Focus Achteruitgang van de buurtwinkels in Brussel - BECI

De blues van de Brusselse slager?
De raming van de rentabiliteit van
de slagerijen leidt tot het besluit dat
ze niet zozeer afhaken bij gebrek aan
rentabiliteit. Onze hypothese luidt
dat de slagers alsmaar liever in loondienst
in de grotere ketens werken.
De concurrentie tussen deze laatste
en de klassieke slagerijen verloopt
daarom minstens evenveel via de arbeidsmarkt
als direct, via het gedrag
van de klanten.
Een beetje geschiedenis …
De aanwezigheid van handelszaken
vermindert overal in het stadsgedeelte
dat vóór 1930 werd geürbaniseerd,
maar die vermindering is beperkter
in het oudste deel, binnen de kleinste
ring en in de dorpskernen. In het
meest perifere gedeelte van het Gewest,
dat pas vanaf 1955 verstedelijkte,
heeft de handel zich ontwikkeld
met de bevolking. De handel neemt
meer bepaald veel minder af in de
handelswijken en de grote invalswegen.
Hij vermindert vooral in de laterale
straten en in de tussenruimtes.
Het onderzoek toont vergelijkende
kaarten van de spreiding van acht
winkelsoorten met de beschikbare
gegevens. We zien bijvoorbeeld hoe
de banken, in 1950 vooral geconcentreerd
in de wijk ten noordwesten
van het Park van Brussel, geleidelijk
het Gewest opvullen met agentschappen;
in 1969 zijn dat nog geisoleerde
kantoren, maar dan start
de trend naar het huidige model
van ‘trosjes’ kantoren van concurrerende
netwerken in de belangrijkste
handelscentra. Andere voorbeelden:
schoonheidssalons zijn in 1950 enkel
te vinden binnen de vijfhoek en in het
zuidoostelijke deel van de eerste ring.
Omstreeks 1969 ontstaan twee concentraties:
op de Adolphe Maxlaan
en op de Louizalaan. Tegelijk komen
er ook buiten het centrum vele nieuwe
salons bij, met een voorkeur voor
het oosten. Deze liggingen tonen een
sterke invloed van de standing aan:
schoonheidssalons zijn luxehandelszaken
die bezocht worden door een
bemiddeld publiek. De kaart van 1997
toont de geografi sche uitbarsting
van de schoonheidssalons, nu overal
binnen het Gewest. We merken hoe
dit soort diensten alledaags wordt,
focus
hetgeen ook te maken heeft met de
zonnebankcultuur. De oost-westdissymetrie
is verdwenen, net zoals de
sterke concentratie op de Louizalaan,
waar de kantoorfunctie de chique
woonfunctie verdreven heeft. De
apotheken, waarvan het aantal constant
gebleven is als gevolg van de
liggingscontrole door de Orde van de
apothekers, hebben zich vermenigvuldigd
in de randen van het Gewest.
De apotheken die het dichtst bij hun
onmiddellijke concurrent lagen, zijn
verdwenen. Er heerst een trend naar
meer regelmaat. ●
Jean-Pierre Grimmeau
ULB
Het onderzoek werd uitgevoerd door Jean-Pierre Grimmeau en Vincent Leroux, met
de medewerking van Benjamin Wayens, alle drie van IGEAT (ULB); het thema was
de evolutie van de detailhandel in het Gewest tijdens de afgelopen halve eeuw. 1
1
Op aanvraag gratis verkrijgbaar bij AATL: mail naar mevrouw Veronique D’Hondt:
vdhondt@mrbc.irisnet.be
Brussels Louise ijvert voor opwaardering
van handel in prestigieuze wijken
De vzw “Brussels Louise” werd in 2007 opgericht en wordt geleid door François
Schwennike. De vzw wil de vele overheids- en privéspelers van de “bovenstad” bijeenscharen
rond een project voor commerciële herdynamisering van deze bijzonder
drukke prestigieuze handelszone. Deze ligt gespreid op het grondgebeid van
drie gemeenten (Brussel-Stad, Elsene en Sint-Gillis) en verenigt diverse subzones
met hun eigen bijzondere identiteit: de Louizalaan, de Charleroisesteenweg, het
Stefaniaplein, de Louiza-fl essenhals, het Louizaplein, de Gulden Vlieslaan, de Waterloolaan
en de Naamsestraat.
De vzw “Brussels Louise” ontving onlangs een subsidie van 225.000 euro vanwege
de regering van het Brussels Gewest. Deze moet dienen voor de voortzetting van
de herdynamiseringsbeweging van de bovenstad die werd aangevat in 2007, als
gevolg van aanbevelingen die naar voren kwamen in het Schema voor Commerciele
Ontwikkeling. Zij moet ook een nieuw activiteitenprogramma voorstellen ter
versterking van de aantrekkingskracht en faam van deze prestigieuze buurt.
Er werden al vele initiatieven genomen om het “uptown”-imago op te waarderen
en de uitstraling in België en het buitenland te verhogen. De vereniging heeft
daarom een aantal prestigieuze evenementen gelanceerd en/of gecoördineerd, zoals
de realisatie van het ambitieuze “Cityscape”, een kunstwerk van de Belgische
kunstenaar en designer Arne Quinze. De vzw “Brussels Louise” werkt ook samen
met BITC in het kader van programma’s voor het onthaal van congresbezoekers
door de handelaars van het Gewest.
S.B.
37
NR 6 - JUNI 2008 - DYNAMIEK