Galdandi stýrisskipan í Føroyum - Løgtingið

landsstýrismannaembætið verður leyst í valskeiðnum. Greinin má
skiljast soleiðis, at eingin møguleiki er at koyra løgmann ella landsstýrismann
frá í valskeiði løgtingsins, og at nýval av løgmanni ella
landsstýrismonnum bert kann fara fram, um ein ella fleiri av sitandi
landsstýrismonnum eru farnir frá.
Í verki hevur hetta eisini verið støða løgtingsins. 86 Á vári 1989 sat
landsstýrið við Jógvani Sundstein sum løgmanni og landsstýrismonnunum
Anfinni Kallsberg, Signari Hansen, Finnboga Ísakson, Karl Hera
Joensen og Torduri Niclasen.
Ósemja kom í, og nýtt landsstýrið var skipað 22. juni 1989 við
Jógvani Sundstein sum løgmanni og landsstýrismonnunum Olafi Olsen,
Signari Hansen, Jóngerð Purkhús, Ivani Johannesen og Jógvani I.
Olsen.
Landsstýrismenninir Anfinn Kallsberg, Finnbogi Ísakson og Karl
Heri Joensen søgdu seg frá sjálvbodnir 22. juni 1989, men Tordur
Niclasen, landsstýrismaður, segði ikki landsstýrissessin frá sær. Tað gjørdi
hann ikki fyrr enn 31. juli 1989, og sostatt góðtók løgtingið hann sum
landsstýrismann, hóast meiriluti á tingi ikki ynskti hann sum landsstýrismann.
Rættarliga ábyrgd landsstýrisins er umrødd í § 5 í stýrisskipanarlógini,
har ásett er, at landsstýrið stendur til svars fyri umsitingini av sermálunum,
og at ábyrgd landsstýrisins verður nærri ásett við løgtingslóg.
Í upprunauppskotið Mitens til stýrisskipanarlóg hevði hann í § 4, stk.
1, eina orðing, sum var hin sama sum orðingin galdandi § 5, stk. 1, í
stýrisskipanarlógini. Harafturat hevði hann eina orðing í stk. 2, 87 sum
segði, at:
„Lagtinget kann tiltale Landsstyrets medlemmer for deres embedsførelse.
Højesteret paakender disse sager.“
Hetta uppskot hansara vann ikki frama.
Frá tí at heimastýrið var stovnsett og til á sumri 1992, var eingin
áseting um, hvussu rættarliga ábyrgd landsstýrismanna var ásett, við
tað at eingin løgtingslóg var gjørd við heimild í stýrisskipanarlógini § 5,
sum greinaði ábyrgd landsstýrismanna nærri. Tá var ábyrgdargrundarlagið
borgaraliga revsilógin §§ 155, 156 og 157. – Einki var ásett um
formligu framferðina í lóggávuni, og málini skuldu fara fram sum øll
onnur revsimál í samfelagnum, har meldað verður til fútan, og hann so
tekur støðu til, um málið skal reisast við sorinskrivaraembætið. Einki
96
86 . Sbr. yvirlit á løgtingsskrivsstovuni.
87 . Løgtingsmál nr. 1/1948 á landsskjalasavninum.