PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

iyi üsli\plu yaz ıları olan Iran minyatürlerile beraber, geni ş ebattaki şekillerile,çe şitli orijinal malzeme niteli ğindeki Moğol minyatürlerini degördüm. Basma ve resim bölümü ba şkan ı Miss. Dorothy Hale Litchfield,bana, bu minyatürleri gösterdi. Destan-i Emir Hamza isimli eserin geni şebatta, orijinal resimli bir nüshas ının burada bulunmas ı memnunlukvericidir. Hümayun ve Ekber'in saray ında yap ılmış büyük bir eser olanbu kitap, 1558 de Hümayunla beraber Iran'dan gelen Mir Seyyid .AliTebrizi ve Hoca Abdüssamed Şirin Kalan tarafından meydana getirilmiştir.Şah Cihan' ın albümündeki minya türlerden birisinin arka tarafında,etrafinda zarif ve sanatkârane yap ılmış bir bordür içinde, nestalik tarzyaz ın ın en güzel bir örne ği bulunmaktad ır. Bu, g71/1563 de Mir Ali'ninoğlu Muhammed Bak ır tarafından yaz ılmışt ır. Ba ş tarafı mevcut olmayanbu yaz ının ifade ettiği başlıca mâna şudur: "Da ğınık yapraklar bir arayagetirilerek bir albüm tanzim edildi. Bu resimlerin bir k ısm ı alt ınla tezhipedilmi ştir. Bu, onlar ın sanat k ıymetini art ırm ıştır. Ümid edilir ki, bilgilikişiler onu sevecektir. Onu toplayan da, bu hareketinin takdir edildi ğinibilmekle memnuniyet duyacakt ır." Ebu'l-Fazl, kendi defterlerinde, resimlerdenmüte şekkil bir albüme yapt ığı bir mukaddimeyi, Ekber'in saray ındahaz ırlamış olduğu yaz ı örneklerini bize sunmakta, bundan ba şka, yineEkber'in saray ında çal ışmış olan hattatlar ın listesini de buraya eklemektedir.Bu kimseler aras ında bulunan Mevlana Bak ır me şhur Mir Ali'ninoğlu idi. Bir minyatür, dervi şlerin bir toplant ısını gösteriyor. Ayn ı zamandaönemli olan şu notu da ihtiva ediyor; "bu, Ahmed Şah devrinin musavviriBhawani Das' ın eseridir." Minyatürler üzerinde böyle notlar çok enderbulunur. Bu minyatürleri mü şahedelerim, Metropolitan Sanat MüzesininŞah Cihan albümündeki di ğer baz ı benzer minyatürleri bana hat ırlatmaktadır. Bu kütüphanenin bir k ısm ı, münhas ıran yazmalara ayt ılmışt ırBuraya ait bir katalog, Mr. Jackson taraf ından ne şredilmiş bulunuyor.Onlar üzerinde çal ıştım ve birçoklar ın ı çok enteresan buldum. Hatfi'ninTimurname'si, 991/1538 y ılının Ramazan ında, Muhammed İbn MullaMir el-Hüseyni tarafından yaz ılmıştır. Müteveffa Mr. A. V. WilliamsJackson bu kolleksiyonun bir kataloğunu meydana getirmi ştir. Iran sanatının meşhur tarafgir mütehass ısı Mr. Arthur Uphan Pope, PhiladelphiaFree Kütüphanesinin sahip oldu ğu, John Fredrick Lewis Şark MinyatürleriKolleksiyonundaki Iran, Mo ğol ve Rajput resimlerinin bir sergisimünasebetiyle burada "Iran Minyatürleri" üzerinde bir konu şma yapmıştır.Bu münasebetle, Dean Putnam Lockwood ve Dorothy Hale Litchfieldtarafından, Haverfard Kolleji Sergisi için ziyaretçilere bir rehberolarak kısa bir liste haz ırlanm ıştır. Bu listeye k ısa bir göz at ış, bu küçükserginin Timur devrinin ba şlar ına ve sonlar ına ait minyatürleri ve ilkSafevi devrinin Iran, Rajput ve Mo ğol minyatürlerini içine alm ış olduğunubize bildirmektedir. Bu miynyatürlerin bir k ısm ı onlar ı yapan sanatkarlar45