2024-03 Opleiding & Carrière #2

30 januari 2024 3
GORILLA’S
kunnen onttrekken. Volgens Panteia blijft
de hoeveelheid lading voor motorschepen
van 110 en 135 meter bij 11,45 meter de
komende vijf jaar nagenoeg stabiel. Voor
bovenmaatse schepen (breder dan 11,45
meter) verachten de onderzoekers een
groei van 11 procent. Koppelverbanden
hebben zelfs 12 procent in het verschiet.
Vooral kleine schepen zijn de dupe. Die
blijven marktaandeel verliezen. “Dit is een
langjarige trend die zich in de komende
jaren versterkt gaat doorzetten. Kleinere
schepen worden extra zwaar getroffen door
GELDBOETES VOOR FOSFINE IN LADING TARWE
Het Openbaar Ministerie heeft twee strafbeschikkingen
van 12.500 euro opgelegd aan
twee Nederlandse bedrijven voor hun rol in
de fosfine die in juli 2023 drie binnenschepen
terechtkwam. Het gaat om een lading gegaste
tarwe die vanuit een trein in de schepen
terechtkwam zonder dat de schippers wisten
dat de giftige fosfine er nog in zat en waardoor
ze ernstig gevaar liepen.
Uit het strafrechtelijk onderzoek blijkt dat
afnemende volumes in de agribulkmarkt
en het bouwstoffenvervoer, terwijl daar
geen groeisegment als het containervervoer
tegenover gezet kan worden.”
In totaal leveren kleinere schepen tot 2028
circa 25 procent van het volume in. De
hoeveel lading voor middelgrote schepen
gaat er 7 procent op achteruit.
Groeibriljant
Opmerkelijk is de neergang in de containerbinnenvaart.
Jaar na jaar golden
containers gezien als groeibriljant voor
LEIMUIDERBRUG BLIJFT DICHT TIJDENS DE SPITS
De Leimuiderbrug gaat zeker tot half februari niet meer open tijdens de spits. Dat
heeft Provincie Noord-Holland besloten. Vanuit de binnenvaart is geprobeerd de
spitssluitingen tegen te houden, maar dat was vergeefs.
De brug over de Ringvaart kende afgelopen jaar veel storingen en ondanks een grote beurt
in december was het deze maand weer twee keer raak. Dat leidde deze week nog tot klachten
van wethouders uit de regio.
Daarom heeft de provincie aanvullende maatregelen getroffen. Sinds 17 januari is er op
werkdagen tussen de spitstijden een monteur bij de brug aanwezig. Die zou, zo is de
gedachte, snel kunnen ingrijpen bij een onverhoopte storing. Nadelig voor de binnenvaart
is dat de brug voorlopig niet meer bediend wordt tijdens de spits. Schippers kunnen zich
wel abonneren op een SMS-service die hen op de hoogte brengt als de brug weer weigert.
Inmiddels zijn de oorzaken van de diverse storingen bekend en ook opgelost, beweert de
provincie. Toch wordt de brug nu nog helemaal doorgelicht. “Naar verwachting is het doorlichten
van de brug half februari gereed. Daarna zou de brug weer naar behoren moeten
functioneren en kunnen de aanvullende maatregelen worden afgerond, waardoor de brug
weer tijdens de spits kan worden bediend.”
de verkoper uit Polen niet had vermeld dat
de lading gegast was met fosfine en dat de
twee bedrijven daar niets aan konden doen.
Maar het OM is van mening dat de bedrijven,
toen ze er bij een controle achter kwamen
dat het gas in de lading zat, hadden moeten
voor komen dat de schippers werden blootgesteld.
Volgens het OM hebben de bedrijven
niet opzettelijk verkeerd gehandeld; ze hadden
wel voorzichtiger moeten zijn.
Panteia verwacht tot 2028 12 procent
minder vervoer van bouwgrondstoffen
per binnenschip. (foto Tekst &
Toebehoren)
de binnenvaart. In 2023 kreeg deze markt
echter wéér een gevoelige klap, nadat het
volume ook al in 2022 afnam.
Tot 2021 groeide de containermarkt jaarlijks.
“In dat jaar werd 40,5 miljoen ton
lading in containers vervoerd. De afgelopen
twee jaar zakte dat volume met ongekende
cijfers ineen. In 2023 was het nog
maar 29,5 miljoen ton.” Dat betekent een
daling van 27 procent.
Vooral naar Duitse bestemmingen – maar
ook binnenlands – gingen veel minder
containers over water. Dat komt enerzijds
door de lagere industriële productie in
Duitsland en anderzijds door een reverse
modal shift: een verschuiving van lading
in tegengestelde, ook door de overheid
ongewenste richting: van het water naar
de weg (en spoor). Volgens Panteia komt
dat door de laagwaterstanden in 2022. Die
maakten dat Duitse verladers alternatieven
voor de binnenvaart gingen zoeken om
niet te afhankelijk te zijn.
