Chemia leków - leki - otrzymywanie i właściwości - Retsat 1

O
H2N S
N N
O
O
N
H 2
NH 2
H2N S
NH2 aktywna cząsteczka lecznicza
O
- aktywny wobec paciorkowców
Sulfanilamid
R
O
NH S
NH2 O
- działanie p. bakteryjne (paciorkowce)
- działanie antagonistyczne w stosunku do PABA (NH2-Ph-COOH)
SAR (Structure Activity Relationship)
- położenie grupy NH2 (jedynie para-)
- inny układ zamiast Ph, nie działa
- dodatkowe podstawniki w pierścieniu, nie działa
- grupa SO3H w COOH, zamiast SO2NH2, nie działa
Mechanizm działania p. bakteryjnego:
- Antagonizm w stosunku do PABA (witamina wzrostowa bakterii). PABA jest niezbędny do
syntezy kwasu foliowego przez bakterie (kwas tetrahydrofoliowy -> puryny).
- Zmniejszają przepuszczalność komórek bakteryjnych dla kwasu glutaminowego
- Bakterie oporne na działanie sulfonamidów wytwarzają PABA bądź synteza kwasu
foliowego zachodzi na drodze innych przemian metabolicznych
Zakres działania:
- szerokie spektrum działania p. bakteryjnego G(+), G(-)
- skuteczność ograniczona w zależności od rodzaju bakterii
- stosowane w zakażeniach wywołanych paciorkowcami, gronkowcem i ziarenkowcami
- nabyta odporność bakterii na działanie sulfonamidów nieskuteczność terapii
- są to leki z wyboru w wielu chorobach
- dawka uderzeniowa w I okresie terapii niezbędna do uzyskania stężenia zapewniającego
działanie bakteriostatyczne
- dawka podtrzymująca stężenie leku w organizmie
Podział sulfonamidów:
a) trudno wchłaniające się z przewodu pokarmowego (N’, N’’ dipodstawione pochodne)
b) łatwo wchłaniające się z przewodu pokarmowego (N’ – monopodstawione pochodne)
Wysokie stężenie w osoczu krwi i tkankach
Bakteryjne zakażenia jelitowe (sulfaguanidyna)
Zróżnicowane szybkości wydalania (czas półtrwania do 10h, długo działające > 10h)
Metabolizm sulfonamidów
Acetylują w położeniu N 4 – (acetylosulfamidy)
R
O
O
N S
NH2 O
CH 3
Produkty metabolizmu
56