Melike Gökcan TÜRKDOĞAN - e-Kitap - Kültür ve Turizm Bakanlığı

158
Kardeşler için rüyanın bir şekilde duyulması içlerindeki kıskançlık duygularını su
yüzüne çıkaran ve onları derhal harekete geçmeğe sevkeden itici bir güç olmuştur.
Rüya’nın geleceklerini etkileyeceğine ve kardeşlerinin kendileri üzerinde tam bir üstünlük
kurmasını sağlayacağına dair inançları, sonu cinayet olan eylemin vebalinden duydukları
korkuyu bastıracak şiddettedir.
Hamdi mesnevisinde başarılı bir canlandırmayla çizilen tabloda, kardeşler,
işledikleri fiilin vicdanlarında uyandırdığı baskıyı hafifletmek için Yusuf’u suçlarlar ve en
önemli mazeretleri de Yusuf’un “yalan düş” sahibi oluşudur. Kuyunun başında
kardeşlerin her biri Yusuf’a hitap eder ve gördüğü düş yüzünden böyle bir akıbeti hak
ettiğini söyler.
Dedi Rubil gör yalan düşünü
Ki nice müşkil eyledi işini
(Hamdi,92)
Dedi Lavi yalan düşüne sebeb
Kendi zu’munda ehl-i ola acep
(Hamdi,93)
Yahya mesnevisinde de tenhada dövüp yaraladıkları Yusuf’a, kardeşler, tüm
bunların tek sebebinin Yusuf’un uydurduğu rüya olduğunu söylerler:
Dir idi hışm ile evlad-ı bed-kâr
Eyü bulduk seni ey tıfl-ı ayyar
Zarafatde yalan düşler düzersin
Bizüm unvanumuz yani bozarsın
(Yahya, 28)
Böylece Yusuf’un gördüğü rüya onu baba evindeki sakin ve huzur dolu
düzeninden koparır; sonucunda rüyanın gerçekleşmesine yarayacak çalkantılarla dolu bir
büyük maceranın içine iter. Böylesi bir macerayla atıldığı hayatında karşılaştığı her
önemli vakada yine bir rüya hayatına yön verecektir.
Evvela, kendisini kuyudan çıkaran Malik’le karşılaşır. Tüccar Malik, onu
düşünde görmüş ve yıllarca hep o kuyudan gelecek müjdeyi beklemiştir. Malik onu
Mısır’a götürür ve o andan itibaren hayatı bambaşka bir mecraya sevk edilmiş olur.
Züleyha’nın rüyada Yusuf’a âşık olması da Yusuf’un hayatının dönüm noktasıdır. Bu