Melike Gökcan TÜRKDOĞAN - e-Kitap - Kültür ve Turizm Bakanlığı

99
Badezan tenden kan aldırır olsa
Hicam anın tamarına neşter ursa
Alel-hal kanı akıp yere tamsa
Yer üzre Yusuf atı yazılur imdi
(Ali,166)
Züleyha ne zaman gökyüzüne baksa yıldızlar Yusuf diye söyleşirler. 218 Aşk
acısından dolayı çok ağladığı için gözlerine kan oturur. Aklı başından gider. Ayın
on dördüne benzeyen çehresi hilâle döner. Boyu ise dal gibi olur. Züleyha'nın bu
halini etrafındakiler bunu cinlere, nazara, büyüye, cünuna bağlar. 219 Uykusuz
gecelerinde mumla dertleşir. Kendini ateşe atan pervanenin haline imrenir. 220
4. Züleyha’nın sınır tanımaz kişiliğiı
Batı edebiyatında Zeliha, yakışıklı kölesine heves ve arzu duyan, onunla gününü
gün etmek isteyen, düşük ahlaklı bir kadından başka bir şey değildir. Onun sınır
tanımayan halleri müptezel kişiliğinden kaynaklanır.
Doğu hikâyelerinde ise, bir âşık olarak Züleyha, erkek kahramanın rolünü üstlenir.
Naz makamında Yusuf durur, niyaz makamında Züleyha. Onu elde etmek için açıktan
mücadele eder. Rüyalarında gördüğü sevgilinin peşinden uzak diyara sürüklenen de,
‘mâşuk’tan visal dileyen de, ona kavuşmak için gözü kara olarak her maceraya atılan da
Züleyha’dır. Züleyha'nın üstlendiği rol değişimi şu mısralarda tam olarak ifadesini bulur.
Ne du'â çâre eyledi ne füsun
Oldu Leylâ'yı hüsn iken Mecnûn
K'ey vatandan beni garîb kılan
Gül iken haste andelîb kılan
Zeliha’nın öninde âl-i Yakup
Tururdı taze gonca gibi mahcup
( Hamdi,204)
(Hamdi,238)
218 Köktekin, Kâzım, Sula (Süli) Fakih’in Yusuf ve Züleyha’sı (İnceleme-Metin)
Atatürk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, s.189
219 Hamdi,age., 199
220 T. Yahya, age.,123
(T. Yahya,107)