kurê 'Ereb begê, ku wê hîngê destlatdarê Mîrîtiya Ki<strong>li</strong>sê bû,serê xwe ji wan re danenî û serbixwebûna mîrîtiya xwe parast,[Şerefname, rûp 231].Wê hîngê Memalîkan mîrekî <strong>Kurd</strong> î Êzdî bi navê Şêx 'Ezdînji mîrîtiya Ki<strong>li</strong>sê re vebjartin, lê belê digel gelek hewildanênŞêx 'Ezdîn û Siltanên Memalîkan, wan nikanî Ehmed Beg ji sertextê mîrîtiyê danîna, û wî serbixwebûna mîrîtiya xwe bişêweyekî serghayî parast.Piştî mirina Ehmed Begê, kurê wî Ĥibîb begê destlat radestbir, lê belê qiralên Memalîkan bi şora Şêx 'Ezdîn, Ĥebîb Beg bidibare vexwandin Helebê, <strong>li</strong> wir kuştin, û destlata mîrîtiyê jîradestî Şêx 'Ezdîn kirin.Lê belê Qasim Beg birayê Ĥebîb Begê <strong>li</strong> dijî wê yekê rabû,wê hîngê Şêx 'Ezdîn subayek ji Êzdiyan bi hev xist û biserdariya Şehreyar Begê û alîkariya serbazên Siltanê MemlûkîEl-Ĝorî, hêriş birin ser Qasim Begê, lê ew di wê cengê debiserneketin, û bê encam vegerîn Helebê, û serbixwebûnamîrîtiyê jî hat parastin, [Şerefname, rûp 232].Êzdî <strong>li</strong> serdema Osmanî:Li sala 1516an, cenga “Merc Dabiqê” ya navdar <strong>li</strong> navsînorên mîrîtiya Ki<strong>li</strong>sê ya <strong>Kurd</strong> çê bû, û di encamê de, SiltanêOsmanî Selîm Xanê Yekê destlata Memalîkan ji van welatanhilkir.Di ew rewşên siyasî yên nû de, Şêx 'Ezdînê ku em <strong>li</strong> jorçêrê bûne, xwe gihand hakimê Osmanî yê yekê <strong>li</strong> Helebê“Qerece Paşa”, û bêbextî <strong>li</strong> ba wî <strong>li</strong> Qasim Begê kir. Bi wêyekê, Qasim Beg <strong>li</strong> Stembûlê hat bidardekirin û mîrîtiya<strong>Kurd</strong>ên wîlayeta Helebê radestî Şêx 'Ezdîn bû.Destladariya Şêx 'Ezdîn ra mirina wî <strong>li</strong> sala 1541ê ma. Û jiber ku -wek jêder dibêjin- di nav kur û mirovên wî de kesekî100PDF created with FinePrint pdfFactory trial version http://www.fineprint.com
hêjayî kurkê mîrîtiyê tine bû, mîrîtiya <strong>Kurd</strong>an radestî mirovekîbi navê Mihemed Beg bû, ku ji malbata destladarên mîrîtiyaHeskêfa ya <strong>Kurd</strong> bû, [Şerefname, rûp 232].Lê belê pir ne çû, destlatdariya mîrîtiyê dîsa <strong>li</strong> malbataMendî vegerî û vê carê kurkê wê kete destê mîr Canpolat kurêQasim begê, û Canpolatî ra sala 1607an <strong>li</strong> ser textê Mîrîtiyêman.Li wê salê, Elî Begê Canpolatî serbixwebûn <strong>li</strong> bakurê Sûryêragihand. Lê ew <strong>li</strong> sala 1607an, di cengekê de bi artêşa Osmanîre têk çû, mîrîtiya Mendî jî hat rûxandin û Elî Beg bi xwe jî bixinizî <strong>li</strong> ser destê Osmaniyan hat kuştin, û bi wî rengî, û piştîku malbata Mendî, ya <strong>Kurd</strong> ku ji koka xwe ya olî de