You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
50<br />
KULTURTEGN<br />
Om å kjøpe sand<br />
Sildrande, rennande,<br />
fossande, flytande. Vatn<br />
kjem på mange måtar – og i<br />
stadig fleire smaksvariantar.<br />
FLASKEVATN<br />
TEKST: BJøRN ROMESTRaND<br />
romestra@underdusken.no<br />
ILLUSTRASJON: OLE CHRISTIAN GULBRANDSEN<br />
Få romerske gudinner har gjort så dårleg<br />
karriere <strong>som</strong> Salus. Ho var gudinna for<br />
helse. Men sjølv om få i dag veit kva mytologien<br />
seier om ho, har iallfall bodskapen<br />
hennar vunne fram. Menneska, særleg<br />
i den vestlege verda, har aldri vore så<br />
opptekne av helsa si <strong>som</strong> no.<br />
Det viser seg også i Noreg, blant anna<br />
i form av eit sterkt dalande brussal. Brus<br />
er kanskje sjølve symbolet på ein usunn<br />
livsstil, og i februar kunne analysebyrået<br />
ACNielsen melde at salet av sukkerhaldig<br />
FAKTA<br />
FLASKEVATN<br />
I 2005 kjøpte nordmenn kjeldevatn<br />
for over 140 millionar kroner. Det er<br />
ein vekst på 19 prosent.<br />
Omsetjinga av vatn med kolsyre<br />
var på 540 millionar kroner. Det<br />
er ei auke på 64 millionar, eller 14<br />
prosent.<br />
Lettbrussalet har auka med heile<br />
232 millionar kroner. Det vil seie<br />
24 prosent. Samstundes sokk salet<br />
av sukkerhaldig brus med 302<br />
millionar kroner, eller 12 prosent.<br />
Tal frå Dagbladet viser at dei<br />
største bryggeria sel 24 ulike<br />
vassprodukt. I tillegg vil Bonaqua<br />
og Hansa lansere nye produkt med<br />
det aller første.<br />
Ekspertane er samde om at årsaka<br />
til tendensen er eit auka fokus på<br />
helse og sukker.<br />
Samstundes hevdar kritikarane at<br />
det er absurd at folk bruker pengar<br />
på vassprodukt, i og med at dei<br />
fleste husstandar i Noreg har gratis<br />
tilgang på springvatn.<br />
Kjelder: dagbladet.no og acnielsen.no.<br />
brus sokk med tolv prosent i 2005.<br />
Det er heller ikkje mange <strong>som</strong> kjenner<br />
til kjeldevatnet Salus, <strong>som</strong> vart tappa i<br />
august 1907. Men <strong>som</strong> den romerske<br />
navnesøstra har flaskevatn vunne fram<br />
i den moderne tid. For medan brussalet<br />
har falle dramatisk, sprengjer salet av<br />
vatn på flaske alle demningar. Nordmenn<br />
kjøpte vatn for 684 millionar<br />
kroner i fjor, ein auke på 19 prosent.<br />
Vil dette talet stige til vers? Nei, trur<br />
trendforskar Ole Petter Nyhaug i analysebyrået<br />
Fishnet Nordic.<br />
– Salet av vanleg flaskevatn har nådd<br />
toppen, seier han.<br />
Nyhaug spår at marknaden vil<br />
omfavne den nye trenden: smaks- og<br />
vitamintilsett vatn.<br />
– Tendensen vil bli at fleire og fleire<br />
vassprodukt vil få profilerte eigenskapar.<br />
Vi vil få vatn <strong>som</strong> er tilsett ulike smakar,<br />
vitaminar og mineral.<br />
For ein kvar smak<br />
Dei største bryggeria har sett det same<br />
<strong>som</strong> Nyhaug. Det er grenser for kor lenge<br />
det er spennande å kjøpe vanleg vatn,<br />
sjølv om det er tappa frå ei kjelde med<br />
eit høgtideleg namn.<br />
Tidlegare sat bursjoasiet med blåfarrisen<br />
i handa og humra diskret av dei<br />
<strong>som</strong> i si vankunne valte vatn med ei<br />
dråpe sitron eller lime. Slik er det ikkje<br />
lengre. I fjor vår lanserte Ringnes Farris<br />
Bris – ein mindre boblande og mildare<br />
variant av storebroren – med eksotiske<br />
smakar <strong>som</strong> mango/papaya og lemon/<br />
lemongrass – eller sitron/sitronskal, om<br />
du vil.<br />
Og påfunna ville ingen ende ta.<br />
Ikkje før forbrukarane hadde fått<br />
svelgt unna siste munnfull med Farris<br />
Bris, blei Farris Pluss lansert. Og<br />
marknadsføringskonsulentane har ikkje<br />
lege på latsida. Du kan velje mellom<br />
pære, sitronmelisse og ginseng eller<br />
grapefrukt, lime og guarana.<br />
Internkonkurransen i Ringneskonsernet<br />
skal ingen klage på. Imsdal<br />
– stillvatnvarianten til Farris – får du<br />
no også med solbær/ginseng og pære/<br />
ingefær.<br />
– Vassmarkaden er slik at du stadig<br />
må lansere nye produkt for å få vekst,<br />
seier Liv Berg i Ringnes.<br />
Det har også konkurrenten Hansa<br />
Borg forstått. I februar såg derfor Olden<br />
Boble med smakar <strong>som</strong> eple og solbær<br />
dagens lys.<br />
– Vi skal vere innovative og finne<br />
på ting <strong>som</strong> har god smak. Produkta<br />
våre skal utmerke seg, seier marknadsføringsdirektør<br />
Lisbeth Hope Frugård i<br />
Hansa Borg til TV 2 Nettavisen.<br />
Galskap?<br />
Men kvifor bruke så mykje pengar<br />
på noko dei fleste kan tappe gratis frå<br />
springen? Det er spørsmålet dei snusfornuftige<br />
blant oss har stilt sidan produkta<br />
Imsdal og Olden dukka opp.<br />
– At folk bruker mykje penger på å<br />
kjøpe vatn viser at nordmenn har altfor<br />
god råd, seier talsmann Steinar Lem i<br />
Framtida i våre hender.<br />
– Å selje dyrt flaskevatn i Norge er<br />
<strong>som</strong> å selje dyr sand i Sahara, tordnar<br />
han.<br />
Lem meiner at vasstrenden er latterleg<br />
og viser til ei undersøking i regi av Norsk<br />
institutt for vannforskning (NIVA) <strong>som</strong><br />
viser at vatn i springen faktisk er reinare<br />
enn kjøpevatn på flaske.<br />
– Noko av det mest absurde eg ser,<br />
er folk <strong>som</strong> klager over at bensinen er
Change language