Snel herstel voorziet Panteia niet. “Naar
2028 verwachten we een beperkte groei
richting 30,7 miljoen ton aan gecontaineriseerde
goederen.” Dat is 4,1 procent
meer.
Positief over tankvaart
De tankvaart is de positieve uitzondering.
Deze deelsector vervoerde in totaal 104
miljoen ton aan natte lading. “In de natte
bulksector spelen twee goederensoorten
een belangrijke rol: aardolieproducten
zoals benzine en diesel aan de ene kant,
chemische producten aan de andere kant.
Daarnaast zijn er veel kleinere markten
van eetbare oliëntankers en poedertankers.”
36 miljoen was bestemd voor de binnenlandse
markt, 40 miljoen werd geëxporteerd
– vooral naar Duitsland en België
- en de import lag op 28 miljoen ton.
“We verwachten voor de komende jaren
een stabiele toename van de vervoerde
volumes in de tankvaart”, aldus Panteia.
“Het volume groeit van 104 miljoen ton in
2023 naar uiteindelijk 112 miljoen ton in
2028.”
Aardolieproducten zijn met 55,4 miljoen
ton goed voor meer dan de helft van de
lading in de tankvaart. Het vervoer
daarvan loopt enigszins terug tot 2028: 0,8
procent.
De chemiesector had in 2023 een zeer
moeilijk jaar met een gedaald ladingvolume,
maar Panteia voorspelt een
substantiële groei: 8,7 miljoen ton, oftewel
22,0 procent (4 procent per jaar). Daarmee
wordt de chemische sector steeds
belangrijker voor de natte bulksector.
Eén pot nat
Vorige week werd ik geïnterviewd
voor Radio Rijnmond over een
heel ander onderwerp toen de interviewster
wat meer over mijn
achtergrond wilde weten en ik
vertelde over mijn betrokkenheid
bij de binnenvaart (wat meestal
mensen doet fronsen. Wat moet je
daar nou mee?) Ze kende de binnenvaart
wel, zei ze, maar ze begreep
niet dat het zo moeilijk was
voor die schippers om allemaal op
één lijn te zitten. Waarom doen ze
onderling altijd zo moeilijk?
Toen heb ik haar uitgelegd hoe het
zat. Schippers zijn nou eenmaal
niet allemaal met hetzelfde bezig.
Al zijn niet alle eigenaren van schepen
originele schippers, heb ik dat
voor de eenvoud maar wel zo gelaten.
De meeste reders van nu zijn
tenminste hooguit één generatie
geleden begonnen als schipper op
een eigen schip.
De diversiteit is enorm, niet alleen
vanwege het aantal schepen, de
scheepsmaat, het vervoerde product,
het vaargebied en de historische
motivatie om te varen. Er
is vaak meer verschil tussen de
schipper-eigenaar van een spits
en een reder met 50 schepen dan
tussen iemand uit de binnenvaart
en iemand uit de voedselindustrie.
Je kunt dat vergelijken met dat er
meer (genetisch) verschil zit tussen
een gorilla die in een groepje
leeft en een gorilla in een ander
groepje een paar kilometer verderop
in het oerwoud dan tussen een
blanke Amerikaan en een Chinees
(hoe graag Trump het ook anders
zou zien).
De ene schipper investeert in 2011
in een nieuwe LNG-tanker. Dat het
technisch mogelijk was, stond van
tevoren wel vast, maar zou het ook
het gewenste effect hebben? Hoe
teleurstellend moet het dan zijn om
dertien jaar later een artikel over de
nadelen van LNG-toepassingen te
lezen, met name voor het klimaat?
Dat neemt helemaal niets weg van
het getoonde lef (en de wegbereiding
die ermee gemoeid ging). Dat
lef hebben we nodig, en niet alleen
de binnenvaart. Je zou wensen dat
er iemand in de politiek opstond
met een dergelijke hoeveelheid lef,
en niet alleen in Nederland. De VS
kunnen ook wel een lefgozer (m/v)
gebruiken (bij voorkeur onder de
70). Aan het andere eind van het
binnenvaartspectrum bevinden
zich de schippers uit een al langer
bestaande vloot die bedreigd wordt
door onmogelijke eisen aan het
varend materieel. Ook die hebben
we nodig. Zij vormen het krachtigste
deel van de binnenvaart waar
het gaat om de concurrentie met
andere vervoersvormen.
Tot ik even mijn mond hield en de
interviewster concludeerde dat
ik tot haar verrassing wel in staat
was heel enthousiast ergens over
te praten. Ik vond dat ze moest weten
dat schippers niet voor hun lol
soms van mening verschillen. Dat
van die gorilla’s heb ik overigens
niet verteld. Dat blijft ons geheim.
Michel Gonlag