Eğitim-Bir-Sen Yayınları: 55 Eğitim-Bir-Sen Adına Sahibi Ahmet GÜNDOĞDU / Genel Başkan Genel Yayın Yönetmeni Ali YALÇIN / Genel Başkan Yardımcısı Proje Yöneticisi Murat BİLGİN / Genel Başkan Yardımcısı Yayın Kurulu Ahmet ÖZER Esat TEKTAŞ Murat BİLGİN Ali YALÇIN Teyfik YAĞCI Ramazan ÇAKIRCI Editörler Hıdır YILDIRIM Hasan KÖSE ISBN: 978-975-6153-47-5 baskı / semih ofset 0312 341 40 75 tasarım / ertan güldibi basım yılı / 2014 EĞİTİM-BİR-SEN GENEL MERKEZİ GMK Blv. Ş.Daniş Tunalıgil Sokak No: 3/13 Maltepe/ANKARA Telefon : 0.312.231 23 06 - Faks:0312 230 65 28 Bürocell : 0.533.741 40 26 - 0.505.640 82 33 E-posta : egitimbirsen@egitimbirsen.org.tr www.egitimbirsen.org.tr
önsöz Bugün ülkemizde ve dünyada tanık olduğumuz, ihtiraslı insanların ve toplumların yeryüzü kaynaklarına el koymaları, tekelleştirmeleri ve birer egemenlik enstrümanı haline getirmeleri nedeniyle oluşan yoksulluk, açlık ve savaş, doğanın tahribi, kirlilik ve ekolojik dengenin bozulması sonucunu doğurmaktadır. Bir tarafta sınırsız doğa kaynakları, diğer tarafta bunlara ulaşımın engellenmesinden dolayı ortaya çıkan bölgesel, ulusal ve küresel sorunlar; bir tarafta yenilmiş, yıkılmış ve dağılmış bir imparatorluğun bakiyesi, savunmacı, içe kapanık, kapalı sömürge konseptinde kurulmuş sürekli borç-faiz sarmalında tutulup, yatırımları kontrol edilen bir Türkiye, diğer tarafta hem ülke içinde hem de dünyada bu zinciri kırmaya çalışan tabandan tavana, çevreden merkeze doğru yürüyen bir Türkiye… Ulusal ve küresel sorunlara çözümler üretebilmek, en çok da güçlü toplumsal bir orta sınıfın özgür bir zeminde örgütlenmesine bağlıdır. Bu sınıfın ortaya çıkma süresi en temelde emek-değer ve ücret politikalarıyla alakalıdır. Ücretin yalnızca çalışanların geçimliliği meselesi değil, makro planda bir eşitlik, adalet ve sosyal, siyasal sistemin sıhhati meselesidir. Tüm bu konularda akademik ve sendikal bilgi, etkinlik ve eylem üretmek zorunludur. İşte tüm bu devam eden sorunlar ve gelecek için çözümler oluşturmak isteyen Eğitim-Bir-Sen’in sendika ve sendikacılıktan ne anladığı önemlidir. Bunun için dünyada ve kendi tarihimizde sendikal değerler ve örgütlenmenin serencamından başlayarak Eğitim-Bir- Sen’in durduğu yeri göstermek istedik ve Fütüvvetten Sendikaya isimli ‘<strong>100</strong> Soruda Sendikacılık ve Eğitim-Bir- Sen’ tarihini yazdık. Bu eserin birinci bölümünde sendikaların niteliği, grev, lokavt, toplu sözleşme gibi temel kavramları, dünyada sendikacılık ve sendikal yaklaşımlar; emek, sermaye, değer, ücret ve asgari ücret tanımları tartışılmaya çalışılmıştır. Sosyal adalet, sosyal devlet, yaşam ücreti ve yoksulluk arasındaki ilişkiler, İslam geleneğinde emek ve ücretle alakalı temel prensipler, çalışma süreleri, angarya, verimlilik ilişkisi ele alınmıştır. Kamu çalışanı ve özellikle Türkiye’de öğretmenlerin mesaisi ve ücretleriyle ilgili üretilen yanlış algılar tartışılmaya çalışılmış; kadın işgücü, Batı’da kadın emeğinin tarihi seyri, Osmanlı döneminde kadın emeğinin tarihi irdelenmiştir. Ayrıca siyaset-sendika ilişkisi, sistem içinde sendikanın