PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Sûfi aras ında bir kar ıştırma olduğunu kabul ediyorum. Ayn ı âlime göre,ikinci şah ıs 735/1335 tarihine kadar faaliyette bulunmu ştur. Zannedersembu tarih, Kutb Şah' ın oğlu Mübarek Şah hakkındad ır. Mamafih özellikleKutb'un oğlu Mübarek Şah'a ait olan bu çok nadir yazman ın nüshalar ıçok değildir. Nesih tarzl ı yazmalar aras ında, Ismail Cürcani'nin "Zahire-iHdriz ınsah"ı Şarâni diye bilinen Muhammed İbn Maruf İbn MuhammedTebrizi Gazruni tarafından yap ılan tezhib ve yaz ılan hattın çok güzelbir örneğini te şkil etmektedir. 22 Rebiulahir 889/1484 pazartesi tarihinita şımaktad ır. Şuras ı bir gerçektir ki, VIII. as ır âlimlerince umumiyetlebüyük bir hattat olarak zikredilen Hafız Ma'ruf burada Muhammed'inbabas ı olarak geçmektedir. Hz. Ali'nin sözlerini ihtiva eden bir yazma,tezhibli ve tezyinatl ı olup, 941 tarihinde Şeyh Kemal ibn Abdil HakSabzvâri tarafından mükemmel bir nesih ile yaz ılmıştır Bunun gibi,Nukat adlı kitab ın yazmas ı, Argun Şirazi diye bilinen Muhammed ibnNeyyar Ahmed tarafından 918/1512 tarihinde Türkiye'nin Bursa şehrindeistinsah edilmiştir ki bu şehre ait böyle yazma nüshalar çok nadirdir.Bir kere H. Buchthal 1942 de "Ba ğdat'ta İlk İslâm Minyatürleri" adl ı biryaz ısını Walters Sanat Galerisi Dergisinde yay ıtılıyarak Ba ğdad ekolüüsliıbunu anlatmış ve bu ekolün ilk yazmalar ından biri, Bağdad'a aitilk eserlerden olan Hippiatrica ile ilgili Dioscorides ve Hariri yazmalar ınaatıflarda bulunmu ştur.Nestalik tarz ında yaz ılmış olanlar aras ında, bu kolleksiyonun, sadeceA. B. D. de de ğil, bütün doğu ve bat ıdaki buna benzer kolleksiyonlar ıkeyfiyet bak ımından geride b ırakacak durumda oldu ğunu gördüm. 881/1476 da Şirazh Kâtip Mür şid tarafından yaz ılmış olan farsça bir yazma,kendisi tarafından yaz ılan eserlerin elde mevcut olanlar ının en eskisikabul edilebilir. Miss Grace D. Guest taraf ından yaz ılan XVI. As ırdaŞiraz Minyatürü adl ı eserde de münaka şas ı yap ıld ığı gibi Mürşid, birçokeserler yazm ış ve çağda şları olan Şirazl ı sanatkârlar da onlar ı resimlendirmiş ve tezhib etmi şlerdir. Bir hattat olarak Sultan Ali ismi, yaz ı sanat ıalan ında ihtilâfı gerektiren büyük bir problemdir. Burada ben, SultanAli adlı bir hattat tarafından 891/1486 da Herat'ta yaz ılmış olan veCâmPnin şiirlerini ihtiva eden bir yazma buldum. Sultan Ali Me şhedi,Sultan Ali Kâni v.b. gibi Herat'ta çal ışan diğer ada ş kimseler de mevcuttur.Bundan dolay ı bu Sultan Ali hakkında kati bir şey söyleyemiyoruz.Bununla beraber bu örnek, nestalik tarz ın en güzel bir nümunesi olarakkabul edilebilir. Hamse-i Nizami'nin bir yazmas ının son sahifesinde görüldüğüüzere Ebu Bekir Şah ibn Hasan Şehristani tarafından 9oo/1494 deyaz ılmış, Cemalü'd-din S ıddiki el- İsfahâni tarafından da tezhibi, süslemelive cildi yap ılmıştır Son sahifelerde bu çe şit bilgiler çok nadirdir.Aynı Hamse'nin ba şka bir yazmas ı birçok nefis minyatürleri ihtiva etmektedir.Musa el-Muzâhib diye me şhur olan Muhammed adl ı bir sanatkâr15