Melike Gökcan TÜRKDOĞAN - e-Kitap - Kültür ve Turizm Bakanlığı

250
Kervancılar önce annesinin mezarına rastlayıp onu ziyarete giden Yusuf’u
ağabeylerinin dediği gibi kaçma niyetinde zannederler. Kervancılardan biri onu kırbaçla
döver. O zaman, bir bulut şiddetli bir fırtına çıkarır. Kervan halkı bunu hemen ilahi bir ikaz
olarak yorumlar. Yusuf’tan af dileyip izzet ikram ederler ki, o anda bulut üzerlerinden kalkar.
Bu davranış mesnevilerde Medyen’li olarak geçen kervancıların gaipten gelen haberlere karşı
hassasiyetini gösterir. Ayrıca, Tüccar Malik de düşünde göğsüne giren güneşin üzerine yağan
incilerin yorumunu yaptırmış, Ad kuyusundan bir değerli köle çıkaracağı sonucuna varmıştır.
Bu yoruma isnaden “ad kuyusu”na rastlamayı özellikle ister. Hikâyeye, anlatıcılar tarafından
katılan bu bilgiler, Kur’an kıssasında da geçen ve hikâyenin dönüm noktası olan, rüya
tabiriyle gelen ikballe örtüşür mahiyettedir
3.16.9.3. Uğurlu/Uğursuz Addedilen Olaylar
Gerek Mısırlılar ve gerekse Kenan, Medyen ve Yusuf’un Mısır yolunda tanıdığı
halklar uğurlu ve uğursuz adetlikleri olayları yorumlamak suretiyle kendilerine bir yol
çizerler.
Bunun ilk örneğini İnas’ın davranışında görmek mümkündür. Yusuf’a duyduğu
sevgide onu uğurlu ve bereketli addedişinin büyük payı vardır.
Tüccar Malik Yusuf’u kuyudan çıkardıktan sonra yaşadıklarını değerlendirerek çok
büyük bir şans yakalar. Öncelikle, yaşanan felaketi/uğursuzluğu Yusuf’un duası bereketiyle
savdıktan sonra ona ikramda bulunur bu ona çok sayıda maddi ve manevi kazanç sağlar. Yol
boyunca karşılaştıkları halklar Yusuf’un gelişinin büyük bir manevi zenginlik taşıdığını görür
ve bu feyzden devamlı nasipdar olmak için Yusuf adına mabetler inşa ederler. Son olarak,
Yusuf’un Mısır’daki hayatı tüm halk için uğur ve bereket kaynağıdır. Onun ölümüyle
Mısırlılar talihin kendilerinden yüz çevirdiğini düşünürler.
Musibet oldı ehl-i Mısra tekrar
Ne Yusuf kaldı ne Ya’kub-ı ebrar
Figan itdi ricali vü nisası
Memat-ı Yusuf içün itdi yası
Yolup ak saçını piran-ı irşad
Bulutlar gibi kıldı anda feryad