RİZE 05 - çevresel etki değerlendirme planlama genel müdürlüğü

*Nörovasküler Sendrom (NVS):30-50GY’lik bir ışınlamayı takiben 2gün içinde.Yaralıda,maruziyetten birkaç saatsonra bulantı,kusma,konfüzyon,oryantasyon bozukluğu,hipotansiyon, intrakraniyal basınçartısı,ödem,hipertermi izlenir.Klinik tablo ölümcül seyreder,Yoğun tıbbi tedavi geçici bir iyilikhali sağlamaya yardımcı olur.Narkotik analjezikler ve trankilizan ajanlar tedavidekullanılır.Yaralı sıvı kaybı, ödem, intra-kranial basınç artısı ve serebral anoksi nedeniyle 1-2gün içerisinde kaybedilir.Radyasyondan KorunmaRadyasyondan korunma yöntemleri iki bölümde incelenebilir1. İç Radyasyona karsı korunma:İç radyasyonla kirlenme (internal kontaminasyon),radyoaktif maddelerin solunum, sindirim,mukozalar ya da cilt bütünlüğünün bozulması yoluylavücuda girmesi ile oluşmaktadır. Vücuda giren bir radyoaktif madde, vücutta bulunduğu süreboyunca ışınlama yapar. Bu nedenle, iç radyasyon tehlikesinden korunmak için,ortamın,giysilerin ve cildin radyoaktif madde ile bulaşmasını,radyoaktif maddenin yiyecek ve solunumyoluyla vücuda girmesini önleyici önlemler alınması gereklidir. Bu önlemler arasında özelsolunum cihazlarının kullanılması, tam yüz maske ve filtrelerinin kullanılması koruyucuelbiseler giyilmesi, imkan olmaması durumunda mendil, havlu vb. ile solunum yollarınınkapatılması,kirlenen bölgedeki gıda ve suların tüketilmemesi sayılabilir.2. Dış Radyasyona Karsı Korunma: Dış radyasyonlara karsı korunmak için baslıcaüç yöntem bulunmaktadırUa) Uzaklık:U Noktasal kaynaklardan yayınlanan radyasyon şiddetleri kaynaktan olanuzaklığın karesiyle azaldığından, uzaklık iyi bir korunma aracı olmaktadır. Örneğin;doz hızı 1m de 100 mR/s ise, 10 m'deki doz hızı 1 mR/s dir.Ub) Zaman:U Radyasyon dozu miktarı radyasyon kaynağının yanında geçirilecek süre ileorantılı olarak arttığından kaynak yakınında mümkün olabildiğince kısa süre kalınmalıdır.Örneğin, doz hızı 100mR/s ise bu alanda 1 s kalınırsa 100mR, 10 s kalınırsa 1000 mR dozalınır.Uc) Zırhlama:U Dış radyasyon tehlikelerinden korunmanın en etkin yöntemi zirhlamaolup radyasyonun şiddetini azaltmak için radyasyon kaynağı ile kişi arasına uygun özelliklerdekoruyucu engel konulmalıdır. Zırlama toprak, beton,çelik, kursun gibi koruyuculuğu yüksekmateryal kullanılarak yapılabilir.Görevi veya mesleği gereği çeşitli radyasyon kaynakları ile çalışan kişilerde,ileride oluşabilecek her türlü tehlikeye karşı önceden uygun korunma önlemleri alındığıtakdirde, çeşitli zararlı etkilerden korunmak mümkündür. Bu tür riskli işlerde çalışankişilerin sağlık güvenliği açısından öncelikle radyasyona maruz kalınabilecek doz miktarıölçülmelidir. Eğer görev gereği maruz kalınacak doz miktarı yasalarla belirtilen miktarınüzerinde ise kaynak yanında gereğinden fazla bir süre kalınmaması, mümkün olduğuncakaynaktan uzak bir mesafede çalışılması, kaynak ile kişi arasına koruyucu bir malzemeninyerleştirilmesi, özel koruyucu giysiler giyilmesi, maske takılması gibi koruyucu önlemleralınmalıdır. Tıbbi ve endüstriyel alanlarda görevi gereği radyasyona maruz kalan kişilerin,radyasyon dozu ölçen cihazlarla ciddi ve sürekli bir şekilde kontrol edilmeleri gerekirR.2.7. Baz İstasyonlarından Yayılan Radyasyonun İnsan Sağlığı ÜzerineEtkileri :Baz istasyonları gibi EM Radyasyon ve EM alan oluşturan cihazların etkilerinin toplumsağlığı açısından çok ciddi sağlık riskleri oluşturabileceğini; bu olumsuzlukların ortayakonmasının uzun yıllar alabileceğini, bu durumun bu gün önlem alınmamasının bir nedeniolmaması gerektiğini önemle ifade etmeliyiz.Ayrıca insanlarda, bu fiziksel etkilenmeler yanında, konu ile ilgili bilginoksanlığına bağlı rahatsızlıkların oluşturduğu ruhsal sorunların da kesinlikle göz ardıedilmemesigerekmektedir.314