Princeton'da yap ılan Amerikan Oriental Cemiyetinin ı 6o. toplant ısındahaz ır bulundum. Dr. Miles, Girit Emirinin Nesebi, The Genealogy of theAmir's of Crete adlı bu tebliğinde, Amerikan kolleksiyonunda bulunannumizmatik delillere da yanm ıştır. O, "Yak ın zamana kadar, Girit'inArap emirlerinin isimleri hakk ındaki bilgimiz, Arap ve Bizans tarihlerindekik ısa notlardan ç ıkar ıllyordu. Bizans tarihleri, Yunanca tercümelerdezorlukla tamna bilen birkaç isim vermektedir. 1954 de Dr. JohnWalker, daha önce yanl ış olarak ba şklarma nisbet edilmi ş muhtelif meskükatınGirit emirlerine ait ,olduklar ını te şhis etmiştir; 1956 da Mrs. U. S. L.Welin, ba şka bir madeni paran ın, son emire ait olduğunu te şhis etmi ştirDr. Walker ve Mrs. Welin bu isna tlarm esas ı üzerinde, emirin nesebiniyeniden kurmaya te şebbüs etmi şlerdir. Bu yaz ılar ın muharriri, bizzatGirit'te daha fazla numizmatik deliller toplam ıştır ve i şte burada baz ıyeni isimler takdim ediyor ve tekrar gözden geçirilmi ş bir şecere teklifindebulunuyor" demektedir.Orada Michigan eniversitesinden Dr. A. S. Ebren-Krentz taraf ındanbuna benzer ba şka bir tebliğ de okundu: ba şlığı ; Bağdat Abbasi DarphanesininA ğırlık ve Güzellik Standardz, The Weight and Fineness Standard of theAbbasid Mint of Ba ğdad idi. Tebliğ sahibi, A. B. Devletlerinde bulunabilenmalzemeye da yanm ış ve şu ,neticeye ula şmışt ır: "Ba ğdad darphanesindebas ılan dinarlar ın ölçü ve tart ılar ına ait görünü şlerinin usule uygun birtetkiki, Abbasi halifeli ğinin para siyaseti üzerine enteresan bir ışık tutacaktır. Abbasi örnekleri ile Fat ımi örnekleri aras ında yap ılacak bir kar şılaştırma,M ısır'da bas ılan dinarlar ın, Bağdat'da bas ılan çağdaş dinarlaranazaran aç ık bir üstünlüğü olduğunu ifade eder."New York Şehri, Brooklyn Sanat Müzesi.Bu geni ş müze, 1889 y ılında kurulmu ştur. Bütün kolleksiyonlar,tarihi s ıraya göre, kat kat düzenlenmi ştir. 2. kat Iran, Hint, Çin ve Japonkolleksiyonlar ını içine al ır. Çok k ısa bir süre içinde Amerikan kolleksiyonlarının, bir hayli yegane nadir nüshalar ı içine alarak, Avrupa kolleksiyonlarını geçmi ş olmas ı, Islam sanat ını beğenenleri şaşırtacak bir durumdur.XVI. as ırda Hindistan'da Hümayun ve Ekber'in saraylar ındahaz ırlanmış olan Emir Hamza'n ın Sergüze şti, Romance of Amir Hamza adlıkitabın, resimli nadir nüshalar ından baz ı yapraklar ın ın Avrupa'da Viyana,Paris ve Londra'da bulundu ğunu biliyoruz. Amerika'da, bu kitab ın baz ısayfalar ını görmek imkan ın ı elde ettim. Bu müzede bulunan üç yapraktanbaşka, Massachusetts Cambridge Fogg Müzesindeki Mr. Stuart C. Welehhulusi kolleksiyonu ve Philadelphia Umumi Kütüphanesinde de baz ıyapraklar bulunmaktad ır Buradaki bu üç yaprak, heybetli ı ve coşkun birrenklilikle, büyücüleri tedavi eden hekimi, Talut ve Argun taraf ındanemirin hapsedilmesini ve deyin hazineyi emire tekrar getiri şini göster-38
mektedir. XVII. asra ait eserlerden, R ıza=i Abbasi tarafından yap ılanbaz ı nadir nümuneler de vard ır .ki, at ın ı sulayan avc ıy ı v.s. göstermektedir.Bu müzenin dokuma kolleksiyonlar ı aras ında, XVI. asr ın orta.lar ına ve Tebriz'e ait üç saray hal ısının baz ı nadir parçalar ı da bulunmaktadır. Dr. Phyllis Ackerman, onun nadir olu şu üzerinde şunlar ı yazmıştır: "Simetr; sebebiyle çift imi ş gibi düşünülse dahi, bu parçalar ın hiçbiribütün bir hali te şkiline kâfi de ğildir." Mackay-Getty halisi (No. 5) üzerindekilerle,buradaki kanad ı insan şeklindeki resimler kar şılaştır ılmal ıd ır.Helezoni bordür, Londra sergisinde bulunan bir parça ile umumiyetleayn ı özellikleri ta şımaktad ır ( Survey of Persian Art VI, Pl. i 184). Cennetigösteren parça, ayn ı konuya hasredilmi ş iki beyaz büyük Tebriz dö şemesinihat ırlatmaktad ır ki bunlar Barron Hatvany kolleksiyonundad ır.