Veileder for sikkerhet ved store arrangementer - Direktoratet for ...

• artistar: ønsket om å stå nær scenen for å kunne sjå artisten,
kan gi uventa høg persontettleik
• type publikum (kjønn, alder, mentalitet osv.)
Kapasitet for ståande publikum
Når det gjeld arealbehovet for eit ståande publikum, er det i
Noreg ikkje avgrensingar for kor mange personar eit areal kan
romme, men dei overordna krava gjeld uansett: Det skal ikkje
vere fare for liv og helse, og vi skal kunne evakuere folk utan
fare for at dei blir stuva saman. Vi skal kunne flytte på folk
internt utan store hindringar.
Rettleiinga til teknisk forskrift til plan og bygningslova gir eit
dimensjonerande arealbehov for ståande publikum på 0,6 kvadratmeter
per person, det vil seie 1,7 personar per kvadratmeter.
Ver merksam på at denne faktoren i dei aller fleste tilfella
er nytta for å berekne rømmingsvegar i forsamlingslokale. I
mange tilfelle er det mogleg å få inn fleire enn 1,7 personar
per kvadratmeter i eit lokale utan at det går ut over funksjonen
og den indre logistikken i lokalet, men det kan likevel bli for
mange personar i forhold til kapasiteten til nødutgangane. Det
er viktig å gjere seg kjend med slike avgrensingar.
Kapasiteten for ståande publikum på eit utandørsarrangement
kan bereknast for kvar sone. Når vi bereknar arealet
for ståande publikum, skal vi avklare dei fysiske tilhøva (P)
og vurdere korleis tryggleiken i området (S) blir handtert.
Verdiane av P og S blir oppgitt som eit tal mellom 0 og 1.
Ei gruppe eller ein person som har kompetanse på dette feltet,
bør fastsetje desse verdiane.
Vi viser til to sett med godkjende rettleiarar som britiske styresmakter
har utarbeidd:
• «Guide to safety at sports grounds» som gjeld for utandørsarenaer.
Denne er også kalla «The Green Guide».
Rettleiinga gir utfyllande informasjon om val av faktorane
P og S. Det går ikkje an laste ned denne rettleiaren.
• «The event safety guide» som gjeld for planlegging av
konsertar, arrangement og liknande arrangement utandørs
(også referert til som «The Purple guide»), gir også god
rettleiing for korleis vi skal fastsetje persontettleik. Sjå
liste over nyttige lenkjer til slutt i kapitlet.
Den høgaste standarden ei sone kan ha, gir i praksis ein verdi
(P og S) på mellom 0,9 og 1. Ei låg klassifisering kan gå ned
mot 0,1. Faktoren 0 viser til der det ikkje kan opphalde seg
personar på eit område.
Eit område for ståande publikum blir rekna for fullt når persontettleiken
kjem opp i 4,7 personar per kvadratmeter. Den
lågaste verdien av faktor P og S skal brukast og multipliserast
med 4,7 personar per kvadratmeter. På denne måten kan vi
få fram ein retningsgivande verdi for publikumskapasiteten
innanfor ei sone.
Eksempel: Ei sone er vurdert til å ha P=0,6 og S=0,8.
Kapasiteten i sona blir rekna ut frå den lågaste verdien slik:
0,6 x 4,7 personar/m 2 = 2,8 personar/m 2 . Dermed er 2,8 den
spesifikke personbelastninga som kan brukast når vi vurderer
dimensjoneringa.
• Arrangement med eitt fokuspunkt:
Når vi bereknar publikumskapasiteten til eit arrangement som
berre har eitt fokuspunkt (til dømes ein scene), bør publikumstalet
A bereknast ut frå den samla kapasiteten for det faktiske publikumsarealet
for scenen. Dette arealet bereknar vi av den samanlagde
kapasiteten til sonene som ligg inn mot scenen (tribunar,
ståplassar osv.), og som er berekna for publikum i sceneområdet.
Dersom vi har god kjenneskap til publikum og publikumsåtferda
og kan sjå bort ifrå at alle publikummarar er til stades på
eitt fokuspunkt samtidig, kan vi auke den samla kapasiteten for
arrangementet. I slike tilfelle må vi ha høve til å kontrollere og
styre publikumsflyten, slik at vi hindrar at det til dømes kjem
inn fleire personar enn tillate framfor scenen.
• Arrangement med to fokuspunkt
Det kan vere vanskeleg å fastsetje maksimalt publikumstal for
arrangement med to eller fleire sterke fokuspunkt, til dømes
ein festival med fleire scenar. I slike tilfelle kan vi ikkje berre
byggje totalkapasiteten på summen av kapasiteten til enkeltscenane,
sidan det ikkje er lett å seie kva scene publikum
føretrekkjer. Vi må fastsetje totalkapasiteten til arrangementet
etter ei avveging mellom totalkapasiteten til dei to fokuspunkta
og forventa publikumsåtferd. Vi må utøve fagleg skjønn med
støtte i kapasitetsutrekningar for areal, flaskehalsar osv.
• Flaskehalsar og publikumskapasitet
Det er utarbeidd ulike modellar for å berekne publikumskapasiteten
gjennom flaskehalsar og kor raskt publikum flyttar på
seg i uhindra gange. Når publikumsmengda er stor, bør vi vere
forsiktige med å ukritisk bruke slike metodar for å berekne tillate
persontal innanfor sona. Personar med brei erfaring og god
kunnskap bør stå for berekningar når folkemengda er stor og
persontettleiken høg.
Når det gjeld berekning av kapasiteten på rømmingsvegar og
døropningar i bygningar, er det i rettleiaren til teknisk forskrift
gitt nokre preaksepterte retningslinjer (tommelfingerreglar). Det
er ikkje utarbeidd noko detaljert regelverk for berekning av flyten
av store menneskemengder inne i ein bygning eller på eit område.
Merk at dei preaksepterte reningslinjene – tommelfingerreglane –
ikkje alltid er like tenlege for å berekne kapasiteten for store menneskemengder.
Sjå liste over nyttige lenkjer til slutt i kapitlet.
53