Ottar Ødegård: Sjukdommar og helsestell i ... - Romsdal Sogelag

Noreg var ikkje førebudd på krigen – det var heller ikkje helsevesenet.
Eit hjelpeapparat tek det tid å stabla på beina. Vi skal sjå korleis krigen
slo ut på helsetilstand og dødsstatistikk (figur 1).
Figur 1. Dødeligheten i Norge i 1940–44 når dødeligheten i 1935–39 er satt lik 100.
Dødstala viser at det særleg er borna det har gått utover, med ein topp
mellom 5 og 10 år. Grunnen til dette er klår nok. Dei akutte infeksjonssjukdomane
var årsaka. I åra 1935–39 hadde det vore svært lite epidemiar
i Noreg, men under krigen steig tala veldig for dei fleste infeksiøse
sjukdomar. Dette galdt særleg akutt mage-tarminfeksjonar, difteri, poliomyelitt,
smittsam hjernehinnebetenning, skabb og kjønnssjukdomar.
Dei epidemiar som fylgjer med krig og uro knekkjer i første rekkje borna.
For vaksne er dødstala av sjukdom lågare enn dei var før krigen! Når
det gjeld dødstal av anna enn sjukdom, er tala større enn vanleg heilt til
50-års alderen. Menneskeliv er ryre i krigstider.
158 Gammalt frå Fræna 1985