Aves_da_cidade_de_Pontevedra_baja

GUÍA DAS AVES DE PONTEVEDRA
© X. Vázquez Pumariño.
Índice xeral - Índice (nomes cientificos) - Índice (nomes galegos)
Estival, Reprodutora, Nativa
62
Cirrio
Apus apus (Linnaeus, 1758)
Distribución e hábitat. Abundancia.
Global. Cría en case toda Eurasia ata China e tamén no noroeste de África.
Estival, inverna na África subsahariana. Común ou moi común (Del
Hoyo et al., 1999).
Península Ibérica. Galicia. Distribuído por toda a Península e Baleares.
En Galicia é común e repártese por todo o país, sendo máis numeroso
na metade meridional, especialmente nalgunhas cidades (Pontevedra,
Vigo, Ourense) e vilas grandes (Monforte de Lemos, Ponteareas, Verín).
Abondoso na cidade de Lugo (gran colonia na muralla). Frecuenta zonas
habitadas, sobre todo vilas e cidades con edificios antigos. Rara vez en
cantiles mariños. En aldeas, invariablemente en pequenas colonias, que
poden ser grandes nalgúns edificios antigos (igrexas, mosteiros, torres).
Área de estudo. En todas as cuadrículas UTM de 1x1 km da zona de
estudo houbo constancia da presenza da especie, e en todas elas con
posibilidades de cría. A principal colonia da cidade ubícase nas ruínas do
Convento de Santo Domingo, a carón do edificio do Concello, onde crían
da orde de 30-60 parellas (datos propios). Hai colonias de cría destacables
na ponte da Barca (probablemente moi antiga; E. González, com. pers.),
en Monteporreiro (P. Sanmartín, com. pers.; datos propios) e tamén nun
edificio preto da igrexa de Lérez, fóra da área de estudo (P. Sanmartín,
com. pers.).
En Pontevedra a especie está presente entre mediados de abril e setembro,
rara vez ata outubro. Así, hai rexistros de grupos un 18 e un 22 de
abril (Cabaleiro, 2006h, 2007a), e outro, excepcionalmente tarde, un 19
de outubro (Cabaleiro, 2005c). Na colonia de cría en Monteporreiro as
primeiras citas son de finais de abril (25/4/2006) e as últimas nesa colonia
de principios de agosto (9/8/2008 a máis tardía). En 2010 as colonias de
Monteporreiro e a ponte da Barca estaban desocupadas xa o 3 de agosto
(P. Sanmartín, com. pers.).
Fóra das zonas de reprodución, existe unha cita o 28/4/2010 duns 60
exemplares sobrevoando a Xunqueira de Alba (V. X. Cabaleiro, com. pers.).
As primeiras cópulas obsérvanse a mediados de maio, cun rexistro de
tres cópulas en voo dentro dun grupo na Xunqueira de Alba o 17/5/2010
(Gómez & Cabaleiro, 2010b).
Anotáronse altos índices de abundancia (en aves/km) en maio en parques
urbanos (103,5) e en cultivos, xardíns e casas dispersas (52,0), con valores
máis discretos en zonas de ripisilva a carón do Lérez (12,0).
Xestión da especie.
O cirrio é unha especie que non requer características especiais para aparecer
nunha zona, agás a presenza de lugares axeitados para a cría. É
sensible á destrución de colonias en plena época de nidificación, moitas
veces coincidindo con labores de restauración de edificios antigos. Recoméndase
efectuar estas labores xusto despois da época de cría dos cirrios
(a partir de finais de agosto) e evitando selar aquelas gretas ou ocos nos
que se introduzan estas aves. Os retellados deben facerse, polo menos
en parte, con tellas curvas, sen argamasa na base (London Swifts, 2008;
datos propios). Nos edificios de nova construcción pódense instalar niños
artificiais (caixas con aberturas lonxitudinais de 30 mm de altura).
Especie Ano Mes
Hábitat
(lugar)
Itinerarios
nese
hábitat
Densidade
(aves/10 ha)
IKA
(aves/km)
Apus apus 2008 Maio Ripisilva 2 - 12,0
Parque urbano 1 - 103,5
Mosaico rural 1 - 52,0
0 0,5 km
norte
Presente na é poca de cría, pode nidificar
Presente na é poca de cría, non nidifica
Presente só fóra da época de cría
Presente na época de cría e fóra dela
cirrio común, birrio, vencello, falciño, rondalla
vencejo común
common swift
Mapa de distribución do cirrio (Apus apus) en Pontevedra nos anos 2008 a 2010.
Páxina anterior - Páxina seguinte
2010 Maio Aldea 4 3,8 10,5
Zonas degradadas 3 0,0 18,2
Canaval 2 0,0 27,3
Eucaliptal 1 0,0 5,5
Mosaico rural 7 0,0 17,9
Parque urbano 2 0,0 16,4
Ribeiras fluviais sen
5 0,0 5,5
árbores
Ripisilva 8 0,0 21,4
Zona urbanizada 14 4,8 16,9
Táboa 16. Abundancia do cirrio (Apus apus) en Pontevedra nos anos 2008 e 2010.