You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
26<br />
Revizyonist sosyalistler, sosyal<br />
demokrasi ve sendikacılık üzerine<br />
hangi değerlendirmelerde<br />
bulunulabilir<br />
XIX. yüzyılın sonlarına doğru Edouard Bernstein<br />
(1850-1932) ve 1883’te birçok ülkede eş<br />
zamanlı olarak ortaya çıkan ‘Fabien Society/<br />
Fabiencilik’, Marksizm’e ağır eleştiriler yöneltmiştir.<br />
Rusya’da Bernstein’in etkileriyle ortaya çıkan ‘ekonomistler’<br />
de bu başlıkta ele alınabilir. J. Jaures ve<br />
Bernstein, işçilerin durumunun sürekli kötüye giderek<br />
devrime yol açacağı fikrini eleştirirler. Avrupa’da sosyal<br />
demokrasinin öncü fikir adamı Bernstein, Alman<br />
Sosyal Demokrat Partisi’nin ilk yıllarında liderliğini<br />
yapmış olan Karl Kausky sosyalizmin hayata aktarılması<br />
yolundaki umutlarını, barışçıl ve demokratik bir<br />
değişime bağlamış, toplumsal devrimin barışçı yollarını<br />
önermişlerdir.<br />
Kapitalizmin 1914, 1929 ve 1939 bunalımlarından<br />
korkan sermaye baronlarının kesenin ağzını biraz<br />
açmasıyla uygulama alanına kavuşan sosyal demokrasi,<br />
özellikle Avrupa’da işçilerin durumunda önemli<br />
iyileşmeler sağlamıştır. Bunda Keynes’in uyarılarının<br />
rolü de hatırlanmalıdır. John Maynard Keynes (1883-<br />
1946) bu süreçte liberalizme çok ağır eleştiriler yöneltti.<br />
Hem kapitalizmin kurnaz akıl hocası, hem de<br />
örtülü komünist olarak suçlandı. Keynes; sendikaları,<br />
korkulacak kurumlar olarak değil, tam tersine kitlelere<br />
satın alma gücünü kazandıracak ve de bunalımdan<br />
çıkışın en önemli vasıtaları olarak görmüştür. Sendikacılık<br />
özellikle bu dönemde, toplu sözleşme ve grev<br />
gibi mücadele vasıtaları sayesinde, kapitalizmin sivriliklerini<br />
törpülemede yararlı bir araç olarak düşünülmüştür.<br />
Keynes, kapitalizmin olumsuzluklarına devlet<br />
müdahalesini kaçınılmaz bir şey olarak savunmuştur.<br />
Kapitalizmin 1914, 1929 ve 1939 bunalımlarından korkan<br />
sermaye baronlarının kesenin ağzını biraz açmasıyla<br />
uygulama alanına kavuşan sosyal demokrasi, özellikle<br />
Avrupa’da işçilerin durumunda önemli iyileşmeler<br />
sağlamıştır.<br />
43
Change language