendaagse buggy.<br />
Verder dan dat blinkt de Compak koppeling<br />
uit in eenvoud. Gemakkelijk is dat je de koppeling<br />
in zijn geheel van de motor kunt halen zonder<br />
de schoentjes te moeten verwijderen. Een klusje<br />
dat met wat ervaring of het juiste gereedschap<br />
goed meevalt, maar eigenlijk zonde van je tijd is.<br />
Door een heel korte moer te gebruiken voor het<br />
vastzetten van koppeling en het vliegwiel kun je<br />
die dus in één stuk van de motor afhalen. De koppelingsschoentjes<br />
zijn gemaakt van een speciale<br />
koolstofcomposiet die lang meegaat en bestand is<br />
tegen hitte waardoor de schoentjes niet 'verglazen'<br />
en grip verliezen. Ze durven bij Ultimate<br />
racing zelfs te stellen dat hun koppelingsschoenen<br />
vijf keer betrouwbaarder zijn als die van andere<br />
merken. Toch voelen de schoentjes behoorlijk<br />
gripperig aan en zijn ze niet zo beenhard als de<br />
gebruikelijke schoentjes. Er zijn heel wat soorten<br />
Compak koppelingen verkrijgbaar met als enige<br />
verschil de dikte van de gebruikte veren. Dat is<br />
voor een heel glad circuit 0,85 mm , glad 0,9 mm,<br />
normaal 0,95 mm, veel grip 1,0 mm, heel veel grip<br />
1,1 mm, on-road 1,2 mm. Aangezien de meeste<br />
banen in Nederland en België van kunstgras zijn,<br />
of toch voor een groot deel, is de Compak B10 met<br />
1,0 mm veren een aanrader.<br />
Peter Boots<br />
Ultimate Racing<br />
december 2008/januari 2009<br />
M-<strong>auto</strong> 33