Tip 2 Diyabet için Global Rehber - International Diabetes Federation

Ayak bakımı
Kapsamlı bakım
AB K
1 Genel olarak Standart bakımdaki gibi olacaktır; fakat multidisipliner ayak bakım
ekibi damar cerrahları, ortopedi cerrahları, ortotistler, sosyal hizmet uzmanları
ve psikologların katılımıyla genişletilebilir.
AB K
2 Ayak basıncı dağılımı ölçümleri yapılmalıdır. Ayak bakım ekibi için sofistike
vasküler tarama ve anjiografi mevcut olmalıdır.
Minimal bakım
AB M
1 Duyu değerlendirmesi sadece, travmatik olmayan tek kullanımlık ile iğne
batırma ile beraber ya da değil, 10-g monofilament ya da diyapazon aracılığıyla
yapılabilir.
AB M
2 Antibiyotik tedavisi, yanıt ya da kültür sonuçlarına göre, derin doku
enfeksiyonlarında intravenöz olarak, jenerik penisilinler, makrolidler ve/veya
metronidazol ile yapılabilir.
AB M
3 Vasküler değerlendirme, sadece, periferik nabızlar ve kapiller geri dönüş
zamanı ile yapılabilir.
AB M
4 Vasküler yönlendirme, bulgulara ve yerel revaskülarizasyon olanaklarına göre
yapılacaktır.
Gerekçe
Ayak yarası ve uzuv amputasyonu diyabet bakımında
bozulmuş sağlığın ve sağlık bakım harcamalarının önde gelen
nedenleri arasındadır. Sinir ve damar hasarının temeline
yönelik birincil önlenmesi bu rehberin başka yerinde ele
alınırken, bu risk faktörleri gelişenlerde ikincil müdahale hem
diyabetli bireye hem de topluma yansıyan yükü ve maliyeti
azaltabilir.
Dayandığı Kanıtlar
Sağlığın iyileştirilmesi ve sağlık giderlerinin azaltılması
potansiyelinden ötürü, son yıllarda diyabetik ayak bakımı ile
ilgili veriler birçok kez kapsamlı olarak gözden geçirilmiştir
[1-10].
Bu dokümanlar tutarlı bir şekilde, risk altındaki bireyleri
belirlemek için düzenli gözden geçirme, risk altında
bulunanların daha düzenli takibi, ve ayak ülserasyonu ve
enfeksiyonu gelişenlerde yoğun bakım ampütasyonun sağlık
ve parasal maliyetlerinden kaçınmada önemli kazanımlar
sağlayabilir görüşünü ileri sürmektedirler. Daha yüksek risk
altında olanlara daha yoğun olmak üzere bütün hastalara
ayak bakımı eğitimi vermek [11] ve kritik iskemi (veya yarayı
etkiliyorsa) saptandığında vasküler müdahale kanıtları temel
alan yaygın önerilerdir.
Gözönünde Bulundurulması
Gerekenler
Diyabette ayak bakımı gerekliliklerini yerine getirme ve
bunun sistemi üzerine tartışma azdır. Resmi kanıta dayalı
rehberlerin önerilerinin çoğu, sağlık bakım fon kaynaklarının
minimal olduğu durumlarda ufak değişikliklerle uygulanabilir;
öyle ki, basitçe, ayakkabıyı çıkarmak ve ayakları muayene
etmek insanları toplumun malül ve üretken olmayan bireyleri
olmaktan kurtarmada yararlı olabilir.
Uygulama
Tarama ve bakım hizmeti veren uzmanlar için uygun
protokoller, düzenlenmiş kayıtlar ve geri çağırma sistemleri,
uygun eğitimle desteklenmelidir. Özellikle, tıp kökenli
olmayan ayak bakımında yardımcı personelin (podiatristler
ya da bu rolü üstlenen kişiler) eğitimi ve temini sağlanmalıdır.
Ortotistler, ayakkabı tedarikçileri ve kalıp teknisyenleri
arasında irtibat sağlanmalıdır. Vasküler tarama ve vasküler
müdahalelere yönelik olanaklar vasküler cerrahi personeliyle
Tip 2 Diyabet için Global Rehber
63