Êzdî ye,dora çar sed sal <strong>li</strong> ser textê mîrîtiya Ki<strong>li</strong>sê sebixwe ma, rolaxwe bidawî hat û mîrîtî jî wêran bû.Piştî têkçûna malbata Mendî, hakimên mîrîtiya Kilsê bûnMis<strong>li</strong>man û ji koşka Siltên de <strong>li</strong> Stembûlê dihatin binavkirin.Wek çavkanî dibêjin û şêniyê navçê jî dizane, <strong>li</strong> navînasedsala hejdehan, rêberkî <strong>Kurd</strong> bi navê Betal Aĝa kurê BetalAĝayê Gênc <strong>li</strong> navça Ki<strong>li</strong>sê û Çi.Kurmênc bider ket. Wî ji kelaBasûtê de destlatdarî <strong>li</strong> deverên Cûm, Ki<strong>li</strong>s û navçeyên bakurêHelebê kir.Jêderên ku <strong>li</strong> derbarî ola Betal Aĝa axivîne pir hindik in, lêtiştê tekûz ew e, ku wî pişta xwe dabû <strong>Kurd</strong>ên Êzdî yên ku <strong>li</strong>deverên Cûmê û Lêlûn rûdiniştin, û motka hêza wî ya çekdar jîji wan pêk dihat (1) . Serdariya Betal Aĝa <strong>li</strong> ser wan deveran radagîrkirina Ibrahîm Paşa kurê Mihemed Elî Paşa ji bakurêSûryê re ma. Li dema Îbrahîm Paşa, wa<strong>li</strong>yê Helebê Betal Aĝa1 - Tê gotin, dema ku serbazên dstlatê kela Basûtê dorpêç kiri bûn, ûgava ku mirovek digirtin û dixwastin nas bikin ku ew peyayê BetalAĝa ye lê na, jê dixwastin navê (Firîşteyê Xinaniyê-Iblîs) hilde, egerhilnedida, wer dizanîn ku ew Êzdî ye û ji peyayên Betal Aĝa ye.101PDF created with FinePrint pdfFactory trial version http://www.fineprint.com
- Page 1 and 2:
Çiyayê Kurmênc(( Efrîn ))Êzdî
- Page 3 and 4:
PêşgotinBi demê re, di nav pêş
- Page 5 and 6:
Beşê YekêÊzdiyetî li NavçaÇi
- Page 7 and 8:
Lêkolîna yekêDestpêk:Ola Êzdî
- Page 9 and 10:
çepel parast. Ew herdem kêmaniyan
- Page 11 and 12:
pirsên ku li derbarê hin tiştan
- Page 13 and 14:
Li wê demê, Xelîfyê Mislimanan
- Page 15:
Lê tiştê herî balkêş ew e, ku
- Page 18 and 19:
(rengên nijadên mirov) û Xwedê
- Page 20 and 21:
Jêk vavartin muĥbet e û kas eKir
- Page 22 and 23:
Xedudekê xeditîGot: 'Ezîzê min,
- Page 24 and 25:
Ew siltan Şêxadî ye,tac e ji ewi
- Page 26 and 27:
afrandine jî tê, wek: Xwedê paye
- Page 28 and 29:
Li gor zanînên ku me li ser koka
- Page 30 and 31:
30PDF created with FinePrint pdfFac
- Page 32 and 33:
- Nasîn: Nasîna Xwedê, mirov, za
- Page 34 and 35:
Wê li xudanên maşan û cenbeqî
- Page 36 and 37:
Eva bû edetê me zirbav eCindiyo t
- Page 38 and 39:
pîrê Libnano gyan ezeynet bi sura
- Page 40 and 41:
Cêşê melek Fexredîn qewalê Ş
- Page 42 and 43:
Ya Şêşems...Tu pirsyareke xêrê
- Page 44 and 45:
Kaniya Sipî mora min eKaf, mixar
- Page 46 and 47:
ojhilatî ye. Rêwresmên Ĥecê he
- Page 48 and 49:
Li boneya gerandina senceqê, li ce
- Page 50 and 51: Li dergehê siltên inEw maşa didi