yeri ve işlevi, siyasal katılım, Müslümanların sendikaya bakışı ve İslam dünyasında ilk emek örgütlenmeleri incelenmiştir. Bunun yanı sıra dünyada sendika olgusunun yasal zemine kavuşması, sendikaların ulusötesi örgütlenmesi, uluslararası sendikal metinler, günümüz Avrupa ülkelerinde sendikalaşma oranları ve sendikal yapılar, kamu çalışanlarının örgütlenmesi, İslam toplumlarında kamu çalışanı özlüğü, Cumhuriyet dönemi kamu çalışanı örgütleri, eylem ve grevleri, özlük haklarının gelişimi, yasal zemine kavuşması ve etkinlikleri de incelenmiştir. İkinci bölümde Eğitim-Bir-Sen’in tarihsel arka planı, kuruluş çalışmaları, kurucuları, kurucu Genel Başkanı Mehmet Akif İnan, Mehmet Akif İnan’ın sendikacılığı, kuruluş gerekçe ve amaçları, logosundaki sembollerin anlamı, künyesi, teşkilat yapısı, demokratik işleyişi, hizmet kolunda ortaya koyduğu farkları ve eğitimcilere bakışını ele aldık. Eğitim-Bir-Sen’in örgüt içi yönetim anlayışı, örgütlenme çalışmaları, kimliği, sendikal algı ve faaliyetleri, sendikal ve kurumsal üslubu, demokrasi anlayışı, devlete bakışı, sivil toplum anlayışı, laiklik anlayışı, hukuk anlayışı, resmi ideolojiye bakışı, mevcut eğitim sistemine ilişkin eleştirileri, öngördüğü eğitim felsefesi, öğretmen sorunlarına ilişkin tespitleri, sorunların çözümüne yönelik çözüm önerileri, karma eğitime bakışı, eğitim yönetimi ve denetimine ilişkin görüşleri, önerdiği milli kimlik politikası, yabancı dil eğitimine bakışı ve tavsiyesi, müfredata yönelik eleştirileri ve din eğitimi yaklaşımını irdeledik. Dünyada ve Türkiye’de sendikal mücadelenin dünü, bugünü ve kuruluşundan itibaren Eğitim-Bir-Sen’in şanlı sendikal destanını ele alan bu eser aynı zamanda gözden kaçırdığımız kimi ayrıntıları ele alan, hafızamızda tazelenme meydana getiren, aynı zamanda tecrübi birikimin aktarılmasına yarayan bir çalışma olarak düşünülmüştür. Teşkilatçılık, anlık ilişki, iletişim ve sığınmaları; güçlü aidiyetlere, yol arkadaşlığına ve dava adamlığına dönüştürme sanatıdır. Bu eserin de buna önemli katkı yapacağını düşünüyorum. Çalışmanın, medeniyet ufkumuza, eğitim çalışanlarının, emekçilerin sendikal birikimine katkı sunmasını diliyor, emeği geçenlere teşekkür ediyorum. Murat BİLGİN Genel Başkan Yardımcısı 3
- Page 1: FÜTÜVVETTEN SENDİKAYA VE SENDİK
- Page 5 and 6: TAKDİM Büyük yolculuklara, büy
- Page 7 and 8: 18- ITUC Nedir 31 19- Avrupa Sosyal
- Page 9 and 10: 54- Eğitim-Bir-Sen’in kurucu Gen
- Page 11 and 12: I- TANIMLAR 11
- Page 13 and 14: 2 Temel sendikal kavramlar olan, gr
- Page 15 and 16: II- SENDİKA OLGUSUNUN DOĞUŞU VE
- Page 17 and 18: 5 Sendikal mücadelenin yasal bir z
- Page 19 and 20: 7 Osmanlı Devleti’nde emek örg
- Page 21 and 22: 9 Filadelfiya Bildirgesi nedir, ça
- Page 23 and 24: 11 Filadelfiya Bildirgesi’nin dev
- Page 25 and 26: 13 ‘Çalışma Yaşamında Temel
- Page 27 and 28: 15 Türkiye ILO’ya ne zaman üye
- Page 29 and 30: 16 Avrupa ülkelerinde sendikalaşm
- Page 31 and 32: 18 ITUC Nedir ITUC’un Kurucu Kong
- Page 33: Türkiye Sözleşmeyi 18 Ekim 1961
- Page 36 and 37: 20 Dünyada sendika, emek, sermaye,
