You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
XXX<br />
VOORWOORD<br />
Verkokering<br />
Wanneer is genoeg genoeg? Deze<br />
vraag wordt vaak gesteld in het kader<br />
van individueel welzijn. Hoeveel<br />
geld heb je nodig voor een fijn<br />
leven? In hoeverre ben je bereid<br />
een deel van jouw inkomsten te delen met mensen die<br />
het harder nodig hebben dan jij?<br />
Deze vraag gaat ook op voor bedrijven. Hoeveel<br />
winst is genoeg en in welke mate wil je bijdragen aan de<br />
samenleving?<br />
Inmiddels is nagenoeg iedereen ervan doordrongen<br />
dat klimaatverandering en biodiversiteitsverlies onvoorstelbaar<br />
grote problemen opleveren voor de (toekomst<br />
van de) mensheid. “De achteruitgang van biodiversiteit<br />
bedreigt niet alleen planten- en diersoorten<br />
maar onder andere ook voedselproductie, watervoorraden,<br />
luchtkwaliteit en het klimaat”, aldus risicospecialist<br />
Cardano, die er ook op wijst dat financiële dienstverleners<br />
steeds meer risico’s lopen.<br />
Het is dus heel dichtbij. Doen we genoeg, is daarom<br />
een terechte vraag. Volgens mij moeten we waken voor<br />
duurzaamheidsverkokering. Prachtig wat bedrijven allemaal<br />
aan verduurzaming doen, maar parkeren we<br />
daarmee niet wezenlijke vragen? Wie aan duurzaamheid<br />
doet, hoeft namelijk niet meer na te denken over<br />
gedragsverandering.<br />
Het Klimaatboek leest: “Sommige mensen vinden<br />
dat we niet genoeg doen om deze crisis een halt toe te<br />
roepen en aan te pakken. Maar dat klopt niet, want<br />
‘niet genoeg doen’ suggereert dat je wel ìets doet. Maar<br />
de ongemakkelijke waarheid is dat we in feite helemaal<br />
niets doen. Of beter gezegd, we doen maar heel weinig,<br />
bij lange na niet genoeg. En misschien nog wel belangrijker:<br />
we doen niets om de situatie te verbeteren of om<br />
te buigen, we bieden hooguit verweer. De krachten van<br />
hebzucht, winst en verwoesting van de planeet zijn zo<br />
sterk dat onze strijd voor de natuur beperkt blijft tot<br />
een wanhopige poging een totale natuurramp te voorkomen.”<br />
Ook in onze sector werken heel veel mensen die oprecht<br />
het goede willen doen, maar niet willen of durven<br />
kijken naar de achterliggende problematiek. Hoe<br />
werkt bijvoorbeeld het geldsysteem? Waarom is er<br />
steeds meer kritiek op het alleenrecht van commerciële<br />
banken om geld te scheppen? Waarom zijn er eigenlijk<br />
nog beursgenoteerde bedrijven die miljarden verdienen<br />
voor een beperkt aantal aandeelhouders die weinig of<br />
geen affiniteit hebben met waar een onderneming voor<br />
staat? Hoe kan het dat supermarkten al zo lang zoveel<br />
winst maken op producten die niet gezond zijn en rijk<br />
worden over de rug van (bio)boeren en producenten in<br />
zogenaamde lagelonenlanden en dat in een tijd dat de<br />
kloof tussen arm en rijk – zelfs in Nederland – alleen<br />
maar groter wordt?<br />
De meeste bedrijven hebben duurzaamheid hoog in<br />
het vaandel staan. Dat is mooi. Maar echte duurzaamheid<br />
gaat verder dan bijvoorbeeld het planten van bomen.<br />
Het gaat om wezenlijke gedragsverandering, ook<br />
als dat ten koste gaat van de eigen hoge rendementsdoelstellingen.<br />
Duurzaamheid is uiteraard ook onderdeel<br />
van een gezonde bedrijfsvoering. Maar ten tijde<br />
van een de mensheid bedreigende crisis is en blijft de<br />
vraag: wanneer is genoeg genoeg?<br />
Een cruciale vraag. Met als onderliggende hamvraag:<br />
wie ben je, waartoe ben je op aarde? Een hamvraag<br />
die geldt voor ieder individu en ieder mens.<br />
Laten we samen verder kijken dan het verduurzaamheidsvraagstuk<br />
alleen en inhoud geven aan een<br />
economie die goed is voor alles en iedereen. n<br />
WILLEM VREESWIJK<br />
HOOFDREDACTEUR / willem@vvponline.nl<br />
NR 4 OKTOBER 20<strong>23</strong> <strong>VVP</strong> | 3