zdÓ ˚ zdiyetÓ li «iyayÍ KurmÍnc - Pen-Kurd

Şirovekirineke dîrokî:Herêma Rojhilata Nêzîk/Navîn ji hêla Xaknîgarî ve, parvedu beşên sereke dibe, navçeyên çiyayî li bakur, û deverên deştîû çol li başûr.Beşê çiyayî, ji çiyayên Zagros û Torosê û ji deşt û zewrêndi navbera sirtên wan de, peyda dibe. Ew cih ji berbanga dîrokêde, ji hêla gelên Lolo, Gotî, Kaşî, Horî, Hitît û hinên din de hatibû şênkirin. Li hezarê yekê berî zayînê, militine Arî yen din jîbi ser navçeya çiyayî de hatine û lê bi cih bûne, hinek ji wan evbûn: Med, Skêts, Kêmir...Beşê deştî jî, ji Nîvgirava Erebî û Çola Welatê Şamê pêktê, ew jî ji hêla hin miletan ve şên bû, wek gelên Ekadî, Bablî,Aşorî, Ken'anî, Aramî, 'Ebrî, û hd.Navça deştî ya herî başûr ji welatê Mezopotamiyê jî ji aliyêgelê Somerî ve hati bû şênkirin.Zaniyar û lêkolînvan, gelên ku li beşê çiyayî dijîn bi“Gelên Çiyayî” binav dikin. Ên li herêma çolan jî dijîn bi navê“Miletên Samî” dinasînin. Gelê Somerî jî wek miletekî cida ûserbixwe dibînin.Ew hersê şax ji miletan, ji hêla nijadî, şaristanî û zimanî de,wek sê malbatên gelên cida tên dîtin.Lêkolînên şûnewarî destnîşan dikin, ku jiyana giyanî yagelên Rojhilata Nêzîk a kevin zor dewlemend bû û baweriyênolî û perestvaniya mirovê civakên wan jî pirerengî bûn.Wek hatiye zanîn jî, di serdemên dîrokî yên pêşîn de,pêşveçûneke şaristanî, dewlemendiyeke giyanî û zanînekemirovî û civakî ya zor balkêş li Rojhilata Nêzîk hati bûmeydanê, lê tevî wê yekê, ew civak di warên olbaweriyan denegihîşti bûn asta ku kani bin sazûmaneke olî ya lihevhatî ûsergihayî li saz xin, û kani bin bi awakî hêsan û zelal bersivên10PDF created with FinePrint pdfFactory trial version http://www.fineprint.com