- Page 38 and 39: Ütopyacı sosyalistler, kapitalizm
- Page 40 and 41: 23 Marksizm’in işçi sınıfı v
- Page 42 and 43: 25 Korporatizm nedir Faşizm’in s
- Page 44 and 45: 27 Neoliberalizm’in sendikal yakl
- Page 46 and 47: 28 Farklı disiplinlerde ücret nas
- Page 48 and 49: 30 İslam geleneğinde emek ve ücr
- Page 50 and 51: 32 Verimli çalışma için çalı
- Page 52 and 53:
34 Batı’da kadının çalışmas
- Page 55 and 56:
V- SENDİKANIN DİN VE SİYASAL HAY
- Page 58 and 59:
Siyaset için sendikalar, birer top
- Page 60 and 61:
38 Siyasal katılım ve sendikalar
- Page 62 and 63:
40 İslam dünyasında ilk işçi v
- Page 64 and 65:
41 Kamu görevlilerinin sendikalaş
- Page 66 and 67:
43 Müslüman-Türk devletlerinde b
- Page 68 and 69:
45 Türkiye’de çalışanların h
- Page 70 and 71:
47 Türkiye’de kamu görevlilerin
- Page 72 and 73:
48 Türkiye’de ilk öğretmen gre
- Page 74 and 75:
50 Kamu görevlilerine grev hakkı
- Page 77 and 78:
VIII- EĞİTİM-BİR-SEN’İN KURU
- Page 79 and 80:
Fütüvvet; kardeşlerine iyi davra
- Page 81 and 82:
53 Eğitim-Bir-Sen’in kurucuları
- Page 84 and 85:
54 Eğitim-Bir-Sen’in Kurucu Gene
- Page 87 and 88:
87 Mehmet Akif İnan, 1969-1972 yı
- Page 89 and 90:
şama davranışı ortaya koyan bun
- Page 91 and 92:
Memur-Sen ve Eğitim-Bir-Sen’in h
- Page 93:
Sendikamız, eğitimcilerimizin ist
- Page 96 and 97:
59 Eğitim-Bir-Sen’in sendikal du
- Page 98 and 99:
61 Eğitim-Bir-Sen’in demokratik
- Page 100 and 101:
2. Olağan Genel Kurul’da Seçile
- Page 102 and 103:
2. Olağan Genel Kurul’da Seçile
- Page 104 and 105:
62 Eğitim-Bir-Sen’in devlet alg
- Page 106 and 107:
64 Eğitim-Bir-Sen devlet-millet il
- Page 108 and 109:
66 Eğitim-Bir-Sen’in devletle d
- Page 110 and 111:
68 Eğitim-Bir-Sen’in resmi ideol
- Page 112 and 113:
69 Eğitim-Bir-Sen’in mevcut eği
- Page 114 and 115:
70 Eğitim-Bir-Sen nasıl bir eğit
- Page 116 and 117:
116
- Page 118 and 119:
72 Eğitim-Bir-Sen’in özgürlük
- Page 120 and 121:
74 Eğitim-Bir-Sen’in öğretmen
- Page 122 and 123:
76 Eğitim-Bir-Sen’in karma eğit
- Page 124 and 125:
78 Eğitim-Bir-Sen’in çeyrek as
- Page 126 and 127:
79 Eğitim-Bir-Sen’in medeniyet p
- Page 128 and 129:
81 Eğitim-Bir-Sen’in müfredata
- Page 130 and 131:
83 Eğitim-Bir-Sen’in okuma ve an
- Page 132 and 133:
84 Eğitim-Bir-Sen’in Yükseköğ
- Page 134 and 135:
85 Sendikalar neden tek bir çatı
- Page 136 and 137:
87 Eğitim-Bir-Sen iktidar ilişkis
- Page 138 and 139:
89 Eğitim-Bir-Sen’in kimliği na
- Page 140 and 141:
meşruiyet sınırları farklı ols
- Page 142 and 143:
92 Eğitim-Bir-Sen’in sendikal fa
- Page 144 and 145:
93 Eğitim-Bir-Sen, eğitim-öğret
- Page 146 and 147:
94 Eğitim-Bir-Sen’in sendikal ü
- Page 148 and 149:
148
- Page 150 and 151:
95 Eğitim-Bir-Sen’in kuruluşund
- Page 152 and 153:
97 Eğitim-Bir-Sen, genç eğitim
- Page 154 and 155:
98 Eğitim-Bir-Sen hukuk alanında
- Page 156 and 157:
99 Eğitim-Bir-Sen’in gerçekleş
- Page 158 and 159:
Eğitimde Zihniyet Reformu İhtiyac
- Page 160 and 161:
100 EBSAM nedir, ne tür çalışma
- Page 162 and 163:
KAYNAKÇA 1. Avrupa Sendikacılığ
- Page 164:
53. Uluslararası İşçi hareketle