- Page 52 and 53: Şêxadî û Şêx BerekatBi wê n
- Page 54 and 55: Xudanê Tac Ĥilê perçeyên wê d
- Page 56 and 57: - Heft Tac Ĥile li Gu.Qîbarê li
- Page 58 and 59: “Zergozê” hebû, bi pelên wê
- Page 60 and 61: hildigrin dibin nava mezel. Jinên
- Page 62 and 63: - Zewacî:Şêweyê zewaciyê li ba
- Page 64 and 65: Hin tiştên gunehdi Êzdîtiyê de
- Page 66 and 67: Rêbertiya civakîû Pilevaniya ol
- Page 68 and 69: - Şêx Mend: Pîrê xwe Pîrê Esl
- Page 70 and 71: Şêx Pîr Mirebî Hoz Li kû hene
- Page 72 and 73: Şêxbekr bû, rûnişt.Piştî ku
- Page 74 and 75: Şadêrê, Îska, Sînka (Şêx Xer
- Page 76 and 77: Di Ferhenga Xaknîgarî ya Sûrî d
- Page 78 and 79: Pîrozgeha ÇêlxanêÇi.Kurmênc h
- Page 80 and 81: pariyên kincên riziyayî tê de h
- Page 82 and 83: e. Û bi wî rengî, ew nav bi tûm
- Page 84 and 85: 9. Pîrozgeha Şêx 'Elî:Pîrozgeh
- Page 86 and 87: 86PDF created with FinePrint pdfFac
- Page 88 and 89: 88PDF created with FinePrint pdfFac
- Page 90 and 91: Sûrî wan pîroz dikin û nahêlin
- Page 92 and 93: Kurmênc û Lêlûn, Mîsra dihat p
- Page 94 and 95: Li derbarî hebûna Êzdiyetiyê li
- Page 96 and 97: Şerefxanê Bedlîsî jî, gava ku
- Page 98 and 99: sala 1541an jiyana xwe ji dest da.
- Page 102 and 103: i dibare bir ba xwe û ew, lawê w
- Page 104 and 105: Êzdian de naskirî bû, û herwiha
- Page 106 and 107: Wergera deqa belgeya wekaletê, [be
- Page 108 and 109: Li aliyekî din, li dema ku bajarok
- Page 110 and 111: Dewrêş Axa li sala 1931ê bi dest
- Page 112 and 113: Belge -3- Erêkirina waliyê Heleb
- Page 114 and 115: Beleg -4- Wekaleta Se'îd Begê ji
- Page 116 and 117: Belege -5- Wekaleta Meyane Xatûnê
- Page 118 and 119: Piştî serbixwabûna Sûriyê û b
- Page 120 and 121: Belge -6- Nasnama jinekê ji Gundê
- Page 122 and 123: nifûsê di tenga ola Êzdî re bû
- Page 124 and 125: Sedemên dagerîna hejmara Êzdiyan
- Page 126 and 127: Bêtarên ku bi ser Êzdiyan de hat
- Page 128 and 129: 128PDF created with FinePrint pdfFa
- Page 130 and 131: Rojekê Zerdeşt daketi bû nav ave
- Page 132 and 133: Wan her şeş pêriyan, alîkariya
- Page 134 and 135: 3. Qonaqa sisiyan: Ew bi cudakirina
- Page 136 and 137: û ezman yên berê bixwe ne, lê m
- Page 138 and 139: pakbûn di asta nimêjê û karê q
- Page 140 and 141: 140PDF created with FinePrint pdfFa
- Page 142 and 143: Xudûdekî (ihtîzaz) xwe dikîErd
- Page 144 and 145: Sed xaza mina li wî rihî bePêş
- Page 146 and 147: Şêşemsê xudanê sîqalê (pakb
- Page 148 and 149: Tu dermanê hemû birînaTemam Xwed
- Page 150 and 151:
Ya rebî, li bangîna me û sinetxa
- Page 152 and 153:
Du'a Si'ûraEyneta dînê Êzdî te
- Page 154 and 155:
3.4.5.6.7.8.9.10.11.12.13.14.15.16.
- Page 156:
NaverokBeşê YekêÊzdîtî li Çi