Galdandi stýrisskipan í Føroyum - Løgtingið

er ongantíð styttri enn 5 ár sbr. § 9. Vanligu endurgjaldsreglurnar hvíla
á landsstýrismonnunum fyri skaða, teir hava framt í tænastuni.
Heimild at melda brot á lógina hava bert løgtingið og landsstýrið sbr.
§ 11, stk. 1. Hetta má undir núverandi umstøðum skiljast soleiðis, at ein
meiriluti av øllum løgtingsmonnum sbr. stýrisskipanarlógini § 26 hevur
samtykt at melda, ella landsstýrið á fundi sbr. umboðsvaldslógini § 8,
stk. 2, hevur samtykt at melda.
Hóast meldað er, so hevur landfútin – helst út frá eini løgfrøðiligari
meting av, at rættarmál ikki vil føra til dóm – sbr. § 11, stk. 2, heimild til
at gera av, at ákæra ikki skal setast fram.
Verður ákæra reist, fer sakarmálið fram sum nevningamál sbr. áður
umrøddu § 687 stk. 2 í rættargangslógini.
Sjálvstøðugar nevndir við fyrisitingarvaldi
Í ávísum førum er endaliga fyrisitingarheimildin á ávísum málsøki við
løgtingslóg løgd uttanfyri løgtings- og landsstýrisfyrisitingina.
Hetta kann hava verið gjørt av fleiri orsøkum, eitt nú at ynskt verður,
at nevndin skal umboða ávíst sjónarmið burturav, at nevndin skal
umboða ávísar yrkis- ella áhugabólkar ella, at nevndin skal hava í sær
eitt fólkaligt element.
Dømi um slíkar nevndir eru: Náttúrufriðingarnevndirnar, landsskúlarráðið,
húsdýranevndin, jarðarráðið, landsskattanevndin, sjúkrahússtýrini,
útvarps- og sjónvarpsnevndir o.fl. 88
Ymsar ásetingar um stýrisskipanina í Føroyum innanhýsis
Eftir stýrisskipanarlógini § 19, 1. pkt, má eingin skattur verða álagdur
ella avtikin uttan við løgtingslóg.
Eftir somu lóg § 19, 2. pkt, 1. lið, má lán ikki upptakast uttan
samsvarandi løgtingslóg, og verður henda grein í verki tulkað soleiðis,
at heldur ikki má veitast veðhald fyri láni uttan samsvarandi løgtingslóg.
Fastogn landsins má heldur ikki verða seld uttan heimilað í løgtingslóg
sbr. § 19, 2. pkt, 2. liði. Sama er við nýtslurætti, sum gongur yvir so
langa tíð, at hann kann sigast at vera nærum líka bindandi sum avhending.
Eftir § 21 í stýrisskipanarlógini má skattur ikki verða kravdur, so
leingi fíggjarlóg fyri galdandi fíggjarár ikki er endaliga samtykt á løg-
98
88 . Ein sera gjøllig løgfrøðilig lysing av virkinum hjá slíkum nevndum og ráðum
finst í bókini hjá Bent Christensen, professara dr. jur. við heitinum: Nævn og
råd, G.E.C. Gads forlag; København 1958.