Melike Gökcan TÜRKDOĞAN - e-Kitap - Kültür ve Turizm Bakanlığı

270
Mesnevilerde, Yusuf, her zaman ahalisi putperest olan topluluklarla ve kâfir olan
insanlarla karşılaşmaktadır. O, Allah’ın elçisi; peygamberî bir mucize olan
‘Cemalullah’ın tecellisini güzelliğiyle yansıtan seçkin bir kulu olduğu için küfrün
karşısında güçlü bir odak oluşturur. Onu gören insanlar karşılarında sıradan birinin
olmadığını, bir mucizenin gerçekleştiğini kolaylıkla hissedebilirler.
4.1.4. 2.Tebliğ- İrşad
Bir peygamber olarak Yusuf’un misyonu tebliğ ve irşattır. Mesnevilerde çeşitli
vesilelerle Yusuf’un bu görevi ifa edişi işlenir. İrşat misyonunu üstlenen peygamberlere
Allah katından mucizelerle destek verilmiştir. Yusuf peygamberin sahip olduğu iki
önemli mucize vardır: Güzelliği ve rüya tabiri başta olmak üzere ilme vukufu.
Yusuf’un kuyuya atılmasıyla başlayan ve ilerleyen yıllar içinde belirginleşen
risalet süreci toplulukları ve fertleri etkilemektedir. Topluluk halinde putperestliği terk
edip Allah'a iman etme motifi hikâyede önemli bir yer tutmaktadır. Topluluk halinde
imana davet edilen ve ilahi ikaza mazhar olan toplumlar: kervan halkı, kervanın güzergâhı
üzerinde olan Nablus, Bisan, Askalan halkları, Yusuf’ a hediye edilen yüz cariye,
zindandaki mahkûmlar, Mısır halkıdır.
Yusuf’un Tebliğine Muhatap Olan Topluluklar
1. Yusuf, evvela kendisini kuyudan çıkaran kervan üzerinde etkili olur. Onu
kuyudan çıkaran kervan halkı bir melekle karşılaştıklarını zanneder.
2. Kervanla beraber yol alan Yusuf’un karşılaştığı memleketlerin halkları,
kayıtsız kalamadıkları bu güzelliğin etkisine girer. İlahi güzelliği çağrıştıran siması
bazıları için iman vesilesi olurken bazılarını da küfre düşürür.
Nablus halkı onun güzelliğinden feyz alarak imana gelir, putlarını ateşe atar.
Yusuf’un nuruna çün baktılar
Cümle asnamı nara yakdılar
(Hamdi,157)
Bisan halkı da onun güzelliğiyle büyülenir, ancak bu durum onların putperestlik
özelliklerini ortaya çıkarır. Yusuf simalı putlar yapıp ona taparlar.
Şekl-i Yusuf’da ol cemaat-ı dall
Bir murassa sanem düzüp derhal