COLLECT België Maart 2024
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
stenaars en schrijvers zijn er meermaals<br />
geweest. In 1962 bracht Lucio Fontana in<br />
de villa van de verzamelaar Louis Bogaerts<br />
in Knokke een gebogen lijn van gaten aan<br />
op het gouden schilderij Le Jour van Jef<br />
Verheyen. De actie werd uitgezonden op<br />
de Vlaamse televisie en dat filmpje staat<br />
op YouTube. De oudere Fontana steunde<br />
de jonge kunstenaar en kocht van hem drie<br />
schilderijen, onder meer een vlammend<br />
rood schilderij met een boogvorm. Geometrische<br />
vormen in schilderijen van Verheyen<br />
lijken in de leegte te zweven en je ziet ze niet<br />
altijd meteen. Hij was al vroeg geboeid door<br />
oosterse filosofieën. Ook The Geometry of<br />
Art and Life van Matila Ghyka en diens boek<br />
over de gulden snede waren inspiratiebronnen.<br />
Hij was een soort theoreticus, maar hij<br />
heeft heel gevoelige schilderijen nagelaten.<br />
Jef Verheyen, Lichtstroom, 1962, polyvinyl op canvas. Collectie Leopold-Hoesch-Museum, Düren.<br />
© SABAM Belgium <strong>2024</strong>. Foto: Peter Hinschläger.<br />
Het oeuvre van<br />
Verheyen biedt<br />
belevingen aan van<br />
licht tot donker, en in<br />
het ganse spectrum<br />
van kleuren.<br />
waren altijd licht en kleur. Hij schilderde ze<br />
en schreef erover en hij reisde veel. In Milaan<br />
ontmoette hij in 1957 Fontana, Manzoni<br />
en Crippa. In 1958, na zijn eerste solo<br />
in Galerie Pater in Milaan, bezocht hij in<br />
Parijs de tentoonstelling Le Vide van Yves<br />
Klein bij Iris Clert. Hetzelfde jaar was hij<br />
medeoprichter van de Antwerpse avantgardegroep<br />
G58, die hij verliet om in 1960<br />
de Nieuwe Vlaamse School op te richten.<br />
In de G58-expo Vision in Motion/Motion in<br />
Vision in 1959 in het Hessenhuis ontmoette<br />
hij Günther Uecker uit Düsseldorf, die<br />
een belangrijke ZERO-kunstenaar werd.<br />
Samenwerkingen met bevriende kun-<br />
LAATSTE MODERNIST?<br />
Soms waren er fijne uitstapjes naar andere<br />
media. Er is een foto van Verheyen die zijn<br />
multipel Le Vide (1965), een lege lijst van metaal,<br />
tegen de eindeloze hemel houdt in zijn<br />
tuin in Antwerpen. In 1967 installeerde hij<br />
samen met Günther Uecker de openluchttentoonstelling<br />
Vlaamse Landschappen in<br />
het Oost-Vlaamse dorpje Mullem. Galerie ’t<br />
Kasteelke bleef leeg en in het landschap hingen<br />
ze witte lakens, groeven gaten en plaatsten<br />
witgeschilderd kaders die het eindeloze<br />
uitzicht accentueerden. In feite was hij dus<br />
ook een pionier van landschapskunst, nog<br />
voor de eerste land-artexpo in de VS.<br />
Met zijn vriend Yves Klein deelde Jef Verheyen<br />
zijn passie voor judo. In 1984 overleed<br />
hij na een hartaanval op de judomat<br />
in Apt, de Franse gemeente in de Provence<br />
waar hij sinds 1974 woonde met zijn gezin.<br />
Hij exposeerde in Galleria Pater in Milaan,<br />
Galerie Bernard van Hans Liechti in Grenchen<br />
(Zwitserland), Iris Clert Gallery in<br />
Parijs en Galerie Schoeller in Düsseldorf. En<br />
hij nam deel aan zowat alle tentoonstellingen<br />
van ZERO, de internationale groep die<br />
in 1958 was opgericht in Düsseldorf. Tijdens<br />
zijn leven waren zijn solotentoonstellingen<br />
dikwijls al voor de opening uitverkocht. Na<br />
zijn dood doofde de belangstelling. Oké, in<br />
de jaren 80 floreerde het neo-expressionisme<br />
en het postmodernisme, en Verheyen<br />
wordt een van de laatste modernisten<br />
genoemd. Maar zijn omgang met licht en<br />
kleur zou niet misstaan in exposities van<br />
minimal art of de beweging Light and Space<br />
met kunstenaars als James Turrell in de VS.<br />
Er valt ook te denken aan werk van Anish<br />
Kapoor en zelfs Olafur Eliasson.<br />
62