Melike Gökcan TÜRKDOĞAN - e-Kitap - Kültür ve Turizm Bakanlığı

241
aracılığıyla Yusuf’a emredilmiştir. Gençliğini ve güzelliğini yeniden kazanan Züleyha ile
düğünlerinde Yusuf, tüm halka ziyafet verir. Düğün töreni sade ve debdebeden uzaktır.
Hamdi’nin mesnevisinde bunlara ilaveten, “din-i Halîl üzre”nikah kıyılması ve yeniden
genç bir gelin olan Züleyha’nın süslenişi anlatılır. 313
3.16.5.5. Hacle
Gelin odası, gerdek anlamlarına gelen “hacle ” nin hazırlanışı da şehir kültüründe yer
eden düğün geleneklerinden biridir. Esad’ın mesnevisinde adı geçmektedir.
Süle Fakih mesnevisinde Züleyha, muhteşem bir düğünün ardından aynı ihtişamı
yansıtan gelin odasına alınır. İki vezir sultana sağdıç olarak yanlarında bulunur. Vezirler
ve hizmetkârlar huzurunda Züleyha’nın eli Sultan Kuteyfar’a verilir. 314
3.16.6. Ziyafetler
İncelenen mesnevilerde ziyafetler, halka açık sofralar çeşitli vesilelerle tasvir
edilir. Yemek ikramı eski bir gelenek olarak çeşitli sembolik anlamlara sahiptir.
Bunlardan birincisi karşı tarafa verilen değer ve itibarla ilişkilidir. Mesnevilerde bu
anlamı yüklenmiş olan ikramlar çeşitli vesilelerle anılır. Bunlardan birincisi Taymus’un
kızını isteyen komşu hükümdarların gönderdikleri elçilere ve maiyetlerindekilere tertip
ettiği büyük ziyafet sofralarıdır. ‘Taltif etmek’ anlamını taşıyan bu uygulamanın küçük ve
bireysel bir örneği de Malik’in Yusuf’un özel biri olduğunu anladığında takındığı
tutumdur.
Hoş harirler malik ana geydürür
Paluze helva küliçe yedirür
(Darir, 1l59)
Ziyafetler devlet töreni ritüellerindendir. Düğün, tahta çıkma, hil’at kuşandırma
gibi törenlere büyük ziyafetler eşlik eder. Hamdi mesnevisinde ilk olarak Züleyha’nın
çeyizi saraydan çıkarılırken şerefine tertiplenen halka açık ziyafetler tasvir edilir.
Hükümdar Taymus kızını gösterişli bir gelin alayıyla uğurlarken meydanda büyük
sofralar kurdurur, çok çeşitli yiyecek ve içeceklerle tüm halka ziyafet çeker.
313 Hamdi age.,223
314 S Fakih;165
Gitti çün cân belâsı dil düğünü