Oorzaken van Incidenten en onbedoelde Schade in - VMS ...

laatste is vanuit het oogpunt van patiëntveiligheid relevant omdat elk overdrachtsmoment
in een zorgketen het risico in zich heeft van informatieverlies en misverstanden.
In de laatste kolom van de tabel is te zien dat de uitkomsten van indicatoren nog relatief
weinig gebruikt worden om bestaande processen bij te sturen.
8.5 Samenwerking tussen afdelingen
Samenwerking wordt in de gezondheidszorg steeds belangrijker door de toenemende
specialisatie van artsen en verpleegkundigen, maar ook door part time werken en de
complexiteit van zorgvragen. Een goede samenwerking is afhankelijk van een heldere
communicatie tussen disciplines en een duidelijke taakverdeling. Wie is wanneer
verantwoordelijk voor de patiënt en voor de taken die uitgevoerd moeten worden? Veelal
lijkt dit op het eerste gezicht duidelijk, maar uit analyses van incidenten en gesprekken
met zorgverleners blijkt dat dit in de praktijk niet altijd het geval is. Aan de deelnemende
afdelingen is gevraagd welke aspecten van samenwerking goed geregeld zijn.
Volgens sommige afdelingshoofd/teamleider zijn onderstaande aspecten goed geregeld
(N=30):
• De betrokkenheid van verschillende disciplines bij de zorgverlening 63%
• De wijze van verslaglegging in het patiëntendossier 53%
• De verantwoordelijkheid voor de coördinatie van het zorgproces 47%
• De rol van de patiënt in het zorgproces 43%
• De besluitvorming rond het zorgproces 40%
• De communicatie tussen de disciplines 37%
De percentages laten zien dat 63% van de afdelingen de betrokkenheid van de
verschillende disciplines volgens het afdelingshoofd/teamleider goed heeft geregeld.
Minder dan de helft van de afdelingen heeft, volgens het afdelingshoofd, de
verantwoordelijkheid voor coördinatie, de rol van de patiënt, de besluitvorming en de
communicatie tussen disciplines goed geregeld. Dit sluit aan bij de resultaten uit de
incidentanalyse (zie hoofdstuk 4-6). Een van de meest voorkomende basisoorzaken is
‘menselijk extern’, de categorie waarin problemen in de samenwerking tussen afdelingen
dan wel tekortkomingen van een andere afdeling worden ingedeeld.
8.6 Informatieverstrekking aan de patiënt
Goed geïnformeerde patiënten kunnen in positieve zin bijdragen aan hun eigen
behandeling en herstel doordat zij beter weten wat zij kunnen verwachten en wat zij wel
en niet mogen doen gedurende de behandeling en herstelperiode. Daarnaast zijn
zorgverleners volgens de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst
(WGBO)(art. 7:448 BW) verplicht om patiënten te informeren over de
behandelmogelijkheden inclusief risico’s en mogelijke bijwerkingen. Goede voorlichting
is van wezenlijk belang voor patiënten om informed consent voor een behandeling te
kunnen geven. Patiënten hebben aan de andere kant de plicht zich te houden aan de
gegeven adviezen (compliance) en om arts of verpleegkundige naar beste weten
Oorzaken van incidenten en onbedoelde schade in ziekenhuizen, 2008 87