( Survey of Persian .Art VI, Pl. 1141); Tahran Milli Müzesindeki, Tebriz'eait ipekli dokuma hali ile, Paris'in me şhu ı Dekoratif Sanatlar. Müzesi'ndekiparçay ı , ayn ı soydan sayabiliriz. ( Survey of Persian Art VI, Pl.1156-57). Esas itibarile ayn ı sülün ku şları, yine ayn ı atlas üzerinde görünüyorlarve buradaki baz ı kadife kuma şlar, Şah Tahmasp zaman ındaba şkent olan Tebriz'e atfedilebilme-ktedir. Önceleri bil, parçalar Yenkeskolleksiyonunda idiler.New York Umumi Kütüphanesi.Bu kütüphane A. B. Devletlerindeki en eski kütüphanelerden biridir.New York şehrinin tam ortas ında yer alm ış olmas ı bir talih eseridir.Zannettiğime göre Washington Kongre Kütüphanesinden sonra gelmektedir.Fakat, benim burada bizzat görmü ş olduğum gibi, bu kütüphane,muayyen baz ı meselelerde daha eski ne şriyat ı ihtiva etmektedir. Burada,Kur'an- ı Kerimin XVI. as ırda Avrupa'da yap ılmış, Avrupa dillerindeki:tercümelerini de görmek imkan ını buldum. Bir zamanlar Bombay polisdairesinde bulunan Dr. J. C. Mish'in idare etti ği, bir şarkiyat bölümü deburada bulunmaktad ır. Kendileri, bu bölümü bana göstermek lütfundabulundular. New York Umumi Kütüphanesinde bulunan ve Arabistan,Araplar, Islam felsefesi, İslam ilin-Ileri ve edebiyat ı ile ilgili eserleri içinealan listeler 1911 tarihini ta şımaktad ır (Pts. I ve II). Arap şiiri listesi(Ocak, ı 9o8), arapça dramlar (Nisan, ı 906), İslam hukuku (Ocak, ı 9o8)tarihlidir. Bu listeler, Dr. Richard Gotheil'in idaresi alt ında, Miss IdaA. Pratt tarafından haz ırlanmıştır Bu kütüphanenin şark ve garp yazmaların ı içine alan, yazmalar bölümünü de tetkik ettim. Arapça ve farsçayazmalar çok az idi. Bu yazmalar aras ında, Müslümanlar ın İspanya'dakihâkimiyetlerinin ilk günlerinde İspanyol hususiyetlerini ihtiva edenMağrib yaz ıs ı ile, 1025/1615 de Muhammed İbn Abdilaziz İbn Ali el-Balusi el Endelüsi tarafından yaz ılmış Deldilu'l-Hayrat nüshas ı buldum.Yüce hattat Sultan Ali Me şhedi tarafindan yaz ılmış, Iran şiirine ait39
- Page 1 and 2: ANKARA ÜNIVERSITESIILkIIIYAT FAKÜ
- Page 3 and 4: IÇINDEKILERSayfaÖNZÖZVGIRI ŞVIC
- Page 5 and 6: ÖNSÖZFakültemiz tarafından yay
- Page 7 and 8: G İ R İ ŞAmerika Birle şik Devl
- Page 9 and 10: CALIFORNIASan Fransisco'daki İslam
- Page 11 and 12: COLORADODenver Sanat Müzesi:Colora
- Page 13 and 14: COLUMBIA BÖLGESICorcoran Galerisi,
- Page 15 and 16: sayfalar ından, XVII. as ır İran
- Page 17 and 18: liyette bulunan Islam Kültür Komi
- Page 19 and 20: ILLINOISChicago Üniversitesi Şark
- Page 21 and 22: Chicago Sanat EnstitüsüMichigan A
- Page 23 and 24: Sûfi aras ında bir kar ıştırma
- Page 25 and 26: son derece nadir Iran çömlek i ş
- Page 27 and 28: edinmek istiyenler için dikkati ç
- Page 29 and 30: Cambridge, Harvard Üniversitesi Ho
- Page 31 and 32: iadma onu takdir edenin kendi şahs
- Page 33 and 34: Michigan Üniversitesi, Ann Arbor.M
- Page 35 and 36: MISSOURIMissouri, Kansas City ve St
- Page 37 and 38: yazmas ı, çok önemli baz ı bilg
- Page 39 and 40: yaz ılmış bilinen ilk yazmalarda
- Page 41 and 42: Bishandas, Padarath, Fathmohd, Chit
- Page 43 and 44: XVI. as ırlarda yap ılmış kadif
- Page 45: Büyük fethin bir neticesi olarak,
- Page 49 and 50: Ol-II0Cincinnati Sanat Müzesi: isl
- Page 51 and 52: tambur refakatinde sofi raks ı yap
- Page 53 and 54: iyi üsli\plu yaz ıları olan Iran
- Page 55 and 56: umumi ziyaretçiler için çok cazi
- Page 57 and 58: ile konu ştum. Bugün bu enstitün
- Page 59 and 60: münevver kimselerin kendi evlerind
- Page 61 and 62: AINDEKSAbbott, Nabiâ: 11, 12.Abdul
- Page 63 and 64: Marley, Grace McCann- 2Maskina: 16.