Melike Gökcan TÜRKDOĞAN - e-Kitap - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Kanı mânend-i hazret-i Cami
Dü cihanda refi ola namı
52
Hamdi, 6241 beyitten oluşan mesnevinin 346. beytinde, Matla-ı Dasitan-ı Yusuf
Aleyhisselâm başlığıyla asıl hikâyeye girer. Mesnevide hikâye boyunca, olayların gidişatını
bozmayacak ve okuyucunun dikkatini dağıtmayacak tarzda "nükte”, “pend”, “rivayet”,
“hikâye-i münâsib"lere yer vermiş, bunlardan bir takım ahlaki sonuçlar çıkarmıştır.
Eser içinde söylenen gazeller, hikâyenin akışında kahramanların aşk, hasret, ümitsizlik
gibi coşkun duygularını dile getirir. Mesnevi boyunca yer yer karşılaşılan bu gazeller toplam
15 tanedir. Gazellerin dokuzu Züleyha'ya üç tanesi Ya'kub'a, biri Mısır halkına, diğer ikisi de
Mâlik ile Bazığa'ya aittir. Mesnevi içinde yer alan bu gazeller Hamdi divanında mevcut
değildir.
Yusuf ile Züleyha mesnevisinin yazma nüshalarının yurt dışındaki sayısı 22, yurt
içinde çeşitli kütüphanelerdeki sayısı ise 86'dır. 94
1.2.3. Çâkeri’nin Yusuf u Züleyhası
XV. yüzyılda Yusuf u Züleyha yazan şairlerden biri de Çakeri’dir. Bazı
kaynaklarda günümüze ulaşan tek nüshasının Milli Kütüphane 2611 de bulunduğu
söylenmektedir. Ancak şu an için Milli kütüphane veri tabanında bu eser
görünmemektedir.
Şentürk, Çâkeri’nin, aruzun mefâîlün mefâîlün feûlün kalıbıyla yazılmış 4200
beyitten oluşan ve tezkireci Sehi’nin ibaresiyle “bi-bedel” olan mesnevisinin 900/1494 de
Sultan II. Bayezit’e sunulduğunu bildirmektedir. 95
Ayrıca Bursalı Mehmed Tahir de “Leyla vü Mecnun ve Yusuf u Züleyha
mesnevileri olduğundan bahsetmiştir. 96
1.2. 4. Abdulvahab
A.S.Levend’in ve H. Dolu’nun tasnifinde yer almayan şair Abdulvahab’ın da bu
dönemde yazılan bir Yusuf u Zeliha mesnevisi olduğu bilgisi Ahmet Atilla Şentürk’ün
94 Naci Onur, Yusuf u Züleyha, Akçağ yay. Ankara, 1991, s.15
95 A.A.Şentürk, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Dergah yay. İst. 2004,s.213
96 Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri, Bizim Büro Basımevi Ankara 2000,.II. Cilt,s.134